Chớ để người ta khinh!

Nhìn qua đoàn Lào, nghiêm túc với complet, cravat, samsonite. Ngó lại Việt Nam, áo quần xốc xếch, ai cũng mặc 3-4 bộ và xách thùng giấy cho nhẹ để mang đồ qua bán thay vì vali. Đi nước ngoài thời đó là “đại tu kinh tế, trung tu sức khỏe, tiểu tu kiến thức” thì thiên hạ khinh là phải. Sau này, có dịp đi nước ngoài nhiều, càng cảm nhận rõ sự coi thường đó.

Khi ông chủ các tập đoàn Hyundai, Samsung, Daewoo... đang đi làm thuê vào cuối những năm 1960 thì Sài Gòn đã lắp ráp xe La Dalat. Vậy mà bây giờ, người Việt, nhất là các tỉnh phía Bắc, xin visa đi Hàn luôn bị làm khó. Với người Việt, xin visa khó và đắt nhất là đi Nga, chứ không phải Mỹ và châu Âu. Các nước Nhật, Singapore, Hàn Quốc... còn có bảng cảnh báo bằng tiếng Việt về những thói xấu của người Việt. Mọi việc đều có nguyên nhân, không phải tự nhiên mà họ hành xử với mình như vậy, vì đó là quyền của họ. Những người Việt chân chính chỉ cảm thấy buồn và xấu hổ khi nước mình bị liệt vào danh sách đen “những dân tộc xấu xí”.

Người Thái có quyền xếp loại du khách Việt vào hạng bét, có quyền buộc người Việt vào Thái phải chứng minh tài chính, không phải 700 mà 7.000 USD cũng được. Nhưng cách hành xử của Cục Xuất Nhập cảnh thuộc Bộ Ngoại giao Thái tại cửa khẩu Poipet là không thể chấp nhận. Lấy cớ nhằm hạn chế những “người Việt xấu xí” vào Thái móc túi, cướp giật, bán dâm, lao động trái phép để hành xử thô lỗ, xúc phạm nhân phẩm của những du khách Việt khác là sự sỉ nhục đáng lên án. Cách giải thích “chụp ảnh để biết rõ xê-ri tiền, để tránh dùng chung” là ngụy biện cho hành vi bài Việt. Đã qua quầy nhập cảnh là đi luôn, có ai quay lại được đâu? Thời đại thẻ từ mà Thái Lan buộc dùng tiền mặt là vô lý.

Nhiều bạn đọc bức xúc bảo “sao lúc đó không tẩy chay?”. Với du khách, họ đã có kế hoạch, không dễ gì thay đổi lịch trình. Với tôi, hôm đó (trưa 30-4-2014), một số khách đã làm xong thủ tục, dù rất bực tức song cũng phải qua để lo cho đoàn. Trước đây, tôi có nghe phản ánh về việc này nhưng bán tín bán nghi bởi Thái Lan là “Đất nước của những nụ cười thân thiện”. Nay thì đã rõ.

Từ vụ việc trên, đề nghị Hiệp hội Lữ hành, Tổng cục Du lịch và Bộ Ngoại giao có văn bản yêu cầu Cục Quản lý Xuất Nhập cảnh Bộ Ngoại giao Thái Lan chấm dứt ngay hành động sỉ nhục và xin lỗi du khách Việt Nam đã bị chụp hình với tiền mặt. Nếu họ không tiếp thu và sửa sai thì người Việt sẽ tẩy chay du lịch Thái Lan. Khi họ đã coi mình không ra gì thì mình cũng không nên đến đó chơi, càng không nên mang tiền vào làm giàu cho họ. Cũng cần tăng mức xử phạt những công dân Việt Nam “xuất khẩu tệ nạn” ra nước ngoài; chức càng to - tội càng lớn, vì đó là nguyên nhân làm cho người Việt bị phân biệt đối xử. Và phải có ngay chương trình hành động phê phán, xử lý những thói hư tật xấu cụ thể của người Việt, đặc biệt là khi ra nước ngoài, để xóa dần sự khinh miệt của thiên hạ.