Trong thế giới báo lá cải phương Tây

Báo lá cải ở Âu - Mỹ còn được gọi là báo đại chúng, báo xì-căng-đan hay báo giật gân, hầu hết là tuần báo. Loại báo này chủ yếu đăng tin ảnh liên quan đến cuộc sống riêng tư những người của công chúng như các ngôi sao điện ảnh, ca nhạc, người mẫu, VĐV thể thao, những người siêu giàu, các ông hoàng bà chúa, những tên tội phạm đặc biệt... Tóm lại có thể nói báo lá cải chuyên đăng “cuộc đời bình thường của những người phi thường và cuộc đời phi thường của những người bình thường”.

Lá cải cao cấp

Báo lá cải phương Tây, đặc biệt là Anh - Mỹ, thường in khổ nhỏ, màu mè sặc sỡ, tít tựa gây sốc, chữ lớn in đậm, hình ảnh bắt mắt tràn ngập các trang. Nguồn tin của loại báo này phần lớn là tin đồn, tin không kiểm chứng hoặc bịa đặt hoàn toàn. Khác với báo chính thống ngôn ngữ báo chí lá cải trần trụi, khoa ngôn. Ví dụ, cùng một tin tội phạm, báo chính thống, gọi nhân viên công lực là cảnh sát, còn báo lá cải gọi là cớm.

Ông Rupert Murdoch và “con gái ” Rebekah Brooks. Ảnh: EPA

Báo lá cải cũng có đẳng cấp khác nhau. Ở Mỹ, có những tờ lá cải 100% như tuần báo National Enquirer nhưng cũng có những tờ “lá cải cao cấp” - một dạng báo pha trộn chính thống với lá cải - như nhật báo New York Daily News, Boston Herald… Một số bài của các tờ này được thực hiện nghiêm túc như các tờ báo đàn anh New York Times, Washington Post. Tờ New York Daily News từng đoạt 10 giải Pulitzer, phần thưởng cao quý nhất của báo giấy.

Điệp viên tự phong Robert Eringer

Trong làng báo lá cải Mỹ, Robert Eringer là một cái tên khét tiếng. Eringer, năm nay 58 tuổi, hiện đang sinh sống ở Santa Barbara, bang California. Trước khi chuyển qua báo mạng viết blog chuyên nghiệp, Eringer từng cộng tác với 2 tờ lá cải hàng đầu của Anh là The Sunday Mirror và News Of The World (NOTW) từ năm 1977 đến 1990. Ông ta chuyên điều tra những vụ xì-căng-đan dính líu đến người nổi tiếng và các vụ án ly kỳ rùng rợn.

Đặc biệt, Eringer có ác cảm với ông hoàng Monaco Albert II và định kiến với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Chính Eringer là người sáng tác tin ông Putin quan hệ ngoài luồng với nữ điệp viên Anna Chapman.

Thẻ công vụ của điệp viên 001 Robert Eringer. Ảnh: Intelnews

Sở dĩ Eringer thù ông hoàng Albert II vì bị ông này sa thải hồi năm 2007. Chuyện làm thuê cho ông hoàng Monaco có 2 nguồn tin khác nhau. Thứ nhất, năm 2002, Eringer được thuê làm thám tử tư có nhiệm vụ phát hiện những người trong hoàng gia tiết lộ tin nội bộ cho các tờ báo lá cải. Thứ hai, Eringer được thuê làm cố vấn riêng cho ông hoàng.

Lợi dụng cơ hội, năm 2005, Eringer tự xưng là giám đốc tình báo Monaco, từng làm đặc vụ CIA và FBI Mỹ. Với tấm thẻ công vụ mang số 001 giống như điệp viên 007 của Anh, Eringer tự tung tự tác. Năm 2007, chịu hết nổi, ông hoàng Monaco sa thải Eringer. Tay nhà báo láu cá này đâm đơn kiện chủ cũ tại tòa án California đòi bồi thường thiệt hại 60.000 euro nhưng bất thành.

Cay cú, Eringer viết sách nói xấu Hoàng gia Monaco, viết blog hăm dọa và chửi bới ông hoàng Albert II đủ điều, bất chấp nhiều lần bị tòa án Paris trừng phạt về tội xâm phạm đời tư ông hoàng và những thành viên Hoàng gia Monaco. Nhận định về nhà báo Eringer trên nhật báo Thụy Sĩ La Tribune de Genève năm 2009, nhà báo Stephane Bern cho biết Eringer là “một điệp viên giả mạo, một tên lừa đảo đích thực”.

Ông trùm Murdoch sa cơ

Ông chủ đích thực của 2 tờ báo lá cải lớn NOTW và The Sun ở Anh là ông Rupert Murdoch, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc điều hành Tập đoàn Truyền thông News Corp lớn hàng thứ 2 thế giới. Ông Murdoch, năm nay 81 tuổi, là một doanh nhân thành đạt người Úc mang quốc tịch Mỹ. Năm 2010, ông được tạp chí Forbes xếp thứ 14 trong danh sách những nhân vật quyền lực nhất thế giới năm 2010 và tỉ phú thứ 119 thế giới với tài sản 8,3 tỉ USD (số liệu năm 2012).

Ông Murdoch cũng là người chịu trách nhiệm cao nhất trong vụ xì-căng-đan Hackgate. Sau khi bà Rebekah Brooks, cựu chủ bút tờ NOTW - người được ông coi như con gái và luôn luôn được ông bênh vực trong những lúc tồi tệ nhất, bị bắt và bị truy tố về tội cản trở công lý trong vụ án Hackgate thì danh tiếng “ông trùm truyền thông” xuống cấp trầm trọng.

Khởi nghiệp xuất sắc từ năm 1952 với tờ Adelaide News ở Úc, đến nay, ông Murdoch có trong tay 4 tờ báo lớn ở Anh bao gồm luôn The Times, nhật báo chính thống rất có uy tín; một hệ thống đài truyền hình Sky có mặt ở nhiều nước. Tại Mỹ, ông thâu tóm tờ New York Post và tờ The Wall Street Journal. Ông cũng mua lại hãng phim 20th Century Fox, thành lập Công ty Truyền hình Fox và kênh truyền hình Fox News. Tại châu Á, ông mua đài truyền hình Star TV của Hồng Kông.

Phương châm của ông Murdoch là làm báo dành cho đại chúng, từ báo giấy đến báo ảnh. Nhưng cách làm bất chấp luật pháp (nghe lén điện thoại, hối lộ cảnh sát, rửa tiền) lặp đi lặp lại của Công ty News International ở Anh, chủ quản tờ NOTW và The Sun đã làm cho “tiếng tăm của ông bị lung lay đến gốc rễ”, theo Charlie Beckett, giám đốc công ty tư vấn của Trường Đại học Kinh tế London. n