Máy bay đi vào ADIZ phải thông báo đường bay, nơi đến và mọi chi tiết cần thiết khác về chuyến bay của mình cho nhân viên kiểm soát không lưu. Ngoài ra, máy bay này cũng phải được trang bị bộ tiếp sóng ra-đa.
Không phải bất khả xâm phạm
ADIZ được Mỹ thiết lập vào thập niên 1950 và hệ thống phòng không của nước này phát triển lên đến đỉnh điểm vào năm 1962. ADIZ của Mỹ được thiết lập chủ yếu để đề phòng các máy bay đến từ Liên Xô. Tuy nhiên, khi Liên Xô triển khai tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) SS-6 vào thập niên 1960, Mỹ xem mối đe dọa chiến lược lúc này là các vụ tấn công bằng ICBM và sự xâm nhập không phận của máy bay ném bom trở thành thứ yếu.
ADIZ Bắc Mỹ là không phận bên trên nước Mỹ và Canada, được quản lý bởi cơ quan kiểm soát không lưu và quân đội 2 nước này, dưới sự bảo trợ của Bộ Chỉ huy Phòng thủ không gian vũ trụ Bắc Mỹ (NORAD). Nếu sóng vô tuyến không nhận dạng được máy bay trong ADIZ, không lực Mỹ sẽ cử máy bay đánh chặn lên để tận mắt xác định danh tánh của đối tượng.
Vai trò ADIZ Bắc Mỹ đã thu nhỏ đáng kể vào thập niên 1990 cùng với những đổi thay về chính trị cũng như sự giảm bớt lực lượng hàng không chiến lược của Nga. Sau đó, ADIZ Bắc Mỹ đã lấy lại được tầm quan trọng của mình khi cuộc chiến chống khủng bố nổ ra sau vụ tấn công kinh hoàng trên đất Mỹ ngày 11-9-2001. Năm 2008, tướng Victor E. Renuart, Jr., tư lệnh Bộ Chỉ huy phương Bắc của Mỹ, tuyên bố nước này không bao giờ cho phép một máy bay không nhận biết được vào không phận của mình sau vụ 11-9. Tuy nhiên, khi xác định được đó là máy bay của ai và đang làm gì thì Mỹ vẫn cho phép họ tiếp tục công việc của mình.
Đơn phương thiết lập
ADIZ chung của Mỹ và Canada là ranh giới phòng thủ quốc gia nhằm ngăn chặn các vụ xâm nhập đường không. Bất kỳ máy bay nào muốn bay vào hoặc bay qua ranh giới này đều phải có bộ tiếp sóng ra-đa và duy trì sự tiếp xúc sóng vô tuyến 2 chiều trong khi đến gần cũng như đi qua ADIZ Bắc Mỹ.
Ngoài ra, Mỹ còn xây dựng ADIZ khu vực Alaska, quanh đảo Guam và khu vực thủ đô Washington. ADIZ Washington được thiết lập sau vụ tấn công khủng bố 11-9-2001 như một biện pháp để ngăn chặn các vụ tấn công khác nữa. Do không có điểm gì tương tự với các ADIZ khác nên đã được đổi tên thành vùng quy định bay đặc biệt.
Chỉ áp dụng với máy bay dân sự
ADIZ là không phận bên trên vùng đất hoặc vùng biển của một quốc gia, nơi sẵn sàng nhận dạng, định vị và kiểm soát các máy bay dân sự vì an ninh quốc gia. Các nước và vùng lãnh thổ đang duy trì ADIZ gồm: Anh, Ấn Độ, Canada, Đài Loan, Hàn Quốc, Mỹ, Na Uy, Nhật Bản, Pakistan và Trung Quốc. Thông thường, ADIZ chỉ bao trùm vùng lãnh thổ không tranh chấp. Theo Wikipedia, việc Trung Quốc tuyên bố ADIZ ở biển Hoa Đông là không bình thường khi nó bao trùm cả quần đảo Senkaku/Điếu Ngư mà Trung Quốc và Nhật Bản đang tranh chấp. Tất cả mọi ADIZ trên thế giới đều chỉ áp dụng với máy bay dân sự mà thôi. Trong khi đó, ADIZ của Trung Quốc chồng lên ADIZ của các nước khác, đồng thời áp đặt các đòi hỏi lên cả máy bay quân sự và dân sự. |
Bình luận (0)