Tranh cãi về án tử hình ở Indonesia

Tổng thống Indonesia Joko Widodo hôm 24-2 tuyên bố không trì hoãn việc thực thi bản án đối với 11 tử tù, phần lớn đều là tội phạm ma túy, đồng thời cảnh báo các nước không nên can thiệp vào luật pháp nước này.

Vị tổng thống mới nhậm chức được 5 tháng kiên quyết bác bỏ đơn ân xá của các tử tù nêu trên, bất chấp lời thỉnh cầu liên tục từ Úc, Brazil và Pháp - những nước có công dân bị kết án. “Không nên có bất kỳ sự can thiệp nào vào các bản án tử hình này bởi đó là chủ quyền thực thi luật pháp của chúng tôi” - ông Widodo nhấn mạnh. Ông cho biết đã nhận được điện thoại từ các nhà lãnh đạo Pháp, Brazil và Hà Lan nhưng không đề cập Úc. Hai công dân của Úc - Myuran Sukumaran và Andrew Chan, vốn thuộc băng nhóm Bali Nine bị kết án năm 2005 vì tội buôn lậu ma túy - cũng nằm trong số 11 tử tù.

Người dân Indonesia góp tiền xu để phản đối phát biểu của Thủ tướng Úc Tony Abbott liên quan đến bản án dành cho 2 tử tù Myuran Sukumaran, Andrew Chan (ảnh dưới) Ảnh: SMH, AP

Ngay trước tuyên bố của Tổng thống Widodo, một tòa án ở Jakarta đã bác đơn yêu cầu xem xét quyết định không khoan hồng 2 tử tù người Úc của ông. Luật sư bào chữa Todung Mulya Lubis cho biết sẽ kháng cáo quyết định của tòa. “Chúng tôi có 2 tuần để kháng cáo. Nếu luật pháp được tôn trọng, việc thi hành án cần phải được hoãn lại cho tới khi quá trình pháp lý này hoàn thiện” - vị luật sư nhấn mạnh. Bộ trưởng Tư pháp Indonesia H.M.Prasetyo hôm 23-2 thông báo kế hoạch xử tử 2 người Úc đã hoàn tất 80%.

Canberra đang theo đuổi “chiến dịch giờ thứ 11” nhằm cứu mạng Myuran Sukumaran và Andrew Chan, đồng thời cảnh báo sẽ triệu hồi đại sứ ở Indonesia để phản đối nếu bản án tử hình được thực thi. Hôm 22-2, Thủ tướng Úc Tony Abbott đã khiến Indonesia giận dữ khi cho rằng 2 người này nên được ân xá để đáp trả những khoản viện trợ Canberra dành cho Jakarta trong thảm họa sóng thần năm 2004. Phó Tổng thống Indonesia Jusuf Kalla tuyên bố nếu khoản viện trợ đó thực chất không phải hoạt động nhân đạo thì Indonesia sẵn sàng trả lại tiền.

Nhiều người dân Indonesia cho biết họ cảm thấy bị xúc phạm khi nhà lãnh đạo Úc gắn kết 2 sự việc trên lại với nhau. Đám đông biểu tình ở thủ đô Jakarta đã tập hợp tiền xu để hoàn trả khoản cứu trợ hàng triệu USD này.

Hồi tháng rồi, Brazil và Hà Lan đã rút đại sứ ở Indonesia sau khi các công dân của mình bị xử tử vì tội buôn bán ma túy trái phép. Thậm chí, Brazil còn mạnh tay hơn khi từ chối cho phép tân đại sứ Indonesia tham gia lễ trình quốc thư, khiến Jakarta nổi giận rút đại sứ về. Đáp lại, Bộ Quốc phòng Indonesia cho biết nước này đang xem xét lại thỏa thuận mua chiến đấu cơ và hủy hợp đồng mua bệ phóng rốc-két của Brazil.