20 năm đòi bồi thường oan sai

Lão nông Nguyễn Văn Thêm

Ông Thêm cho biết năm 1986, huyện lấy 5.000 m2 đất rẫy của ông để giao cho các hộ dân khác sản xuất nhưng không có quyết định thu hồi. “Đến khi thấy đất bị bỏ hoang không ai canh tác, tôi đem mía, đậu xanh vào trồng thì bị công an xã giải đến công an huyện rồi bị khởi tố, tạm giam về tội vi phạm các quy định về quản lý đất và bảo vệ đất đai gì đó”- ông Thêm nhớ lại. Năm 1990, TAND huyện Hồng Ngự tuyên phạt ông Thêm 12 tháng tù giam và buộc phải giao toàn bộ phần đất rẫy cho huyện. Sau đó, TAND tỉnh Đồng Tháp hủy án sơ thẩm, giao cấp sơ thẩm điều tra và xét xử lại. Thế nhưng, vụ án bị lãng quên một cách khó hiểu. Đầu tháng 7-2009, khi Ủy ban Tư pháp của Quốc hội yêu cầu xem xét lại vụ án thì Công an huyện Hồng Ngự mới có quyết định đình chỉ điều tra vụ án, đình chỉ điều tra bị can với lý do hết thời hạn điều tra mà không chứng minh được hành vi phạm tội.

Từ đây, ông Thêm quyết đòi bồi thường oan sai, yêu cầu Công an huyện Hồng Ngự phải bồi thường thiệt hại do không khai thác đất, tổn thất về tinh thần và vật chất trong thời gian bị bắt giam.

Ngày 1-2-2013, TAND thị xã Tân Châu có buổi hòa giải giữa đôi bên song không thành nhưng ngay sau đó lại có quyết định đình chỉ giải quyết vụ án vì cho rằng trong hồ sơ khởi kiện của ông Thêm, chưa có văn bản nào của cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định hành vi của người thi hành công vụ là trái pháp luật... Trong công văn gửi TAND Tối cao, Cục Bồi thường Nhà nước khẳng định mặc dù Cơ quan CSĐT Công an huyện Hồng Ngự có tổ chức thương lượng nhưng không ban hành quyết định giải quyết bồi thường theo đúng quy định nên ông Thêm có quyền khởi kiện. Do đó, việc TAND thị xã Tân Châu đình chỉ giải quyết vụ án dân sự khởi kiện đòi bồi thường là không đúng quy định.

Ngày 27-6-2013, TAND thị xã Tân Châu mở phiên sơ thẩm vụ án này theo hướng buộc Cơ quan CSĐT Công huyện Hồng Ngự bồi thường cho ông Thêm hơn 377 triệu đồng phần thiệt hại trong hoạt động tố tụng hình sự nhưng không chấp thuận yêu cầu bồi thường về phần đất và những thiệt hại do thu hồi đất. Không đồng ý với quyết định này, cả ông Thêm và Công an huyện Hồng Ngự đều kháng cáo.

Tại phiên phúc thẩm sáng 14-11, chủ tọa phiên tòa cho rằng các cơ quan tố tụng huyện Hồng Ngự và TAND thị xã Tân Châu đã vi phạm nghiêm trọng. “Cơ quan CSĐT Công an huyện Hồng Ngự đã “treo lửng” vụ án mà còn viện dẫn chuyện thất lạc hồ sơ là không thể chấp nhận. Quyền công dân của ông Thêm bị đánh mất trong khoảng thời gian khá dài, từ năm 1991-2010”- chủ tọa khẳng định và cho biết về thủ tục thì vụ án kiện đòi bồi thường oan sai của ông Thêm đủ cơ sở để đưa ra xét xử. Do đó, HĐXX tuyên hủy bản án sơ thẩm của TAND thị xã Tân Châu để cơ quan này xét xử lại.