Các KCN đang hủy hoại môi trường

Ngày 30-7, Cục Cảnh sát Phòng chống tội phạm về môi trường (C49) Bộ Công an đã tổ chức hội thảo “Công tác phòng ngừa, xử lý vi phạm pháp luật về môi trường trong hoạt động xử lý nước thải tập trung tại các KCN”.

Người mắc bệnh ngày càng nhiều

Tính đến tháng 6-2012, cả nước có 143 KCN có hệ thống xử lý nước thải tập trung, 30 KCN đang xây dựng (trong tổng số 232 KCN cả nước). Tổng lượng nước thải tại các KCN hơn 1 triệu m3/ngày đêm nhưng 75% trong số đó không được xử lý, xả trực tiếp ra môi trường. Đây cũng là nguyên nhân chính khiến số lượng người dân sống quanh các KCN cũng như người lao động trong các KCN mắc các bệnh về đường hô hấp, đường ruột, tim mạch… có chiều hướng gia tăng.

Không phủ nhận những đóng góp đáng kể của các KCN vào nền kinh tế hiện nay nhưng Thiếu tướng Nguyễn Xuân Lý, Cục trưởng C49, cũng cho rằng chính các KCN đang hủy hoại môi trường ghê gớm. Hậu quả tất yếu là “các dòng sông đều đã chết hoặc sắp chết và ngày càng xuất hiện nhiều làng ung thư, xóm ung thư…”.

Xả lén hay sự cố?

Trong khi đó, PGS-TS Nguyễn Văn Phước, Viện trưởng Viện Môi trường - Tài nguyên, đề nghị nên xem xét lại việc doanh nghiệp xây dựng cống ngầm vì không phải cống ngầm lúc nào cũng mang ý nghĩa là xả lén mà chỉ là đề phòng khi xảy ra sự cố. Tuy nhiên, Thiếu tướng Lý khẳng định những cống ngầm mà C49 bỏ công theo dõi, phát hiện không phải là những cống ngầm đề phòng sự cố mà chính là những cống ngầm sai thiết kế, chỉ phục vụ cho xả lén.

Tăng mức phạt lên 2 tỉ đồng

PGS-TS Phùng Chí Sỹ, Phó Viện trưởng Viện Kỹ thuật nhiệt đới và Bảo vệ môi trường, nhận xét việc đo đạc định kỳ 3- 4 lần/năm tại các KCN như hiện nay không có ý nghĩa vì như vậy cũng giống “gác cổng” 3 - 4 ngày trong số 365 ngày của năm. PGS-TS Sỹ cho rằng nên lắp đặt các trạm quan trắc tự động đo chất lượng nước thải tại các KCN và phải do nhà nước đầu tư, quản lý để tránh trường hợp doanh nghiệp tự điều chỉnh số liệu quan trắc.

Thiếu tướng Nguyễn Xuân Lý cho biết C49 đang xây dựng Pháp lệnh Cảnh sát môi trường Việt Nam, theo lộ trình sẽ ban hành trong quý II/2013. Đồng thời phối hợp với Bộ Tài nguyên - Môi trường sửa Luật Bảo vệ môi trường 2005 và một số văn bản luật khác liên quan đến những vấn đề về bảo vệ môi trường. Bên cạnh đó, C49 cũng được Chính phủ đồng ý nhập một số công nghệ kiểm định hiện đại với gần 100 chỉ tiêu. Ngoài ra, Pháp lệnh Xử phạt hành chính sắp tới sẽ tăng mức phạt cao nhất lên 2 tỉ đồng cũng được xem là một biện pháp hữu hiệu trong việc răn đe các doanh nghiệp có ý định gây ô nhiễm môi trường.