Gần đây có một truyện cười lan truyền trong giới lãnh đạo Bắc Kinh. Lãnh đạo trẻ của Bình Nhưỡng Kim Jong-un gọi điện cho một lãnh đạo Trung Quốc để báo về thời điểm phóng tên lửa. Lãnh đạo Trung Quốc hỏi: “Khi nào thế?”. Kim trả lời: “10, 9, 8, 7, 6, 5, 4…”.
Dĩ nhiên, truyện cười đã phóng đại. Bắc Kinh nhận được nhiều thông tin hơn thế. Tuy nhiên, một nguồn tin thân cận với giới cầm quyền cấp cao Trung Quốc và một nhà ngoại giao phương Tây đều khẳng định Bắc Kinh có ít ảnh hưởng đối với Bình Nhưỡng và hầu như không thể ngăn cản vụ phóng tên lửa/ vệ tinh lần này.
Triều Tiên bắt đầu bơm nhiên liệu vào tên lửa ngày 11-4. Ảnh: Reuters
Vụ phóng vệ tinh của Bình Nhưỡng, theo các chuyên gia, là nhằm củng cố quyền lực cho nhà lãnh đạo non trẻ Kim Jong-un. “Nếu Kim Jong-un cần một biểu tượng quyền lực thì đó là một vụ phóng tên lửa, vốn là động thái gắn liền với Đảng Lao động Triều Tiên” – nhà ngoại giao phương Tây nói với Reuters.
Nguồn tin phía Trung Quốc tiết lộ với hãng tin Reuters: “Trung Quốc đã gây sức ép yêu cầu Triều Tiên hủy bỏ vụ phóng vì không muốn Mỹ có cái cớ quay lại châu Á. Hơn nữa, Bắc Kinh và Thượng Hải đều nằm trong tầm bắn của các tên lửa đạn đạo Triều Tiên”.
Thông tin này, nếu đúng, có thể là bằng chứng cho thấy Bắc Kinh không thật sự có quan hệ thân thiết và nồng ấm với anh bạn láng giềng khó lường.
Dù vậy, giới phân tích vẫn cho rằng với vai trò là nhà cung cấp thực phẩm và năng lượng chính, Trung Quốc có thể làm được nhiều hơn để ngăn Triều Tiên phóng tên lửa. Trước khi qua đời tháng 12 năm ngoái, cố chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-il thăm Trung Quốc đến 4 lần, từ tháng 5-2010 đến tháng 8-2011. Ông Kim Jong-un được cho là đều tháp tùng cha trong các chuyến đi này.
Tháng trước, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã hối thúc Trung Quốc ngăn Triều Tiên thay vì “mắt nhắm mắt mở” cho qua. Ngày 9-4 vừa qua, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Victoria Nuland lặp lại: “Chúng tôi tiếp tục đề nghị Trung Quốc hành động hiệu quả hơn nữa vì mục tiêu giải trừ hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên”.
Do đó, cách nói “Trung Quốc có ít ảnh hưởng với Triều Tiên” có thể là một chiêu khiến hai nước láng giềng này cùng có lợi. Bên cạnh đó, phóng vệ tinh để kỉ niệm các sự kiện lớn là cách làm truyền thống của Trung – Triều. Bắc Kinh từng phóng vệ tinh vào các năm 1982 và 1987 nhân kỉ niệm ngày qua đời của chủ tịch Mao Trạch Đông. Tiếp đó, trong các năm 1992, 1997, 2002 và 2007, Trung Quốc lại phóng vệ tinh trùng với các đợt đại hội đảng. Vì vậy, Trung Quốc khó mà thuyết phục được Triều Tiên hủy bỏ.
Nhưng vấn đề thật sự không nằm ở chỗ Bắc Kinh có ảnh hưởng hay không, mà là Bắc Kinh có chịu sử dụng ảnh hưởng của mình hay không.
Đối với Trung Quốc, Triều Tiên vẫn có giá trị như một chướng ngại vật cản trở liên quân Mỹ - Hàn. “Nếu hai miền Triều Tiên thống nhất, Trung Quốc e ngại quân đội Mỹ sẽ tiến sát hơn đến biên giới của họ” – nhà bình luận chính trị của Hàn Quốc Shim Jae Hoon nói.
“Đó chính là thế khó của Trung Quốc. Triều Tiên rất khó khống chế. Chúng tôi không còn cách nào khác ngoài tiếp tục viện trợ lương thực và năng lượng cho họ. Ngưng dòng viện trợ có thể dẫn đến cuộc di cư rầm rộ từ Triều Tiên sang và gây bất ổn khu vực đông bắc Trung Quốc” – nguồn tin phía Trung Quốc cho biết.
và quét mã QR
Bình luận (0)