Xuất phát điểm âm của yakuza

Kitakyushu là "nhà" của băng yakuza (mafia Nhật) khét tiếng một thời Kudo-kai và ông chủ quán 55 tuổi không hề che giấu quá khứ 30 năm ngụp lặn trong băng đảng này, theo báo The Washington Post (Mỹ).

Trên tường quán là bài báo đóng khung viết về ông Nakamoto và trong phòng vệ sinh đặt những quyển truyện tranh về một cựu trùm yakuza lột xác thành người đàn ông tận tụy của gia đình.

Vết tích yakuza còn lộ ra trong lúc ông Nakamoto chăm chút món ăn một cách điệu nghệ: Những hình xăm trên tay và ngón út của bàn tay trái không còn - vốn là một hình thức trừng phạt của yakuza!

Cách đây 10 năm, các băng yakuza hùng mạnh tới mức giới chức trên khắp Nhật Bản khởi động các điều luật cấm mọi doanh nghiệp và cá nhân dính líu tới họ.

Điều này đồng nghĩa với tách yakuza ra khỏi xã hội, theo chuyên gia Noboru Hirosue, cụ thể là các thành viên yakuza không được mở tài khoản ngân hàng, thuê nhà, mua bảo hiểm hay thậm chí là mua điện thoại di động.

Ông chủ quán mì Takashi Nakamoto từng là thành viên cấp cao của yakuza. Ảnh: THE WASHINGTON POST

Mười năm trấn áp mạnh tay làm số thành viên yakuza sụt giảm từ khoảng 70.300 (năm 2011) xuống còn 25.900 (năm 2020), theo Trung tâm Tiễu trừ tội phạm có tổ chức quốc gia. Ông Nakamoto quyết định rời Kudo-kai vào năm 2015 trong lúc đang thụ án bản án cuối cùng.

Dĩ nhiên, không dễ quay lại đời sống bình thường. Ngoài sự kỳ thị của xã hội, các cựu thành viên yakuza còn vướng rào cản pháp lý - họ bị cấm mở tài khoản ngân hàng hay ký giấy tờ thuê nhà đất trong ít nhất 5 năm đầu hoàn lương.

Phân tích số liệu của Bộ Tư pháp Nhật Bản, chuyên gia Hirosue cho biết chỉ có khoảng 3% số người "ly khai" trong giai đoạn 2010-2018 tìm được việc làm, số còn lại quay về băng yakuza cũ hoặc đầu quân cho các băng tội phạm mới.

"Chúng tôi xuất phát từ số âm rồi hướng về số 0" - ông Motohisa Nakamizo, 56 tuổi, bộc bạch. Rời Kudo-kai vào năm 2011, ông Nakamizo là trường hợp may mắn hiếm hoi khi có việc làm trong công ty bất động sản của cha mẹ ở Hakata, thành phố lân cận của Kitakyushu.

"Sẽ chẳng có gì thay đổi nếu bạn chỉ biết ngồi chờ… Bạn phải là người hành động trước" - ông chủ kiêm đầu bếp Nakamoto kể lại. Để mở được quán mì hiện tại, ông kết thân với các chủ quán trong khu, thành thật kể về quá khứ của mình, dọn rác trên đường phố và tình nguyện phục vụ tại các lễ hội, sự kiện trong quận cho đến khi được chủ khu thương mại gật đầu cho cơ hội.

Yakuza vốn hoạt động tương đối công khai trong nhiều năm liền. Yakuza nằm trong vòng giám sát của cảnh sát với luật bất thành văn rằng yakuza sẽ xử lý các vụ phạm tội "cò con" trong lãnh địa của mình và không đụng chạm đến thường dân.

Yakuza thoái trào lại dẫn đến sự trỗi dậy của các băng đảng kiểu mới, theo chuyên gia Hirosue, với đủ loại hình tội phạm như lừa đảo người già, tấn công mạng, buôn bán các loại thuốc hợp pháp lợi nhuận cao như thuốc ngủ, morphine… "Giờ đây, thế giới ngầm của Nhật Bản đã sang trang" - ông Hirosue nhấn mạnh.