Đánh tham nhũng: Đừng như bắt ruồi!

Chiều 29-10, Quốc hội (QH) thảo luận ở tổ về công tác phòng ngừa, chống vi phạm pháp luật và tội phạm; công tác của Viện trưởng VKSND Tối cao và Chánh án TAND Tối cao; việc thi hành án; kết quả thực hiện Nghị quyết 37 của QH; công tác phòng chống tham nhũng năm 2013.

Bất an với tội phạm

Cùng nỗi lo, ĐB Bùi Đặng Dũng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của QH, nói: “Khi chúng tôi tiếp xúc với cử tri, dân nói bây giờ ra ngõ rất dễ gặp kẻ cướp”. Thậm chí, theo ĐB Dũng, bây giờ kẻ cướp đã vào từng nhà, sờ từng người; từ nông thôn tới thành thị, từ công sở đến chốn linh thiêng, trường học, bệnh viện... đều có.

Nhìn nhận kinh tế khó khăn mà tình hình an ninh trật tự đáng sợ vẫn diễn ra hằng ngày làm người dân bất an, ĐB Nguyễn Văn Minh (TP HCM) băn khoăn: “Tôi không tin báo cáo về số người nghiện ma túy vì thực tế phải cao hơn nhiều”.

ĐB Đỗ Văn Đương kiến nghị kỳ họp QH này cần có nghị quyết về phòng chống tội phạm, giao trách nhiệm cho người đứng đầu chính quyền địa phương, công an tỉnh.

Đạo đức xuống cấp

Mổ xẻ nguyên nhân dẫn đến tình hình phạm tội về an ninh trật tự ngày càng gia tăng, ĐB Lê Huy Hoàng (Đà Nẵng) nêu ra các vụ giết người thân trong gia đình là biểu hiện đạo đức xuống cấp. Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Đình Quyền cho biết: “Năm nào ủy ban cũng đi các trại giam, có lần hỏi 3 cháu tuổi 14-16 thì đều cùng tội giết người. Tôi rất day dứt trước tình trạng tội phạm ngày càng trẻ hóa”.

Là ĐB trong ngành công an, Trung tướng Đỗ Kim Tuyến (Hà Nội), Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Phòng chống tội phạm, cho biết tội hiếp dâm, giết người… vài năm gần đây tương đối cao, phản ánh đạo đức xã hội xuống cấp. “Điển hình là vụ bác sĩ Nguyễn Mạnh Tường, trách nhiệm thuộc về ai?” - ĐB Tuyến lo ngại.

Cùng quan điểm, Giám đốc Công an TP Hà Nội, ĐB Nguyễn Đức Chung (Hà Nội), dẫn ra con số “đáng sợ”: Hiện cả nước có khoảng nửa triệu người có tiền án, tiền sự. Bình quân hằng năm, số tội phạm bị bắt khoảng 60.000-70.000 người, trong đó khoảng 54% có tiền án, tiền sự.

Theo ông Chung, những người hết án rất khó khăn khi xin việc, con đường thành công chức gần như chấm dứt... dẫn đến tái phạm. “Phải có cơ chế sử dụng người hoàn lương và trang bị kỹ năng sống cho họ” - ông Chung kiến nghị.

Còn “xin-cho” thì còn tham nhũng

Trước vấn nạn tham nhũng gây bức xúc trong xã hội, Phó Giám đốc Công an TP HCM, Thiếu tướng Lê Đông Phong (TP HCM), nhận xét: “Lĩnh vực ngân hàng, tài chính tiềm ẩn nhiều phức tạp nhưng giải pháp ngăn chặn lại rất mờ nhạt”.

Theo ĐB Trương Thị Ánh (TP HCM), đa số vụ án tham nhũng liên quan đến ngân hàng làm người dân không tin vào hệ thống này nữa. Đồng ý, ĐB Lê Văn Hoàng (Đà Nẵng) quan ngại tội phạm tham nhũng, kinh tế tập trung chủ yếu vào ngân hàng, tài chính công, đầu tư công, xây dựng cơ bản. “Để xảy ra tham nhũng nhiều, cần xét đến trách nhiệm của người đứng đầu song tôi thấy chưa kiên quyết” - ông Hoàng phê phán.

Phân tích nguồn gốc của nạn tham nhũng, Chủ tịch HĐND TP HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm nhận xét: “Các vụ tham nhũng cho thấy nếu trong quản lý còn cơ chế “xin- cho” thì còn tham nhũng”.

ĐB Bùi Đặng Dũng tỏ ra rất bức xúc trước việc rất nhiều lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước quá thoải mái trong việc sử dụng tiền ngân sách. “Khi tiếp xúc cử tri, bà con đặt câu hỏi làm tôi rất đau: “Không biết bây giờ chúng ta có kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng nữa không? Nếu không làm tốt, triệt để thì sẽ làm xói mòn niềm tin của người dân” - ông Dũng lo lắng.

Theo Trung tướng Đỗ Kim Tuyến, tham nhũng rất phức tạp, diễn ra ở nhiều lĩnh vực nhưng không có số liệu nào phản ánh đầy đủ tình hình này.

Nói nhiều, xử lý ít

ĐB Đào Thị Xuân Lan (Hưng Yên) đề nghị nếu có đánh giá về tham nhũng cần có địa chỉ cụ thể, con số chính xác. “Cứ nói nhiều nhưng phát hiện và xử lý rất ít. Vậy yếu kém ở đâu mà không phát hiện, xử lý được?” - bà Lan đặt vấn đề.

ĐB Lê Đông Phong cho rằng việc quy trách nhiệm, khắc phục hậu quả, xử lý nghiêm là cần thiết nhưng phòng ngừa, ngăn chặn từ xa là quan trọng hơn. “Khi chưa bị lộ, các bên phấn khởi nhưng khi vỡ thì lao vào mổ xẻ là không được” - ĐB Phong nhìn nhận.

ĐB Đỗ Văn Đương kiến nghị thanh tra, kiểm toán “phải tập trung vào nơi nhiều tiền, nhiều quyền lực để đấu tranh chứ đừng đi bắt ruồi”. “Nếu không thay đổi cách “đánh” dàn trải như hiện nay thì sẽ khó có hiệu quả cao” - ĐB Đương nhấn mạnh.