Thuế quan đe dọa tăng trưởng toàn cầu

Tại hội nghị bộ trưởng tài chính nhóm G20 ở Buenos Aires - Argentina hôm 21-7, Mỹ đã tìm cách thuyết phục châu Âu và Nhật Bản bằng các thỏa thuận thương mại tự do để đạt được đòn bẩy trong cuộc chiến tranh thuế quan ngày càng leo thang với Trung Quốc.

Mỹ muốn dàn hòa

Tiếp xúc với báo giới, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin nhắc lại đề xuất các đồng minh trong nhóm G7 hủy bỏ các rào cản thương mại mà Tổng thống Donald Trump đã nêu lên tại hội nghị ở Canada hồi tháng trước. "Nếu châu Âu tin tưởng thương mại tự do, chúng tôi sẵn sàng ký thỏa thuận thương mại tự do" - ông Mnuchin khẳng định, đồng thời nói thêm rằng một thỏa thuận như vậy đòi hỏi phải loại trừ thuế khóa, các rào cản phi thuế quan và các khoản trợ cấp.

Tổng thống Trump đã từng chọc giận các đồng minh châu Âu qua động thái áp đặt mức thuế nhập khẩu 25% đối với thép và 10% đối với nhôm. Từ đó, Liên minh châu Âu (EU) tuyên bố trả đũa bằng mức thuế tương tự đối với môtô Harley-Davidson, rượu whisky Kentucky và các sản phẩm khác. Trong khi vẫn thường xuyên chỉ trích châu Âu về thuế suất 10% đối với ôtô, ông Trump cũng đang điều nghiên để áp thêm thuế suất 25% đối với ôtô nhập khẩu vào Mỹ - động thái sẽ là ngón đòn đánh mạnh vào cả châu Âu lẫn Nhật Bản.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin (trái), Giám đốc điều hành IMF Christine Lagarde (giữa) và Bộ trưởng Tài chính Pháp Bruno Le Maire trao đổi tại hội nghị của nhóm G20 ở Argentina Ảnh: REUTERS

Tuy nhiên, đề nghị nêu trên của Mỹ vấp phải sự chống đối kiên quyết từ phía Pháp. Bộ trưởng Tài chính Pháp Le Maire nhấn mạnh EU sẽ không xem xét đàm phán thương mại với Mỹ trừ phi Tổng thống Trump rút lại thuế suất đối với các mặt hàng thép và nhôm trước, cũng như rút lại lời đe dọa áp thuế đối với ôtô nhập khẩu. "Chúng tôi từ chối thương lượng trong khi bị gí súng vào đầu" - ông Le Maire nói bên lề hội nghị G20.

Ông Mnuchin đưa ra đề nghị như trên với EU và Nhật Bản - cùng với nỗ lực khởi động cuộc đàm phán với Mexico và Canada để bình thường hóa Thỏa thuận Thương mại Tự do Bắc Mỹ - trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc ngày càng leo thang. Hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đua nhau áp thuế đối với hàng hóa nhập khẩu của nhau trị giá 34 tỉ USD. Thêm vào đó, ông Trump hôm 20-7 còn dọa sẽ áp thuế đối với toàn bộ 500 tỉ USD hàng xuất khẩu của Trung Quốc vào Mỹ, trừ phi Bắc Kinh đồng ý có những thay đổi lớn về cấu trúc đối với việc chuyển giao công nghệ, trợ cấp công nghiệp và các chính sách liên doanh.

Hy vọng còn đó

Trong khi đó, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) lên tiếng khuyến cáo làn sóng thuế thương mại gần đây sẽ làm tổn hại đáng kể sự tăng trưởng toàn cầu. Có mặt tại hội nghị bộ trưởng tài chính G20 nêu trên, Giám đốc điều hành IMF Christine Lagarde thừa nhận những hạn chế thương mại hiện hữu sẽ làm giảm 0,5% tổng sản phẩm toàn cầu. Bản báo cáo chi tiết về các tác động cũng được cung cấp cho các bộ trưởng tài chính và các thống đốc ngân hàng trung ương khối G20.

Trong ghi chú chuẩn bị cho hội nghị này, IMF xác nhận mức tăng trưởng kinh tế toàn cầu có thể đạt 3,9% trong năm 2018 và 2019 trong khi khả năng sụt giảm gia tăng do xung đột thương mại phát triển. Nhận định của bà Lagarde được đưa ra chẳng bao lâu sau khi ông Mnuchin bày tỏ lạc quan rằng các loại thuế trả đũa sẽ không kìm hãm Mỹ đạt được mức tăng trưởng 3% bền vững trong năm nay.

Thống đốc Ngân hàng Nhật Bản Haruhiko Kuroda hy vọng cuộc tranh luận tại hội nghị G20 sẽ tiến tới giảm thiểu các biện pháp thương mại trả đũa. Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker dự kiến đến Mỹ ngày 25-7 nhằm ngăn chặn quan hệ thương mại giữa Brussels và Washington trở nên tệ hại hơn nữa.