Tranh chấp đền Preah Vihear: Thái Lan và Campuchia "lôi" nhau ra UNESCO

Thông báo của Ngoại trưởng Thái được đưa ra sau khi có thông tin Chính phủ Campuchia tiếp tục lên kế hoạch đăng ký danh hiệu Di sản văn hoá Thế giới cho đền thờ cổ vốn nằm trong vùng đất tranh chấp giữa hai nước, đền Preah Vihear. Năm ngoái đề nghị công nhận Di sản văn hoá cho đền Preah Vihear của Campuchia đã bị UNESCO bác bỏ do còn tồn tại những bất đồng với Thái Lan.

Theo hãng Thông tấn chính thức của nhà nước Thái, Ngoại trưởng Noppadon Pattama cho biết gần đây ông đã gặp Phó Thủ tướng Campuchia Sok An để thảo luận về vấn đề này, muốn giải quyết tranh chấp một cách "thân tình và linh hoạt" giữa hai nhà nước.

Ngoại trưởng Thái Lan nhấn mạnh cả hai nhà nước sẽ cùng nhận được những lợi ích ngang bằng do đền thờ mang lại, đồng thời chính phủ Thái sẽ không 'bán rẻ' các vùng đất chồng lấn còn tranh chấp giữa hai bên.

Thái Lan cho biết họ rất chào mừng kế hoạch đề nghị công nhận đền thờPreah Vihear là di sản văn hoá thế giới của Campuchia, nhưng Chính phủ Phnom Penh phải giải quyết dứt điểm tranh chấp giữa hai nước đối với diện tích đất rộng 4,6ha bao quanh ngôi đền.

Quan điểm của UNESCO là hai nước láng giềng châu Á phải chủ động giải quyết bất đồng trước khi quá trình đăng ký di sản văn hoá cho ngôi đền khởi động.

Preah Vihear là ngôi đền toạ lạc trên một chỏm núi thuộc núi Dângrêk ở Thái Lan, dọc theo biên giới Campuchia. Ngôi đền này được lấy làm tên cho tỉnh Preah Vihear, nơi nó toạ lạc. Do ngôi đền nằm gần biên giới Campuchia và Thái Lan nên khu vực này bị tranh chấp cho đến 15 tháng 6 năm 1962, khi Tòa án Quốc tế vì Công lý (International Court of Justice) phán quyết rằng ngôi đền thuộc Campuchia.

Điều này được hiểu là, ngôi đền Preah Vihear được xây trên một mỏm đá thuộc lãnh thổ Campuchia (trước đây được cho là lãnh thổ Thái Lan), nhưng lối dẫn vào ngôi đền thích hợp nhất lại nằm trên đất của tỉnh Si Sa Ket, nằm ở Đông Bắc Thái Lan. Được biết, ngôi đền Preah Vihear nằm trên một vách đá dựng đứng cheo leo và không thể tiếp cận từ phía Campuchia.

Ngôi đền đã mở cửa trong một thời gian ngắn cho công chúng năm 1982 và năm sau bị Khmer Đỏ chiếm đóng. Ngôi đền được mở cửa lại vào cuối năm 1998 và Campuchia hoàn tất việc xây dựng năm 2003 sau một quãng thời gian dài.

Ngôi đền được xây dựng vào đầu thế kỷ 9 dùng để thờ thần Shiva trong những thế kỷ tiếp theo.