Cấp phiếu lý lịch tư pháp quá lâu

Tiếp tục kỳ họp thứ 5 Quốc hội (QH) khóa XII, ngày 23-5, QH đã thảo luận dự án Luật Lý lịch tư pháp (LLTP). Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của QH, bà Lê Thị Thu Ba, mục đích của quản lý Nhà nước về LLTP là đáp ứng nhu cầu của cá nhân chứng minh người đó có hay không có án tích, ghi nhận việc xóa án tích, hỗ trợ hoạt động tố tụng hình sự và thống kê tư pháp hình sự.

Quan tâm án tích, tình trạng thi hành án

Thực tiễn việc cấp phiếu LLTP cho thấy khi một cơ quan, tổ chức trong hoặc ngoài nước có nhu cầu biết LLTP của một người để xem xét việc xuất cảnh, nhập cảnh; cho nhập, thôi, trở lại quốc tịch, xin con nuôi; cấp chứng chỉ hành nghề luật sư, kiểm toán, y dược tư nhân; tuyển dụng, quản lý lao động nước ngoài làm việc tại VN, du học..., điều họ quan tâm là án tích và tình trạng thi hành án của người đó.

Tính từ năm 1999 đến 2008, các Sở Tư pháp đã tiếp nhận yêu cầu và cấp phiếu LLTP cho công dân VN và người nước ngoài có thời gian cư trú tại VN. Nội dung chỉ ghi người đó có án tích hay không, tình trạng thi hành án...

Ngoài ra, để góp phần quản lý Nhà nước về kinh doanh, bảo đảm sự lành mạnh của môi trường kinh doanh, theo bà Lê Thị Thu Ba, bên cạnh việc quản lý các hình phạt bổ sung về cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc công việc nhất định, phạm vi quản lý LLTP cần bao quát cả việc cấm cá nhân đảm nhiệm chức vụ, không được thành lập, quản lý doanh nghiệp, HTX trong trường hợp bị tòa án tuyên bố phá sản theo quy định của Luật Phá sản.

Không lập trung tâm LLTP cấp tỉnh

LLTP ngày càng quan hệ mật thiết đến quyền lợi công dân nên điều nhiều đại biểu (ĐB) QH quan tâm là dự luật thực sự vì lợi ích của công dân hay chưa. Dự kiến thời hạn cấp phiếu LLTP theo yêu cầu cá nhân là 15 ngày, trường hợp phải kéo dài thì thêm 10 ngày.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của QH, ông Lê Minh Hồng, cho biết dự thảo cũ quy định chỉ có 5 ngày, nay lại nâng lên.  “25 ngày là quá dài, trong khi các dữ liệu đã có sẵn trong máy tính” – ông Hồng nhận xét. Đồng tình, ĐB Thái Thị Kim Chung (Nghệ An) khẳng định hiện Sở Tư pháp Nghệ An đã thực hiện việc cấp phiếu LLTP với thời hạn 12 ngày. Vì vậy theo bà, luật phải tiếp tục rút ngắn thời hạn xuống nữa, 10 ngày là phù hợp.

Cùng chấp nhận phương án thời hạn cấp phiếu LLTP là 10 ngày, ĐB Lê Thị Mai (Hải Phòng) nhấn mạnh: Mục đích xây dựng luật là để phục vụ dân tốt hơn mà thời hạn không có gì thay đổi so với hiện nay. Mặt khác, so sánh với các thủ tục hành chính khác liên quan đến nhân thân con người, như: xin cấp hộ chiếu, hộ khẩu, hộ tịch, dự luật này sẽ là một kỷ lục về thời hạn giải quyết thủ tục hành chính.

Dự luật cũng chưa coi trọng đúng mức quyền lợi chính đáng của người dân khi thời hạn này kéo dài gấp 5-10 lần so với giải quyết cho cơ quan Nhà nước, trong khi người dân phải nộp lệ phí 100.000 đồng/trường hợp.

Đa số các ĐBQH đồng tình với phương án giao cho Bộ Tư pháp quản lý cơ sở dữ liệu LLTP, không thành lập các trung tâm LLTP cấp tỉnh.