Một quan chức trong phái đoàn của ông Duterte nói với tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng rằng nhà lãnh đạo này hủy hầu hết sự kiện trong ngày 19-10, trừ bữa tối với cộng đồng người Philippines sống tại Trung Quốc.
Phần lớn hoạt động chính của ông Duterte diễn ra trong ngày 20-10, trong đó có cuộc gặp Chủ tịch Tập Cận Bình.
Ngay khi đến Bắc Kinh tối 18-10 (giờ địa phương), Tổng thống Philippines tuyên bố vấn đề biển Đông không nằm trong chương trình nghị sự của chuyến công du kéo dài 4 ngày - tức thêm 2 ngày so với kế hoạch ban đầu.
Phát biểu này trái ngược hẳn với những gì ông Duterte nói khi còn ở TP Davao hôm 16-10, theo đó ông sẽ nêu phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) đưa ra hồi tháng 7 về vụ kiện biển Đông. Nhà lãnh đạo Philippines thậm chí còn nói cứng rằng sẽ không mặc cả về vấn đề chủ quyền trong các cuộc hội đàm với giới lãnh đạo Trung Quốc.
Lập trường thân Trung Quốc của ông Duterte đang khiến nhiều nghị sĩ đối lập trong nước bất an. Phát biểu tại một diễn đàn hôm 18-10, nghị sĩ Emmanuel Billones nói ông Duterte phải bảo đảm chủ quyền của Manila tại những vùng biển tranh chấp ở biển Đông được bảo vệ.
“Tất cả người dân Philippines hy vọng tổng thống sẽ không bán đứng chúng ta cho dù có thỏa thuận nào đi chăng nữa, đặc biệt về vấn đề biển Đông và kinh tế” - trang Inquirer.net dẫn lời nghị sĩ Billones. Trong khi đó, nghị sĩ Edcel Lagman thúc giục ông Duterte phải luôn nhắc Bắc Kinh nhớ về phán quyết của PCA, theo đó bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên biển Đông.
Để tăng thêm sức nặng cho lời kêu gọi của mình, ông Lagman còn cảnh báo việc bán rẻ quyền chủ quyền ở biển Đông sẽ là hành động vi hiến và là cơ sở để luận tội ông Duterte. Đây cũng chính là quan điểm được Thẩm phán Tòa án Tối cao Philippines Antonio Carpio đưa ra hồi tuần trước.
Không dừng lại ở đó, nghị sĩ Gary Alejano khuyên ông Duterte sử dụng phán quyết của PCA để nâng vị thế của Manila trong các cuộc đàm phán với Bắc Kinh. Ông này lo ngại cơ hội đầu tư có được từ chuyến thăm sẽ trở thành “sự ban ơn” của Trung Quốc, từ đó gây bất lợi đến quyền hàng hải của Philippines.
Không rõ ông Duterte có chịu lắng nghe những cảnh báo nói trên hay không, nhất là khi có thông tin Trung Quốc có thể chịu “nhượng bộ” để lôi kéo Philippines về phía mình.
Reuters hôm 18-10 dẫn các nguồn tin từ Trung Quốc cho biết Bắc Kinh sẽ cân nhắc cho ngư dân Philippines tiếp cận “có điều kiện” bãi cạn Scarborough sau khi lãnh đạo hai nước gặp nhau. Điều đáng nói là bãi cạn này từng thuộc sự kiểm soát của Manila trước khi bị Bắc Kinh chiếm giữ năm 2012.
Chưa hết, theo trang Inquirer.net, Philippines dự kiến sẽ đạt thỏa thuận với Trung Quốc để cùng thăm dò dầu khí ở biển Đông. Trên đất liền, Tập đoàn Đường sắt Trung Quốc cam kết đầu tư 3 tỉ USD vào các dự án hạ tầng ở Philippines trong 3 năm tới và chi tiết các thỏa thuận liên quan dự kiến được hoàn tất trong chuyến thăm của ông Duterte.
Bình luận (0)