Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo vừa lên tiếng kêu gọi bảo vệ tốt hơn quyền về đất đai của nông dân trong chuyến thăm tỉnh Quảng Đông vào cuối tuần rồi.
Thu hồi đất đai tùy tiện
Phát biểu trong chuyến thăm, ông Ôn Gia Bảo thừa nhận chính phủ chưa làm đủ để bảo vệ nông dân khỏi những vụ thu hồi đất đai tùy tiện, gây ra làn sóng phản đối ở nhiều nơi.
Tân Hoa Xã dẫn lời Thủ tướng Ôn Gia Bảo cho biết ông hiểu vì sao dân làng thường bất bình về việc bị mất đất đai, đồng thời cam kết sẽ cung cấp những biện pháp bảo vệ cần thiết cho họ, giúp họ có được nhiều tiếng nói hơn về những vấn đề của họ.
Ông nói: “Vấn đề hiện nay là gì? Đó chính là việc thu hồi tùy tiện ruộng đất khiến nông dân phàn nàn về vấn đề này. Thậm chí, việc làm này còn gây ra những cuộc biểu tình phản đối lớn. Cội rễ của vấn đề là đất đai là tài sản của nông dân nhưng quyền này không được bảo vệ theo đúng nghĩa của nó”.
Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo tại cuộc trò chuyện với nông dân làng Shuili
ở thành phố Quảng Châu, tỉnh Quảng Đông hôm 4-2. Ảnh: THX
Đây không phải là lần đầu tiên Thủ tướng Ôn Gia Bảo nói về vấn đề “bảo vệ quyền về đất đai của nông dân”. Trước đó, vào cuối tháng 12-2011, Thủ tướng Trung Quốc đã nhìn nhận tầm quan trọng của việc làm này vì nông dân tác động đến sự ổn định, sự phát triển nông thôn và an ninh lương thực.
Tỉnh Quảng Đông chính là nơi chứng kiến cuộc biểu tình phản đối việc thu hồi đất của người dân làng Ô Khảm vào cuối năm ngoái, góp phần thu hút sự chú ý của dư luận cả nước về những vấn đề liên quan đến quyền đất đai của nông dân. Điều đáng nói là vụ việc ở làng Ô Khảm không phải là hiếm hoi.
Theo báo The Christian Science Monitor (Mỹ), khoảng 4 triệu gia đình nông dân Trung Quốc bị mất đất về tay các chính quyền địa phương và những nhà đầu tư bất động sản mỗi năm.
Gây bất ổn xã hội
Báo China Economic Times dẫn nội dung một quyển sách gần đây của Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Trung Quốc (CASS) cho biết những tranh chấp về đất đai là nguyên nhân gây ra hơn 65% vụ biểu tình lớn ở nông thôn Trung Quốc trong năm 2010. Ngoài ra, 73% khiếu nại và kiến nghị của người dân gửi đến nhà chức trách có nội dung liên quan đến đất đai.
CASS cho biết các chính quyền địa phương thường tiến hành những đợt thu hồi đất với diện tích lớn nhằm phục vụ lợi ích của riêng họ hoặc các công ty xây dựng. Nông dân bị mất đất và nhà cửa mà không nhận được sự đền bù tương xứng. Một số người thậm chí còn trở nên vô gia cư và thất nghiệp.
Theo thống kê của CASS, nhà chức trách đã thu hồi hơn 6,7 triệu ha đất của nông dân kể từ năm 1990. Dù vậy, tổng số tiền đền bù trả cho họ thấp hơn giá trị thị trường của số đất đai bị thu hồi đến 2.000 tỉ nhân dân tệ.
Trong khi đó, một cuộc khảo sát mới công bố hôm 7-2 cho thấy hơn phân nửa nông dân Trung Quốc không hài lòng với các chính sách nông thôn.
Theo kết quả cuộc khảo sát do Viện Phát triển nông thôn Landesa ở Seattle (Mỹ) tiến hành, 36,7% trong số 1.791 nông dân được hỏi cho biết họ “không hài lòng” về các chính sách nông thôn, trong lúc tỉ lệ “rất không hài lòng” là 16,7%.
Người dân làng Ô Khảm tại một cuộc biểu tình phản đối việc thu hồi đất đai của họ hôm 19-12-2011. Ảnh: GETTY IMAGES
Cuộc nghiên cứu nói trên được tiến hành tại 17 tỉnh ở Trung Quốc. Theo Reuters, khoảng 43,1% ngôi làng tại những tỉnh này xảy ra tình trạng thu hồi đất nông nghiệp để sử dụng cho những mục đích phi nông nghiệp kể từ thập kỷ 90 của thế kỷ trước.
Người dân nhận được bồi thường như đã hứa trong 77,5% trường hợp thu hồi đất đai, không nhận được bồi thường như đã hứa có 9,8% trường hợp; 12,7% trường hợp còn lại không có sự bồi thường hoặc hứa hẹn bồi thường nào.
Viện Landesa nhận định rằng Trung Quốc cần có những cải cách sâu rộng trong vấn đề quản lý và cho thuê đất đai để cải thiện cuộc sống của 700 triệu người sống ở nông thôn.
Tại Trung Quốc, nông dân không sở hữu trực tiếp ruộng đồng của mình. Thay vào đó, hầu hết đất nông nghiệp thuộc sở hữu chung của làng và nông dân được thuê đất để sử dụng với thời hạn có thể kéo dài vài thập kỷ.
Trung Quốc cam kết xem lại các luật liên quan
Giữa lúc tình hình tranh chấp đất đai ở nông thôn đang nóng lên thì một tài liệu về chính sách đất đai đầu tiên đã được Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc ban hành trong tuần qua.
Chính phủ Trung Quốc cũng cam kết đẩy nhanh việc xem xét lại các luật liên quan để cải thiện những chính sách về đất đai ở nông thôn. Theo tài liệu này, việc chuyển quyền sử dụng đất phải dựa trên cơ sở tự nguyện, được đền bù và có sự quản lý theo luật. |
Bảo đảm cho nông dân quyền bầu chọn lãnh đạo làng xã
Theo Nhân Dân Nhật Báo, Thủ tướng Trung Quốc nêu bật sự cần thiết phải bảo đảm quyền bầu cử của nông dân và bầu chọn trực tiếp ban lãnh đạo cấp làng xã, điều ông cho là nhiệm vụ quan trọng đối với nhà chức trách địa phương.
Ông Lâm Tổ Luyến, người lãnh đạo cuộc biểu tình ở làng Ô Khảm,
vừa được bầu làm Bí thư Đảng ủy.Ảnh: AFP
Ông nói sự tự quản là con đường phù hợp duy nhất để phát huy hiệu quả quản lý của chính quyền nông thôn, lưu ý rằng những vấn đề của địa phương nên do dân làng địa phương quyết định.
Ông cho rằng nên có một hệ thống luật pháp và nguyên tắc nghiêm ngặt trong việc bầu cử, với các thủ tục bầu cử thông thoáng, công bằng và minh bạch. |
Bình luận (0)