Xe đò Việt ở Mỹ

Chiếc xe buýt đỗ bên ngoài siêu thị ABC ở khu Little Saigon tại quận Cam, Mỹ đã trở thành phương tiện đi lại quen thuộc của cộng đồng người Việt ở đó trong vài năm trở lại đây. Cứ vào gần 9 giờ sáng mỗi ngày, người ta lại nhìn thấy một đám đông tập trung gần đó. Một số người mang theo quà cáp hay để hành lý bên lề đường. Một vài người đàn ông thì bận khiêng hàng hóa vào trong khoang hành lý. Đám đông này là hành khách của tuyến xe đò nối liền khu Little Saigon ở quận Cam và một khu tương tự ở San Jose.

Sợi dây liên kết những cộng đồng Việt

Chiếc xe 57 chỗ nói trên thuộc dịch vụ xe đò Hoàng do ông Nguyễn Linh Hoàng làm chủ. Nó còn hơn cả một phương tiện vận chuyển rẻ tiền và thuận tiện cho những người Việt nào ở quận Cam muốn đến San Jose để gặp người thân hay bạn bè và ngược lại. Nó chính là một “đường ống” vận chuyển con người, hai cộng đồng người Việt này. Dịch vụ xe đò này hóa ra lại chính là sợi dây liên kết còn thiếu giữa người dân địa phương, nhất là người gốc Việt và những người thân của họ ở phía Bắc. Nó đưa họ đến những đám cưới, cuộc họp mặt gia đình hay kỳ nghỉ lễ. Nó giúp cho các gia đình gần nhau hơn bất chấp khoảng cách gần 600 km. Nó cũng giúp vận chuyển DVD của cửa hàng video Bolsa Avenue đến những địa chỉ cần đến ở San Jose.

Tương tự các thị trấn người Hoa ở khắp nước Mỹ vốn có mạng lưới xe buýt của riêng họ, xe đò cũng bắt đầu hình thành một mạng lưới giữa khu Little Saigon, nơi có cộng đồng người Việt lớn nhất ở nước ngoài, và San Jose, nơi ngày càng có nhiều người gốc Việt sinh sống. Chính sự kết nối về mặt kinh doanh và gia đình đã giúp dịch vụ xe đò Hoàng tồn tại và phát triển. Dịch vụ này ước tính phục vụ ít nhất từ 600 đến 700 hành khách mỗi tuần.

Dịch vụ độc nhất

Dịch vụ xe đò nói trên là độc nhất ở quận Cam. Ngoài nơi này, không có cộng đồng người Mỹ gốc Việt nào khác ở Mỹ, châu Âu hay Úc có xe đò. Bên cạnh dịch vụ xe đò Hoàng, ở quận Cam còn có một số dịch vụ nhỏ hơn là xe đò Lộc và xe đò Long Thành, đảm nhận việc chở hành khách đến Las Vegas và Arizona. Tuy nhiên, khác với xe đò Hoàng, những dịch vụ này sử dụng phương tiện vận chuyển là xe tải nhỏ.

Ý tưởng thành lập một dịch vụ xe đò như trên nảy sinh trong đầu ông Nguyễn Linh Hoàng vào một buổi trưa gần 9 năm trước khi ông đang đợi chuyến bay tại sân bay John Wayne. Khi đó, ông thường xuyên đi đến San Jose để gặp gia đình và người thân tại đây. Trong thời gian chờ đợi, ông hay giúp những người Việt lớn tuổi không rành tiếng Anh biết về thời gian máy bay cất cánh, dịch cho họ những thông báo của sân bay, hoặc giúp họ tìm đúng cổng. Ông nói: “Có một nhu cầu lớn về dịch vụ (xe đò) này trong cộng đồng”.

Ông Hoàng khởi đầu dịch vụ xe đò Hoàng năm 1999, chỉ với vài chiếc xe tải nhỏ. Công việc kinh doanh này tiến triển tốt đẹp và hiện ông đang vận hành 2 chiếc xe buýt chạy tuyến Little Saigon – San Jose kéo dài khoảng 6 giờ mỗi ngày. Với giá vé 35 USD, hành khách sẽ được một chai nước, một bánh sandwich lớn và một món tráng miệng. Đối với hàng hóa, ông thu phần lớn của khách hàng là 5 USD. Tuy nhiên, số tiền này thỉnh thoảng cũng thay đổi tùy thuộc vào kích thước hay số lượng hàng hóa. Để giúp khách hàng giải trí, ông chủ dịch vụ xe đò Hoàng còn cho lắp đặt Internet không dây trên xe, đồng thời trình chiếu các đĩa phim hay nhạc của Việt Nam.

Rẻ, thoải mái, thuận tiện

Vanessa Lê là một trong những khách hàng thường xuyên của dịch vụ xe đò Hoàng. Cô và đứa con trai 4 tuổi Ezra thường đến San Jose vài lần mỗi tháng, nhất là sau khi cha cô mắc bệnh ung thư. Cô nói: “Đi bằng xe đò không tốn kém lại thoải mái và thuận tiện”. Khác với Vanessa Lê, Kim Nguyễn sống tại San Diego, nhưng lái xe đến quận Cam chỉ để đón xe đò. Cô đỗ xe tại nhà người bạn và đón xe đi thăm con gái mình đang học ở Đại học Stanford và con trai sống ở San Jose. Cô nói: “Tôi không phải lái xe trong vòng 8 giờ để đến đó. Thay vì vậy, tôi chỉ lái xe 1 giờ rồi đón xe đò”. Ngoài ra, cô cũng thường gửi sách vở, quần áo và những vật dụng khác cho con thông qua xe đò.

Một số hành khách khác, như ông Tom Đào, đón xe đò để đi làm. Ông sống ở quận Cam nhưng từ 1 năm rưỡi nay ông đón xe đến San Jose làm việc. Ông cho biết đã quen với cuộc sống như thế. Ông nói: “Tôi biết khá nhiều người trên xe. Thật là vui khi được trò chuyện với mọi người trên xe. Điều này tốt hơn nhiều khi phải lái xe một mình”. Hành trình có thể không dài, nhưng những cảm xúc khi ông Tom Đào ôm con, hoặc khi cô Vanessa Lê gặp cha, vẫn vô cùng mạnh mẽ. Những dịch vụ như xe đò Hoàng vô tình đã siết chặt thêm sợi dây tình cảm giữa những người Việt này, cho dù họ cách xa nhau về mặt địa lý.