Chưa Tết, xe dù đã loạn

Sáng 26-12, tiến hành kiểm tra nhiều doanh nghiệp (DN) bán vé xe Tết, Đội Thanh tra Giao thông số 8 - Thanh tra Sở GTVT TP HCM đã lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính xe khách 43B-00271 thuộc Công ty TNHH Dịch vụ Du lịch Cẩm Vân ở quận Tân Phú, vận chuyển khách hợp đồng từ TP đi Đà Nẵng. Xe này bị phạt với 2 lỗi: Đón khách không đúng nơi quy định và xe chở khách không có phù hiệu.

2 ngày, bị phạt hơn 10 triệu đồng

Điều đáng nói là chỉ trước đó một hôm, ngày 25-12, cũng tại Công ty Cẩm Vân, một tổ khác của Đội Thanh tra Giao thông số 8 đã lập biên bản xe 42X-2266 thuộc Công ty TNHH MTV TM DV DL Tùng Xuân Phát (tên chính thức ở TP Đà Nẵng của Cẩm Vân) với 2 lỗi: Đón khách không đúng nơi quy định và lập điểm giao dịch đón trả khách trái phép (bến cóc).

Dù không đủ điều kiện thành lập doanh nghiệp nhưng Công ty Cẩm Vân vẫn treo bảng bán vé xe Tết rầm rộ

Với 2 biên bản bị lập trong 2 ngày, Công ty Cẩm Vân phải đóng phạt hơn 10 triệu đồng. Giải thích lý do vì sao bị xử phạt rồi lại tái phạm ngay sau đó, ông Nguyễn Bé, chủ DN này, cho biết công ty của ông đăng ký kinh doanh chính ở Đà Nẵng, phương tiện cũng thuộc chủ sở hữu ở Đà Nẵng…

Ở TP HCM, DN Cẩm Vân mới chỉ tìm bãi xe để làm điểm đưa đón khách. Dù chưa có đủ xe - không đủ điều kiện thành lập DN vận chuyển khách hợp đồng- nhưng DN này vẫn lập điểm giao dịch, bán vé Tết ở phường Hòa Thạnh, quận Tân Phú.

Trước đó, chỉ trong một tháng, nhiều xe khách của Công ty TNHH MTV Phát Xuân Tùng (xe Xuân Tùng) đậu trên đường Hồng Lạc và Âu Cơ (quận Tân Bình, TP HCM) cũng liên tục bị lập biên bản vi phạm. Ngày 18-11, xe Xuân Tùng đỗ ở hè phố và đón khách không đúng quy định. Chưa đầy 10 ngày sau, xe của DN này lại bị phạt với lỗi chở khách hợp đồng nhưng bán vé lẻ, đón khách không đúng quy định. Gần đây nhất, ngày 20-12, xe Xuân Tùng bị phạt vì đón khách không đúng quy định, lập bến cóc trái phép...

Đến trụ sở Phát Xuân Tùng sáng 26-12, chúng tôi nhận thấy tuy hoạt động có phần kín kẽ, im ắng nhưng bên ngoài công ty vẫn treo bảng bán vé xe Tết. Cạnh đó, nhiều xe đậu sẵn trên đường chờ đến giờ đón khách. Tại một điểm đón khách khác của Phát Xuân Tùng trên đường Bình Long, quận Tân Phú, xe cũng đậu trong bãi chờ giờ xuất bến.

Thực tế, các hãng xe dù luôn bất chấp việc bị xử phạt, thậm chí cố tình vi phạm, nhất là dịp cận Tết. Một thanh tra viên Sở GTVT TP HCM lý giải: “Tất cả cũng vì lợi nhuận. Do không đăng ký hoạt động trong bến, không bị “tuýt còi” khi tăng giá vé bất thường nên các DN này cứ tăng giá vô tội vạ. Chẳng hạn, ngày thường đi Đà Nẵng là 360.000 đồng/người nhưng dịp Tết, họ “hét” giá lên đến 1-1,2 triệu đồng”.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, những ngày này, các hãng có xe chạy dù như B.N, C.X, S.T, Đ.N… cũng bán vé Tết với giá cao gấp 2-3 lần ngày thường.

“Bắt cóc bỏ dĩa”

Để chấn chỉnh tình trạng xe dù núp bóng xe hợp đồng, từ ngày 26-12 đến cao điểm phục vụ Tết, lực lượng thanh tra giao thông sẽ thường xuyên chốt chặn ở các khu vực bến cóc. Trong đó, một số khu vực trọng điểm mà dịp Tết những năm trước, bà con miền Trung tập trung đón xe về quê rất đông ở các phường 10, 11, 14, quận Tân Bình và phường Hòa Thạnh, quận Tân Phú do Đội Thanh tra Giao thông số 8 đảm nhiệm.

Song song đó, Đội Thanh tra Giao thông số 1 cũng cử một tổ thường xuyên tuần tra xử phạt xe dù đón khách sai quy định. Trước tình hình này, nhiều khả năng các chủ DN sẽ đối phó bằng cách chuyển sang đón khách và cho xe chạy ban đêm.

Đã nhiều lần kiến nghị với cơ quan chức năng về những cách đối phó tinh vi của xe dù, ông Thượng Thanh Hải, Phó Giám đốc Bến xe Miền Đông, băn khoăn: “Việc xử phạt cứ như “bắt cóc bỏ dĩa”. Cả chục năm nay, xe dù vẫn sống, phát triển mạnh và nở rộ nhiều nơi, nhất là dịp Tết. Ở quận Tân Bình, Tân Phú thì có khu Bàu Cát, Hồng Lạc; quận 1 có khu Phạm Ngũ Lão, Đề Thám; quận 10 là các tuyến Lê Hồng Phong, Trần Phú; quận Bình Thạnh nổi cộm quanh Bến xe Miền Đông”.

Ông Hải cho rằng xe dù càng loạn thì càng đe dọa sự sống còn của các hãng hoạt động hợp pháp trong bến. “Nhiều tuyến từng là chủ lực của Bến xe Miền Đông như TP HCM - Quảng Ngãi, TP HCM - Đà Lạt... đã “chết” dần.

So với năm 2010, lượng khách đến Bến xe Miền Đông năm nay giảm gần 553.000 lượt. Tình trạng giảm xe, giảm khách trải đều từ Bắc đến Nam. Trong đó, các tuyến đi Hà Nội, Hải Phòng, Hưng Yên, Nam Định, Quảng Bình giảm mạnh nhất. Các tuyến đi Đà Nẵng, Phú Yên, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Ninh Thuận có số xe bỏ bến nhiều nhất” - ông Hải lo ngại.

Theo Phòng Quản lý vận tải đường bộ Sở GTVT TP HCM, do quy định còn bất cập nên việc xử phạt xe dù gặp nhiều khó khăn. Lợi dụng kẽ hở này, hầu hết DN đều thành lập công ty kinh doanh hợp đồng du lịch, theo đó được quyền đón khách tại địa điểm đặt công ty dẫn đến tình trạng bến cóc, xe dù.

“Cần có quy chế đặc thù để chế tài các hành vi đón, trả khách trái phép; đồng thời quy định cụ thể, sao cho các loại hình này không được đón, trả khách tại chi nhánh, văn phòng đại diện của DN...” - một cán bộ Phòng Quản lý vận tải đường bộ đề xuất.