Ngày 15-2, Sở Khoa học - Công nghệ Hà Nội đã tổ chức hội thảo với sự tham gia của nhiều GS, TS và chuyên gia đầu ngành về ngành sinh vật học nhằm tìm ra giải pháp tối ưu cho sự an toàn của “cụ” rùa hồ Gươm.
“Nghi can” chính: Rùa tai đỏ
Hầu hết các đại biểu đều thấy được tình trạng sức khỏe của “cụ” rùa hồ Gươm đang ở mức nghiêm trọng, cần phải được cứu chữa. Nguyên nhân được tập trung vào khả năng “cụ” rùa bị tổn thương cơ học do các thiết bị câu cá tại hồ như lưỡi câu chùm, lưỡi câu móc vướng vào... gây nhiễm trùng và tạo thành các vết lở loét.
Một trong những “thủ phạm” chính gây ra vết thương cho “cụ” rùa được nhiều nhà khoa học xác định là rùa tai đỏ. Ông Nguyễn Ngọc Khôi, Chủ tịch Tập đoàn Thương mại Hà Nội KAT, khẳng định rùa tai đỏ không thể gặm được “cụ” rùa nhưng nếu “cụ” thường bị hoại tử thì chắc chắn chúng sẽ nhằm vào đây mà ăn.
“Không riêng gì rùa tai đỏ mà cá chép, cá trê, cá rô phi cũng tham gia gặm “cụ” rùa. Hồ Gươm có 21 loài cá, trong đó có những loài nằm trong danh mục xâm hại” - ông Khôi cho biết.
“Cụ” rùa hồ Gươm với nhiều vết lở loét. Ảnh: C.T.V
PGS - TS Hà Đình Đức, Hội Bảo vệ thiên nhiên và Môi trường, chuyên gia nhiều năm nghiên cứu về rùa hồ Gươm, cho rằng rùa tai đỏ nằm trong danh sách 100 loài sinh vật ngoại lai xâm hại nguy hiểm nhất, đã được nhiều nước khuyến cáo.
“Hiện rùa tai đỏ ở hồ Gươm chưa gây tác hại nhưng chúng là nguy cơ tiềm ẩn lâu dài cần phải tiêu diệt” - ông Đức khẳng định.
Về lâu dài, các nhà khoa học đều thống nhất việc làm sạch hồ Gươm là rất cần thiết. Mặt khác, cần nghiêm cấm phóng sinh rùa tai đỏ và sinh vật lạ xuống hồ, nhất là vào rằm tháng 7 và ngày 23 tháng chạp.
Băn khoăn cách chữa trị
Việc điều trị vết thương cho “cụ” rùa được đặt ra hàng đầu song cũng có nhiều ý kiến trái ngược nhau. TS Bùi Quang Tề, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản 1, nhấn mạnh: Việc chữa trị cần tránh để “cụ” rùa bị... stress.
Cho sinh sản với rùa Trung Quốc?
Trên thế giới chỉ còn 4 cá thể rùa thuộc loại rùa hồ Gươm, trong đó một con sống ở hồ này và một con sống tại hồ Đồng Mô (Sơn Tây, Hà Nội). Hai con còn lại được nuôi nhốt tại Trung Quốc. TS - bác sĩ thú y cao cấp Nimal Ferando Ocean Park bày tỏ ý tưởng: Có thể đánh giá tình trạng sức khỏe và phối hợp với cá thể rùa cùng loài của Trung Quốc cho sinh sản, từ đó mới có thể bảo tồn được loài động vật quý hiếm này. |
Nếu tách ra khỏi môi trường nước thì rất dễ gây stress cho “cụ”. TS Tề đề xuất nên đưa “cụ” rùa vào một bể nhựa với thể tích 40-50 m³ để chữa vết thương.
Sau khi xử lý vết thương, đưa vào một bể nuôi dưỡng với thể tích 200-400 m³. Các bể này phải đạt điều kiện về nuôi dưỡng và được đặt trong lòng hồ Gươm.
Theo TS - bác sĩ thú y cao cấp Nimal Ferando Ocean Park (Hồng Kông), “phác đồ điều trị” cho rùa là bôi thuốc, tiêm thuốc, thậm chí là phẫu thuật phải mất khoảng 6 tháng mới khỏi.
Vì vậy, tốt nhất là giữ “cụ” rùa ở tại môi trường nước của hồ Gươm, vừa kết hợp điều trị bệnh vừa cải tạo môi trường nước...
Còn thạc sĩ Kim Văn Vạn, Trưởng Bộ môn Nuôi trồng thủy sản (Trường ĐH Nông nghiệp Hà Nội), khẳng định biện pháp hiệu quả nhất là đưa “cụ” rùa lên cạn để xử lý đồng bộ các vết loét với thời gian từ 5-7 ngày.
Đề xuất giải pháp mang tính lâu dài hơn, GS Đặng Huy Huỳnh, Chủ tịch Hội Động vật học VN, cho rằng có thể lấy mẫu ADN của “cụ” rùa, đánh dấu để tiện theo dõi. Bên cạnh đó, gắn chip điện tử để theo dõi quá trình vận động của “cụ”.
Việc đưa “cụ” rùa hồ Gươm vào Sách đỏ VN cũng được nhiều nhà khoa học đề xuất như một giải pháp quan trọng nhằm tăng ý thức bảo vệ động vật quý hiếm này.
Sau khi nghe ý kiến các nhà khoa học, TS Lê Xuân Rao, Giám đốc Sở Khoa học - Công nghệ Hà Nội, cho biết sẽ tập trung triển khai việc làm sạch hồ Gươm.
“Sở sẽ tiếp tục tổ chức một buổi làm việc với các nhà chuyên môn đầu ngành để bàn sâu hơn các giải pháp cứu chữa cho “cụ” rùa” - ông Rao nói.
Bình luận (0)