Ai sẽ trả lời?

Cũng có không ít trường hợp cảm mạo, nhức đầu, đau lưng, mệt mỏi..., người bệnh thường tự tìm đến nhà thuốc, kể bệnh với dược sĩ (hoặc chỉ là một người bán bất đắc dĩ nào đó) để được mua thứ thuốc họ cần. Cách này khá phổ biến, xem ra đơn giản, thuận tiện nhưng lại tiềm tàng nguy hại đối với sức khỏe.

Những ngày này, không cần phải quan sát kỹ vẫn có thể thấy cảnh mua bán nhộn nhịp ở không ít nhà thuốc. Tại đó, cũng người ra kẻ vào, cũng chờ đợi, cũng những đôi mắt thoáng âu lo... chẳng khác gì ở các bệnh viện, tất nhiên không khí dễ chịu hơn nhiều.

Khi đến những nhà thuốc đông đúc như thế, người ta thường nghe người mua chủ động kể bệnh là chính, sau đó dược sĩ hay nhân viên có thể hỏi thêm đôi chút rồi đến kệ thuốc chọn loại thuốc nào đó. Với những chứng bệnh (do người bệnh kể ra) cần phải được kê đơn bác sĩ thì sao? Điều này hầu như không là trở ngại lớn, nó dễ bị lờ đi với lý do gì chắc ai cũng hiểu!

Tại các nhà thuốc, sau khi người bán xác định loại thuốc cho bệnh nhân, người ta cũng hay nghe họ “tư vấn” thêm là “dùng thuốc nội hay ngoại?” và câu trả lời phần lớn là “cho thuốc ngoại đi!” mà không hề cò kè bớt một thêm hai... Đây chỉ là một góc nhỏ trong bức tranh mua bán dược phẩm tại các nhà thuốc hiện nay.

Thuốc chữa bệnh luôn là một lĩnh vực rất phức tạp. Có thể nhiều người chưa biết rằng mỗi năm trên thế giới có khoảng 100.000 người tử vong, 1,5 triệu người mắc bệnh hoặc sức khỏe bị tổn hại nghiêm trọng do sử dụng thuốc không đúng dù những mất mát này có thể tránh được.

Tính chất đa dạng và phức tạp của thuốc còn được thể hiện qua vô số công trình nghiên cứu, các tiến bộ dược học, những bài viết cảnh báo và khuyến cáo của các dược sĩ, bác sĩ với nhiều góc nhìn và cách đặt vấn đề khác nhau, cung cấp kiến thức cho việc sử dụng thuốc điều trị bệnh hiệu quả nhất. Riêng trong những bài viết cảnh báo, có thể đọc thấy các tựa đề như: 10 lỗi lầm thường gặp trong sử dụng thuốc, lưu ý về thuốc không cần kê đơn, thuốc và những tương tác nguy hiểm, thuốc tim mạch: không được dùng bừa bãi, cách dùng thuốc kháng sinh an toàn, thuốc corticoid: dao hai lưỡi...

Các bài viết còn đi sâu lưu ý về nhiều vấn đề cụ thể, đó là sự nhầm lẫn tên thuốc, tác dụng phụ tăng lên do tương tác thuốc, dùng thuốc không an toàn so với độ tuổi, uống nhầm liều lượng, uống thuốc chung với rượu bia, tình trạng bệnh nhân suy gan, thận...

Với những gì được đề cập trên đây, quả thật có quá nhiều vấn đề về thuốc mà người bệnh, nhất là người tự mua thuốc điều trị, không thể thờ ơ. Nhưng ai sẽ giúp trả lời thắc mắc của họ, ít ra là các câu hỏi xung quanh loại thuốc họ sẽ mua, loại thuốc họ đã dùng và tình trạng suy gan, thận của họ nếu có? Trả lời câu hỏi đó chỉ có thể là những dược sĩ, bác sĩ vừa có năng lực vừa có trách nhiệm và tấm lòng!