Đạo luật mới về súng ở bang North Carolina cho phép người dân mang súng trong người tại các công viên địa phương, cũng như bảo vệ về mặt luật pháp khi họ bắn một kẻ xâm nhập nhà mình. Các thành phố khắp bang North Carolina đều chỉ cấm súng ở các sân chơi và cơ sở thể thao.
Ngược dòng thời gian
Trở lại những năm 1960 và 1970, phong trào kiểm soát súng hình thành ở Mỹ vì nỗi lo ngại về tội ác ở vùng đô thị. Các cuộc bạo loạn lan rộng cũng như các vụ ám sát mục sư Martin Luther King Jr. và thượng nghị sĩ Robert Kennedy vào năm 1968, rồi vụ mưu sát làm Tổng thống Ronald Reagan bị thương (năm 1981) đã gia tăng thêm sự quan ngại về phổ biến súng. Nhiều vụ nổ súng khác, trong đó có vụ sát hại 5 trẻ em ở Stockton, bang California năm 1989 và vụ giết chết 4 đặc vụ liên bang ở Waco, bang Texas năm 1993 đã khiến dư luận tập trung chú ý đặc biệt vào các loại vũ khí tấn công.
Một cuộc trưng bày súng ở Houston, bang Texas. Ảnh: RADIO BOSTON
Các cuộc bạo loạn và ám sát trong 2 thập niên 1960 và 1970 đã khiến nhiều người cho rằng súng tượng trưng cho điều ác và cấm súng là cấm điều ác. Tuy nhiên, giáo sư Reynolds, Trường Đại học Tennessee, cho biết: “Khi các chấn thương tâm lý đó dần qua đi và khi phải đối diện với thực tế cuộc sống, người ta có xu hướng quay lại với điều bình thường và… truyền thống của mình”. Theo báo The Christian Science Monitor, điều bình thường và truyền thống đối với dân Mỹ là sự ủng hộ quyền sử dụng súng.
Kể từ đó, phong trào ủng hộ súng đã mở rộng cho đến nay và được hỗ trợ thêm bởi các quyết định tư pháp cũng như các bài viết có lợi cho tư tưởng này. Năm 1989, giáo sư luật Levinson ở Texas viết bài nhấn mạnh rằng các công dân bình thường cần tham gia vào quá trình thi hành luật pháp và bảo vệ tự do hơn là dựa vào lực lượng bảo vệ pháp luật chuyên nghiệp. Những người ủng hộ quyền sử dụng súng đánh giá ý kiến đó có tầm quan trọng trong cuộc tranh luận về súng.
Năm 1987, bang Florida thông qua luật mang vũ khí trong người đầu tiên ở Mỹ. Bang này cấp phép cho bất cứ ai muốn mang súng trong người ở những nơi công cộng, miễn là họ nộp đơn đáp ứng một loạt yêu cầu. Những yêu cầu này có khác nhau ở các bang nhưng đều bao gồm những điểm chung như: nộp phí xin phép, theo học một khóa huấn luyện an toàn hoặc sát hạch, lăn tay và không có tiền án, tiền sự. Ngày nay, ngoại trừ 10 bang, các bang còn lại ở Mỹ đều có đạo luật cho phép mang súng như Florida. Trong số đó, 4 bang (Alaska, Arizona, Vermont, Wyoming) không hề đòi hỏi phải xin phép.
Súng không có lỗi
Gần đây, 2 phán quyết mở rộng quyền sử dụng súng của Tòa án Tối cao Mỹ năm 2008 và 2010 đã củng cố quyền sở hữu vũ khí vì mục đích tự vệ của người dân nước này. Hơn nữa, các đạo luật ủng hộ súng còn được tăng cường tại các nghị viện bang. Các bang cũng thông qua nhiều đạo luật khác, từ mở rộng quyền sử dụng súng để bảo vệ nhà cửa, vườn tược, tàu thuyền hoặc nơi làm việc đến trả lại quyền mang súng cho các tội phạm không bạo lực.
Ngay cả Tổng thống Barack Obama, vốn được xem là một người không mặn mà với quyền mang súng của người dân, cũng mặc nhiên chấp nhận vấn đề này. Năm 2009, ông đã ký ban hành một đạo luật lần đầu tiên cho phép người dân mang theo súng trong người ở các công viên quốc gia.
Tháng 12-2011, báo The New York Times tiến hành khảo sát xem bao nhiêu người được cấp phép giấu súng trong người ở bang North Carolina đã phạm phải tội ác trong quá khứ. Trong số 260.000 người có giấy phép, 2.600 người đã phạm phải ít nhất một tội nhẹ không liên quan đến giao thông, 200 người phạm tội ác; 10 người trong số đó bị kết tội ngộ sát hoặc giết người.
Nhiều người dân Mỹ muốn sở hữu súng để tự vệ. Ảnh: CSM
Số người phạm tội chiếm tỉ lệ không đáng kể so với tổng số người có giấy phép mang súng. Thế nhưng, theo các nhà phê bình, rõ ràng là không chỉ các công dân bình thường được cấp phép giấu súng trong người nơi công cộng mà còn có cả các kẻ tội phạm. Họ đặt vấn đề liệu nhà chức trách bang có thu hồi giấy phép khi người đó phạm phải một tội ác hay không.
Thêm vào đó, Trung tâm Chính sách về bạo lực, một tổ chức kiểm soát súng, phát hiện rằng từ năm 2007-2009, những người có giấy phép giấu súng đã làm chết 117 người ở Mỹ, trong đó có 9 sĩ quan thi hành pháp luật. Tuy nhiên, theo cuộc nghiên cứu được thực hiện bởi nhà tội phạm học Gary Kleck, Trường Đại học Quốc gia Florida ở Tallahassee, súng được sử dụng đến 2,5 triệu lần trong một năm với mục đích tự vệ để ngăn chặn tội ác – từ tấn công bình thường đến cưỡng hiếp và cướp bóc – mà không gây chết chóc hoặc thương tích. Hơn nữa, con số tử vong do súng gây ra ở Mỹ đã giảm sút mặc dù số súng người dân mang theo nơi công cộng vẫn đang tăng lên. Thống kê liên bang cho thấy từ năm 2005-2009, số kẻ giết người bằng súng mỗi năm đã giảm từ 10.158 xuống 9.146.
Nhà chức trách cung cấp các số liệu trên không ngoài mục đích khẳng định rằng việc mở rộng quyền mang súng của người dân không làm tăng thêm các vụ giết người. Gần đây, sau khi thực hiện một loạt cuộc nghiên cứu, báo Chronicle of Higher Education đã đưa ra kết luận: “Bây giờ, chẳng một học giả nào khẳng định rằng việc hợp pháp hóa vũ khí giấu trong người là nguyên nhân làm gia tăng tội phạm”.