Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình mới đây yêu cầu cơ quan chức năng xem xét lại vụ án của “ông trùm” Minh “Sâm” do kết quả xét xử không được dư luận đồng tình. Đây chỉ là một trong rất nhiều vụ án mà khi điều tra, truy tố, xét xử thì được khoác lên cái tên “đại án”, còn kết quả lại không tới đâu.
Tội lớn, xử nhẹ hều
Những phóng viên theo dõi phiên tòa xử Nguyễn Ngọc Minh (tức Minh “Sâm”; trú thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh) cùng đồng phạm vào ngày 2-6 khá bất ngờ trước kết quả tuyên án của TAND tỉnh Bắc Ninh. “Ông trùm” này chỉ bị phạt 24 tháng tù giam, các đồng phạm cũng nhận mức án thấp hơn so với đề nghị truy tố ban đầu.
Sở dĩ bản án gây bất bình dư luận vì vụ án này đã bị xử theo kiểu “đầu voi đuôi chuột”, không tương xứng tính chất phạm tội, mức độ nghiêm trọng của vụ án. Vào tháng 8-2014, Bộ Công an đã huy động hàng trăm cảnh sát thuộc nhiều lực lượng khác nhau, truy lùng từ chiều cho tới nửa đêm để bắt “ông trùm” khét tiếng Bắc Ninh này.
Minh “Sâm” từng có nhiều tiền án về các tội “Trộm cắp tài sản” và “Cướp tài sản”, dưới trướng là hàng trăm đàn em. Vốn liếng của Minh “Sâm” có đến cả chục ngàn tỉ đồng từ buôn gỗ sưa và bảo kê. Trong kết luận điều tra ban đầu, cơ quan chức năng cũng nhận định Minh “Sâm” là đối tượng có tiềm lực kinh tế, nhiều mối quan hệ với quan chức và “có số” trong giới giang hồ tại địa phương. Nạn nhân do Minh “Sâm” bảo kê lên tới hàng ngàn người, số tiền hàng chục tỉ đồng. Quá trình bắt, khám xét mở rộng các đối tượng liên quan đã phát hiện, tạm giữ 6 khẩu súng các loại, 1 quả lựu đạn, nhiều dao kiếm cùng các loại công cụ hỗ trợ khác; 7 ô tô (trong đó có nhiều xe sang như Maybach, Lexus, BMW, Toyota…), khoảng 2.500 m3 gỗ các loại… Quá trình mở rộng điều tra, Cơ quan CSĐT Bộ Công an còn làm rõ Minh “Sâm” cùng đồng bọn cưỡng đoạt tài sản của nhiều người, buộc họ nộp các loại phí khi vận chuyển gỗ.
Trên cơ sở điều tra, tại kết luận chính thức, cơ quan chức năng xác định Minh “Sâm” và đồng bọn cưỡng đoạt các bị hại hơn 500 triệu đồng. Tuy nhiên, đến khi lập cáo trạng truy tố, con số bị hại cũng như số tiền cưỡng đoạt giảm đi rất nhiều. Đến lúc ra tòa, chỉ còn tổng cộng 12 bị hại với số tiền 184 triệu đồng.
Trầy trật án tham nhũng
Một trong những “tường thành” khiến các vụ án kinh tế lớn, gây thiệt hại cho nhà nước hàng ngàn tỉ không thể giải quyết tận cùng được là vì không thể thu hồi được số tiền gây thiệt hại cho nhà nước. Có thể kể tới một số “đại án” lớn mà dư luận đã quá quen thuộc: Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines), Công ty Cho thuê tài chính II (ALC II) thuộc Agribank và Huỳnh Thị Huyền Như.
Theo Tổng cục Thi hành án dân sự (Bộ Tư pháp), trong vụ án xảy ra tại Vinalines, bản án hình sự phúc thẩm số 235/2014 của TAND Tối cao tuyên tổng số tiền phải thu hồi trên 360 tỉ đồng. Song đến nay, ngoài một số căn nhà của các bị cáo bị kê hộ và đất đai để bảo đảm thi hành án thì gia đình các đương sự mới chỉ nộp hơn 13,4 tỉ đồng, trong đó gia đình Dương Chí Dũng, cựu Chủ tịch Vinalines, mới nộp 5,2 tỉ đồng.
Vụ án tại ALC II cũng thuộc dạng phải thu hồi số tiền “khủng” nhưng không đến đâu. Trong vụ án này, ngoài án tù, các cấp tòa buộc Vũ Quốc Hảo, nguyên Tổng giám đốc ALCII, cùng các đồng phạm bồi thường cho nhà nước trên 620 tỉ đồng. Thế nhưng, đến thời điểm này, mới thi hành được 70 tỉ đồng, còn trên 550 tỉ đồng chưa biết bao giờ mới thu hồi được.
Những con số ngàn tỉ cũng trở nên nhỏ bé khi “siêu lừa” Huỳnh Thị Huyền Như - nguyên Phó Phòng Quản lý rủi ro Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) Chi nhánh TP HCM - cùng các đồng phạm gây thiệt hại gần 4.000 tỉ đồng tại VietinBank Chi nhánh TP HCM. Tổng cục Thi hành án dân sự cho biết bản án số 02/2015 năm 2015 của Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP HCM tuyên “siêu lừa” này phải thi hành tổng số tiền là gần 14.000 tỉ đồng, trong đó thu hồi cho ngân sách nhà nước 11.000 tỉ đồng. Kết cục là đến nay cũng chỉ thi hành được 162 tỉ đồng, khoản tiền “khủng” 10.921 tỉ đồng đang rơi vào vô vọng.
Theo báo cáo của Bộ Tư pháp, từ ngày 1-10-2015 đến hết 31-5-2016, đã thi hành 296.000 trong số 526.000 vụ án có đủ điều kiện thi hành án. Trong tổng số tiền phải thi hành hơn 122.000 tỉ đồng có hơn 100.600 tỉ đồng đủ điều kiện thi hành án. Dù vậy, cũng mới chỉ thi hành xong hơn 14.000 tỉ đồng, đạt 14% tổng số tiền cần phải thi hành án. Riêng án tham nhũng, trong 6 tháng đầu năm nay, có 124 vụ phải thi hành với số tiền trên 2.445 tỉ đồng. Kết quả, chỉ thi hành xong 10 vụ, thu hồi trên 91 tỉ đồng.
Phải kê biên tài sản từ khâu điều tra
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long thừa nhận việc thu hồi tài sản gặp nhiều khó khăn ở khâu truy tìm tài sản trong các vụ án tham nhũng. Cũng vì việc này, ngày 16-6 vừa qua, tại buổi làm việc với Bộ Tư pháp về công tác cải cách, bên cạnh yêu cầu xem xét kết quả việc điều tra, truy tố, xét xử vụ án Minh “Sâm”, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình chỉ đạo các cơ quan tư pháp phải hoàn thành chỉ tiêu thi hành án dân sự; có kế hoạch giải quyết dứt điểm các vụ việc kéo dài, thu hồi tài sản cho nhà nước. “Ngay từ khâu điều tra đã phải kê biên tài sản. Chúng ta không làm quyết liệt thì không thu hồi được” - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
và quét mã QR
Bình luận (0)