Trung Quốc lên giọng với Myanmar

Sau khi bế mạc Kỳ họp thứ 3 Quốc hội khóa XII hôm 15-3, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tuyên bố trước báo giới rằng Bắc Kinh có khả năng và nhiệm vụ bảo vệ sự ổn định khu vực biên giới với Myanmar, kiên quyết bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản của người dân.

Bên nói có, bên bảo không

Tuyên bố trên được đưa ra sau khi một quả bom được cho là từ máy bay quân sự Myanmar rơi xuống một nông trường mía đường ở TP Lâm Thương thuộc tỉnh Vân Nam - Trung Quốc hôm 13-3 khiến 4 nông dân thiệt mạng, 9 người bị thương. Người phát ngôn không quân Trung Quốc Thẩm Tiến Khoa cho biết đã điều máy bay chiến đấu ra biên giới để theo dõi, giám sát, cảnh báo và xua đuổi máy bay quân sự Myanmar khỏi biên giới Trung Quốc. Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương Trung Quốc Phạm Trường Long vào cuối ngày 14-3 cảnh báo Bắc Kinh sẽ có “biện pháp kiên quyết” nếu Myanmar không thể bảo đảm được an toàn ở khu vực biên giới chung. Trao đổi với Tổng Tư lệnh các lực lượng vũ trang Myanmar Min Aung Hlaing, ông Phạm đề nghị nước láng giềng nên “kiểm soát nghiêm túc” quân đội, ngăn sao không cho tái diễn vụ việc nào tương tự. Theo Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương, Myanmar nên hiểu mức độ nghiêm trọng của vụ việc, bắt tay vào một cuộc điều tra kỹ lưỡng cũng như bồi thường cho gia đình các nạn nhân.

Một người bị thương trong cuộc đụng độ gần đây giữa quân đội chính phủ Myanmar và phiến quân MNDAAẢnh: AP

Đáp lại, một quan chức cấp cao giấu tên của Myanmar ngày 15-3 tiếp tục bác bỏ sự liên quan đến vụ việc trên. Nguồn tin này tiết lộ với hãng tin AP rằng dữ liệu radar và GPS chứng minh máy bay chiến đấu của Myanmar không đi vào lãnh thổ Trung Quốc. Trước đó, giới chức Myanmar cũng khẳng định không có quả bom nào được thả từ máy bay quân sự nước này. Zaw Htay, một quan chức của Phủ Tổng thống Myanmar, khẳng định những mục tiêu bị quân đội nước này không kích đều nằm bên trong lãnh thổ, đồng thời cho rằng MNDAA có thể đã ném bom vào Trung Quốc để gây “hiểu lầm”. “Có thể những kẻ chiến đấu chống chúng tôi cố tình tạo ra một cuộc tấn công để gây hiểu lầm giữa Trung Quốc và Myanmar” - quan chức này khẳng định.

Bắc Kinh khó mạnh tay?

Trang thepaper.cn dẫn lời một phụ nữ họ Trương sống cách nơi bom rơi 3 km nói rằng máy bay quân sự Myanmar đẩy mạnh hoạt động trong tuần qua. Những cư dân khác sống dọc biên giới cho biết họ đã đề cao cảnh giác sự xung đột giữa quân đội Myanmar và một nhóm phiến quân có tên gọi là Quân đội liên minh dân chủ quốc gia Myanmar (MNDAA) tại vùng Kokang. Myanmar đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp ở địa phương này từ tháng 2 và bất ổn khiến hơn 30.000 người rời bỏ nhà cửa vượt biên sang Vân Nam lánh nạn. Đáng chú ý là MNDAA do Bành Gia Thanh, một chỉ huy người Hán, dẫn đầu. Theo hãng tin Reuters, nhà chức trách Myanmar từng tố cáo lính đánh thuê Trung Quốc đang tham gia huấn luyện cho nhóm này nhưng cáo buộc này bị Bắc Kinh phủ nhận.

GS Phạm Hồng Vĩ, chuyên nghiên cứu Đông Nam Á thuộc Trường ĐH Hạ Môn (Trung Quốc), nói với tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (Hồng Kông) rằng Bắc Kinh đang rơi vào “thế khó xử” và nhiều khả năng sẽ không có hành động mạnh mẽ chống lại Myanmar. “Trung Quốc cần có mối quan hệ ổn định với các nước láng giềng, đó là một phần của kế hoạch đầy tham vọng thúc đẩy liên kết giữa các quốc gia trải dài đến tận châu Âu” - ông Phạm nhận định.