Công nhân, người về hưu, không phải nhận lương qua thẻ

Cuối tuần này, Văn phòng Chính phủ sẽ có buổi làm việc trực tiếp với Ngân hàng Nhà nước (NHNN) để đưa ra hướng giải quyết cho những vấn đề còn khúc mắc. Trong đó, có những bức xúc của dư luận về việc nhận lương qua máy ATM. Bà Dương Hồng Phương, Phó trưởng Ban Thanh toán NHNN, đã cho biết như vậy khi trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động.

. Phóng viên: Thưa bà, nhận lương qua tài khoản là chủ trương đúng nhưng trong quá trình thực hiện từ ngày 1-1-2008 đến nay đã gây nhiều bức xúc cho xã hội, đặc biệt là người nhận lương hưu và lao động tại các KCN, KCX. Vấn đề này sẽ được điều chỉnh như thế nào?

- Bà Dương Hồng Phương: Theo Chỉ thị 20, đối tượng nhận lương qua tài khoản hoàn toàn giới hạn trong cán bộ công chức đang làm việc trong các cơ quan Trung ương và thuộc UBND các cấp. Những người hưởng lương hưu từ bảo hiểm xã hội và công nhân các KCN, KCX không nằm trong diện này nhưng do nhận thức chưa đầy đủ, chính xác nên nhiều địa phương vẫn bắt buộc người hưởng lương hưu nhận lương qua tài khoản, gây bức xúc trong dư luận. Không thuộc đối tượng điều chỉnh nhưng vẫn đưa vào là không đúng. Ngoài ra, việc các doanh nghiệp thực hiện trả lương qua tài khoản trên cơ sở thỏa thuận với các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán mà chưa nhận được sự đồng thuận của người hưởng lương cũng chưa đúng. Trên thực tế, bức xúc chủ yếu rơi vào hai đối tượng này, còn giới công chức không phàn nàn nhiều vì đã được quán triệt nhận thức và nhận lương qua tài khoản cũng có những lợi ích nhất định.

Cuối tuần này, Văn phòng Chính phủ sẽ làm việc với NHNN để chấn chỉnh kịp thời. Dự kiến sẽ có thông báo yêu cầu đơn vị trả lương cho những người không thuộc phạm vi điều chỉnh phải rút kinh nghiệm.

. Vậy những người hưởng lương hưu và công nhân hiện tại đang nhận lương qua tài khoản có thể đề nghị được trả lương theo hình thức cũ?

- Trước mắt, các đơn vị trả lương không được tăng thêm số lượng người về hưu, công nhân nhận lương qua tài khoản. Đối với những trường hợp đang áp dụng, giảm đi ở mức độ nào phải do điều kiện cụ thể của từng doanh nghiệp, địa phương trên cơ sở đạt được sự đồng thuận của người hưởng lương. Chẳng hạn, tại một đơn vị chỉ có vài ba cụ nghỉ hưu đề nghị nhận lương trực tiếp thì phải tính đến khả năng đơn vị trả lương có đáp ứng được hay không. Cơ quan chức năng chỉ đưa ra chính sách vĩ mô, đồng thời sẽ có định hướng rõ ràng cho người dân hiểu họ không bắt buộc phải nhận lương qua tài khoản.

Khách hàng rút tiền bằng thẻ ATM tại một điểm ở TPHCM. Việc các doanh nghiệp thực hiện trả lương qua tài khoản mà chưa nhận được sự đồng thuận của người hưởng lương cũng chưa đúng. Ảnh: H.THÚY

. Việc trả lương qua tài khoản cũng chưa suôn sẻ một phần vì hạ tầng cơ sở chưa sẵn sàng. Phải chăng việc giải quyết những khiếu nại như máy nuốt thẻ, chưa rút tiền, máy đã trừ tài khoản... còn rất chậm và chưa thỏa đáng đối với người dân?

- Trong 6 tháng, số máy ATM lắp đặt tại Hà Nội và TPHCM lần lượt tăng 21% và 25% lên 1.145 và 1.572 máy. Thiết bị chấp nhận thẻ (POS) cũng đã tăng 16% lên 6.489 và 8.339 thiết bị. Tuy nhiên, số lượng, cơ cấu phân bổ và chất lượng, bảo trì bảo dưỡng, thông mạng truyền vẫn có hạn chế... trong lúc các ngân hàng đã hồ hởi tiếp thị vượt quá khả năng để giành quyền ký hợp đồng với các đơn vị trả lương. Những việc này đòi hỏi phải khắc phục dần vì tốn nhiều chi phí. Nhưng có những việc có thể khắc phục được ngay nếu ngân hàng làm tốt công tác tuyên truyền. Nếu được hướng dẫn chi tiết về thao tác, việc nuốt thẻ đã không xảy ra nhiều như vậy và người dân cũng không quan niệm rằng máy ATM chỉ để rút tiền. Ngay cả khi 5 ngân hàng lớn đã tiến hành kết nối máy ATM trong cùng hệ thống từ tháng 5-2008 nhưng chủ thẻ cũng không biết tiện ích này. Thêm vào đó, lỗi do đường truyền, mất điện ngưng hoạt động máy ATM là do nhà cung cấp dịch vụ viễn thông và điện lực nhưng ngân hàng cũng bị vạ lây.

. Theo lộ trình, năm 2009 sẽ tiếp tục mở rộng thực hiện trả lương qua tài khoản cho các đối tượng chưa triển khai trên phạm vi cả nước. Có kinh nghiệm gì được áp dụng cho giai đoạn này?

- Tôi cho rằng công tác chuẩn bị hạ tầng cơ sở, tuyên truyền phải được thực hiện tốt hơn. Trong giai đoạn 1, có thể do muốn có thành tích hoặc muốn hưởng ứng phong trào, một số địa phương chưa thuộc diện phải thực hiện cũng hối thúc làm ngay trong khi chưa khảo sát kỹ khả năng máy ATM, POS đã bảo đảm đáp ứng đủ số người định đưa vào hưởng lương qua tài khoản hay chưa. Từ đó, gây nên những trục trặc kỹ thuật và làm khó cho người dân. Chẳng hạn, tỉnh Yên Bái sau một thời gian thực hiện, thấy không hợp lý đã chỉ đạo dừng lại, thay vì giảm bớt đối tượng điều chỉnh. Như vậy cũng không có lợi vì máy đã được trang bị rồi, bây giờ ngừng sử dụng sẽ gây lãng phí. Không ai bắt buộc cứ đối tượng hưởng lương ngân sách là phải trả lương qua tài khoản. Các tỉnh miền núi không thuộc trọng điểm đầu tư của ngân hàng thì không phải thực hiện.