Chương trình nói trên là trung tâm của chính sách được người tiền nhiệm Barack Obama khởi xướng vào năm 2013 nhằm gây sức ép buộc Tổng thống Syria Bashar al-Assad từ chức. Tuy nhiên, ngay cả những người ủng hộ chính sách này cũng nghi ngờ tính hiệu quả của nó kể từ khi Nga triển khai lực lượng đến Syria 2 năm sau đó.
Các quan chức Mỹ cho biết việc hủy bỏ chương trình mật của CIA cho thấy Tổng thống Donald Trump đang mong muốn tìm cách hợp tác với Nga cũng như Washington thừa nhận hạn chế của mình trong vấn đề phế truất ông Assad.
Chương trình mật của CIA tại Syria là trung tâm của chính sách được chính quyền cựu Tổng thống Barack Obama khởi xướng nhằm gia tăng sức ép, buộc ông Assad từ chức. Ảnh: AP
Chỉ mới 3 tháng trước, sau khi Mỹ cáo buộc ông Assad sử dụng vũ khí hóa học, Tổng thống Donald Trump đã tiến hành không kích căn cứ không quân của Syria. Vào thời điểm này, đại sứ của Mỹ ở Liên Hiệp Quốc là bà Nikki Haley quả quyết rằng Syria sẽ chẳng bao giờ đạt được hòa bình nếu ông Assad còn nắm quyền.
Các quan chức Mỹ cho biết Tổng thống Donald Trump đã hủy bỏ chương trình mật của CIA gần 1 tháng trước, sau cuộc họp tại phòng Bầu dục với Giám đốc CIA Mike Pompeo và Cố vấn an ninh quốc gia H.R. McMaster. Cuộc họp này diễn ra trước khi Tổng thống Donald Trump gặp người đồng cấp Nga Vladimir Putin tại Đức vào ngày 7-7.
Người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia và CIA từ chối bình luận.
Sau cuộc gặp gỡ của lãnh đạo 2 nước, Mỹ và Nga đã tuyên bố một thỏa thuận ngừng bắn tại khu vực Tây Nam Syria, giáp biên giới Jordan. Đây là khu vực mà phiến quân được CIA hậu thuẫn hoạt động từ lâu. Tổng thống Donald Trump đã mô tả thỏa thuận ngừng bắn này là một trong những lợi ích trong công cuộc cải thiện mối quan hệ với Moscow.
Các quan chức Mỹ cho biết việc chấm dứt chương trình mật của CIA không phải là điều kiện trong tiến trình đàm phán lệnh ngừng bắn.
Các quan chức Mỹ tiết lộ Tổng thống Donald Trump đã hủy bỏ chương trình mật của CIA gần 1 tháng trước. Ảnh: Reuters
Quyết định chấm dứt chương trình mật của CIA sẽ được Moscow hoan nghênh, theo Washington Post.
Một số quan chức hiện tại và cựu quan chức Mỹ ủng hộ chương trình mật của CIA đã nói rằng động thái chấm dứt chương trình này là một sự nhượng bộ lớn của Mỹ. "Đây là một quyết định quan trọng. Ông Putin đã giành chiến thắng tại Syria" – một quan chức Mỹ giấu tên khẳng định.
Với việc chấm dứt chương trình mật của CIA, hoạt động của Mỹ ở Syria hiện tại chỉ bao gồm chiến dịch không kích chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và một chương trình cung cấp vũ khí - huấn luyện cho lực lượng người Kurd đang tấn công vào thành trì IS ở Raqqa và dọc thung lũng sông Euphrates.
Chiến lược dài hạn của chính quyền ông Donald Trump sau khi đánh bại IS nhiều khả năng tập trung vào việc gắn kết một loạt thỏa thuận ngừng bắn khu vực giữa lực lượng nổi dậy do Mỹ hậu thuẫn, chính phủ Syria và Nga.
Theo một số nhà phân tích, quyết định chấm dứt chương trình mật của CIA nhiều khả năng sẽ trao thêm nhiều quyền lực cho các nhóm cực đoan ở Syria, đồng thời gây ảnh hưởng đến uy tín của Mỹ. Các quan chức cấp cao Mỹ cho biết chương trình mật của CIA sẽ chấm dứt từng bước trong vòng vài tháng. Cũng có thể, sự hậu thuẫn của Mỹ sẽ được chuyển hướng qua các sứ mệnh khác, chẳng hạn chống lại IS hoặc đảm bảo phiến quân vẫn có thể tự bảo vệ khỏi các cuộc tấn công.
Việc Mỹ chấm dứt chương trình mật của CIA tại Syria, theo các quan chức Mỹ, đã mang lại thắng lợi cho ông Vladimir Putin. Ảnh: Reuters
Cựu quan chức chính quyền Tổng thống Obama, ông Ilan Goldenberg, Giám đốc Chương trình An ninh Trung Đông thuộc Trung tâm An ninh Mỹ, khẳng định: "Đây là một lực lượng không thể bị hủy bỏ hoàn toàn. Sẽ là một sai lầm chiến lược cực kỳ nghiêm trọng nếu họ chấm dứt mọi hỗ trợ cho phiến quân".
Các quan chức Mỹ cho biết quyết định này đã nhận được sự ủng hộ của Jordan, nơi phiến quân đang được huấn luyện. Cũng theo các quan chức Mỹ, quyết định này dường như nằm trong chiến lược quan trọng hơn của Tổng thống Donald Trump là tập trung đàm phán thỏa thuận ngừng bắn với Nga. 5 ngày sau khi lệnh ngừng bắn đạt được ở phía Tây Nam Syria, Tổng thống Donald Trump cho biết một thỏa thuận ngừng bắn khác đang được thảo luận với Nga.
Cho tới cuối nhiệm kỳ cựu Tổng thống Obama, phần đông cố vấn hàng đầu của ông Obama vẫn ủng hộ chương trình mật của CIA, lập luận rằng Mỹ không thể bỏ rơi đồng minh trên chiến trường vì điều này gây ảnh hưởng đến vị thế của Washington trong khu vực.
Bình luận (0)