Sức hút của ông Putin

Không giống nước Pháp, cử tri Nga quan tâm đến những vấn đề của dân tộc hơn của gia đình tổng thống. Những người chống đối ông Putin luôn xoáy mạnh vào vấn đề dân tộc như chính sách đối với người nhập cư, dùng những ngôn từ mang tính chiến đấu cao thì không có lý gì ông Putin không dùng chủ nghĩa yêu nước như một vũ khí để chiếm “trái tim và khối óc” cử tri Nga, như tờ Financial Times của Anh nhận xét.

Khơi dậy lòng yêu nước

Trước bầu cử 10 ngày, ông Putin xuất hiện trước 130.000 người ủng hộ ông tập trung tại sân vận động Luzhniki ở thủ đô Moscow, dành 8 phút để hô hào toàn dân đoàn kết không chỉ sẵn sàng lao động mà còn sẵn sàng chiến đấu vì một nước Nga hùng cường và “chúng ta sẽ giành thắng lợi”. Sự kiện này chứng minh không chỉ nhóm đối lập mới thành hình có khả năng huy động quần chúng, sức hút của “nhà lãnh đạo dân tộc” còn mạnh mẽ hơn nhiều, theo nhận xét của cây bút Shaun Walker trên tờ The Independent xuất bản tại London.

Theo nhận xét của Thời báo Moscow, đối với nhiều người, sự xuất hiện của ông Putin là một bất ngờ vì ông ít khi nói chuyện trước một rừng người như thế, đông hơn rất nhiều so với những người xuống đường hầu như mỗi ngày để phản đối ông. Hơn thế nữa, sự có mặt của ông cũng không được Mặt trận Nhân dân Toàn Nga - một tập hợp các nhóm chính trị ủng hộ ông Putin đứng ra tổ chức cuộc mít tinh khổng lồ này - công bố trước.

Thời điểm tổ chức nằm trong một ý đồ rõ ràng tạo sinh khí sôi sục tinh thần yêu nước từng thể hiện oanh liệt thời Liên Xô. 23-2 là Ngày Hồng quân Liên Xô nay trở thành Ngày lễ Bảo vệ Tổ quốc tổ chức hằng năm, đồng thời cũng là lễ hội Maslenitsa rộn ràng với những điệu múa hát nhạc dân tộc và tưng bừng với những quầy hàng bán thức ăn truyền thống Nga.

“Chúng ta hôm nay có mặt tại đây để nói rằng chúng ta yêu nước Nga. Vậy chúng ta hãy nói lớn điều đó cho toàn thể nước Nga nghe (…). Chúng ta sẽ không cho phép bất cứ ai can thiệp vào chuyện nội bộ chúng ta hoặc áp đặt ý chí của họ bởi vì chúng ta có chí hướng của riêng mình”.

Hai lần, ông Putin ngừng lại hỏi cử tọa: “Hãy cho tôi hỏi các bạn có yêu nước Nga không?” và đám đông trả lời “Có”. Kết thúc bài nói, ông Putin nhắc lại trận chiến Borodino vào tháng 9-1812 giữa đại quân của hoàng đế Pháp Napoleon và quân đội Nga của thống chế Mikhail Kutozov. Trận chiến kết thúc với sự rút lui của quân đội Nga ra khỏi Moscow nhưng cũng là bước ngoặt dẫn đến sự tan rã của đế chế Napoleon.

Một ngày sau sự kiện nói trên, một cuộc thăm dò dư luận của Trung tâm Levanda, một tổ chức độc lập, cho biết 66% những người được hỏi ủng hộ ông Putin bỏ xa người về nhì - ông Gennady Zuyganov, Chủ tịch Đảng Cộng sản Nga - chỉ nhận được 15%.

Không phải bây giờ mà trong 12 năm qua, trong đó có 8 năm làm tổng thống và 4 năm làm thủ tướng, ông Putin đã chứng tỏ rằng ông không phải là chính khách “salon”, sống trong tháp ngà.

Người của ngôn ngữ

Truyền thông phương Tây mô tả đương kim thủ tướng Nga là người của hành động sau khi chứng kiến ông lái máy bay chiến đấu trên bầu trời Chesnia, lái trực thăng chữa cháy rừng, bắn cá voi để nghiên cứu khoa học, lái xe đua thể thức 1, lặn sâu hàng ngàn mét dưới lòng hồ Baikal bằng tàu ngầm mini, để ngực trần cưỡi ngựa và lái xe “hàng nội” Lada khám phá Siberia...

Bà Olga Mefodoyeva, chuyên gia về PR (quan hệ công chúng) công tác ở Trung tâm Công nghệ Chính trị, nhận xét: “Ông Putin là một người đàn ông lôi cuốn và phóng khoáng nhưng dưới tác động của tuổi tác (tháng 10 này tròn 60) và thiếu sáng tạo cái mới, hình ảnh tràn trề nam tính của ông không còn lôi cuốn như trước”.

Ông Putin không chỉ là người của hành động. Ông còn là người của ngôn từ. Trong nhiều tuần qua, nhiều bài viết của ông Putin xuất hiện trên các tờ báo và tạp chí tên tuổi như Vedomesti, Izvestia, Nezavisimaya Gazeta. Một số nhà bình luận cho rằng đây là chiến thuật mới của ông Putin - vốn là người của hành động hơn của ngôn từ - nhắm vào tầng lớp trí thức thành thị không mấy thân thiện với ông.

Bề ngoài là như thế nhưng ông Putin rất kín đáo trong chuyện gia đình. Vợ ông - bà Lyudmila - và hai cô con gái không còn thấy xuất hiện trước công chúng trong mấy năm gần đây.

Kỳ tới: Michelle Obama và các con