Đất tranh chấp ở Đồng Tâm thuộc quốc phòng

Sáng 7-7, tại trụ sở UBND huyện Mỹ Đức, Thanh tra TP Hà Nội đã công bố dự thảo kết luận thanh tra toàn diện việc quản lý, sử dụng và quá trình xử lý từ trước đến nay đối với diện tích đất khu sân bay Miếu Môn thuộc địa giới xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức.

Buông lỏng quản lý đất quốc phòng

Khoảng hơn 100 người tham dự buổi công bố, trong đó có ông Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND TP Hà Nội; cùng đại diện các bộ, ngành, cơ quan chức năng, lãnh đạo 2 huyện Chương Mỹ, Mỹ Đức và đại diện nhân dân xã Đồng Tâm.

Trình bày dự thảo kết luận thanh tra, ông Nguyễn An Huy - Phó Chánh Thanh tra TP Hà Nội, Trưởng đoàn thanh tra - cho biết khu vực đất sân bay Miếu Môn được giao theo Quyết định số 113/TTg ngày 14-4-1980 của Thủ tướng Chính phủ. Kết quả đo đạc, kiểm tra mốc giới sân bay Miếu Môn ngày 21-6 vừa qua xác định toàn bộ đất sân bay Miếu Môn là đất quốc phòng, do các đơn vị quốc phòng quản lý và sử dụng với diện tích 236,9 ha - tăng 28,9 ha so với diện tích ghi trong Quyết định số 113/TTg.

Trong diện tích 236,9 ha đất trên có 64,11 ha thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm. Còn phần diện tích 28,9 ha tăng thêm chính là diện tích 31,9 ha bị ảnh hưởng của thi công thuộc địa giới hành chính huyện Chương Mỹ không sản xuất nông nghiệp được và nằm trong quy hoạch giai đoạn 2 xây dựng sân bay Miếu Môn mà Nông trường quốc doanh Lương Mỹ đã bàn giao cho Bộ Tư lệnh Công binh (sau khi trừ đường giao thông 2,5 ha và sai số do đo đạc 0,5 ha). Khi nhận bàn giao 31,9 ha đất, các đơn vị quốc phòng không báo cáo Bộ Quốc phòng để báo cáo Thủ tướng Chính phủ, là thiếu sót; không di dời 5 hộ được xã Đồng Tâm cho mượn đất để làm nhà ở và sản xuất trên đất quốc phòng từ trước năm 1980, để các hộ lấn chiếm, cho, tặng, chuyển nhượng, xây dựng công trình trái phép là buông lỏng quản lý đất quốc phòng.

Không bồi thường cho 14 hộ dân

Liên quan đến 3 nội dung kiến nghị của ông Lê Đình Kình và một số công dân xã Đồng Tâm, dự thảo kết luận thanh tra cho biết Thanh tra TP Hà Nội đã làm rõ. Theo đó, không có diện tích 59 ha đất nông nghiệp xứ Đồng Sênh như công dân nêu, còn diện tích đất sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm chỉ có 64,11 ha, là đất quốc phòng. Đề nghị trả tiền bồi thường đất khi giải phóng mặt bằng khu đất 14 hộ dân đang sử dụng đất quốc phòng cho nhân dân xã là không có cơ sở.

Về xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của một số công dân xã Đồng Tâm, theo dự thảo kết luận thanh tra, từ tháng 12-2013 đến trước năm 2017, một số công dân tố cáo 47 nội dung cán bộ xã Đồng Tâm có sai phạm trong quản lý đất đai trên địa bàn xã (không liên quan đến đất sân bay Miếu Môn) đã được UBND TP và huyện Mỹ Đức giải quyết theo quy định. Đến nay, đã kỷ luật về Đảng đối với 19 cá nhân có sai phạm; kỷ luật về chính quyền 14 người. Công an huyện Mỹ Đức đã khởi tố 14 bị can, bắt tạm giam 2 đối tượng nguyên là cán bộ xã để phục vụ điều tra.

Tuy nhiên, dự thảo kết luận thanh tra cũng khẳng định không có việc UBND huyện Mỹ Đức bán 6,8 ha thu lợi bất chính hay sử dụng ngân sách để bồi thường cho 14 hộ dân lấn đất quân đội như đơn tố cáo của công dân nêu.

Người dân xã Đồng Tâm tại buổi công bố dự thảo kết luận thanh tra sáng 7-7Ảnh: Nguyễn Hưởng

Phải thượng tôn pháp luật

Sau khi công bố dự thảo, đoàn thanh tra mời các bên có ý kiến. Đại diện các địa phương, đơn vị liên quan nhất trí với nội dung dự thảo. Về phía người dân Đồng Tâm, có một số ý kiến phát biểu không đồng tình một số nội dung. Đoàn thanh tra mời Bí thư Đảng ủy xã Đồng Tâm nêu ý kiến thì vị này không phát biểu, rời khỏi hội trường. Còn Chủ tịch UBND xã Đồng Tâm chỉ nói ngắn gọn: Dự thảo nói chính quyền xã buông lỏng quản lý đất đai nhưng đất quốc phòng đã được bàn giao thì trách nhiệm phải thuộc về đơn vị quốc phòng, chính quyền xã chỉ có trách nhiệm phối hợp.

Đến phần phát biểu của mình với người dân, ông Nguyễn Đức Chung khẳng định dự thảo kết luận thanh tra đã tổng hợp, tiếp thu ý kiến của nhân dân, đối chiếu, so sánh tài liệu chứng cứ thu thập được một cách xác đáng nhất để đưa ra kết luận đúng đắn nhất theo pháp luật.

Ông Chung cũng giải thích thêm chung quanh những khúc mắc, chưa đồng tình của người dân. Cụ thể, ông Chung nói diện tích đất của sân bay Miếu Môn thuộc địa phận xã Đồng Tâm là 64,66 ha như trong dự thảo kết luận thanh tra chứ không phải là 96 ha hay 106 ha như bà con nói. Về diện tích 31,9 ha nêu trong dự thảo kết luận thanh tra, ông Chung giải thích: Đáng lẽ khi đã bàn giao đất, người dân nhận tiền đền bù rồi thì Chủ tịch UBND tỉnh Hà Sơn Bình (tỉnh trước khi tách thành 2 tỉnh Hà Tây và Hòa Bình) lúc đó phải báo cáo để Thủ tướng bổ sung quyết định giao 239,9 ha đất. Thiếu sót về thủ tục này thuộc về trách nhiệm của UBND tỉnh Hà Sơn Bình, đã nêu rõ trong dự thảo kết luận thanh tra.

Ông Chung cũng lưu ý đến tận năm 2012, đơn vị quân đội được giao quản lý diện tích đất này vẫn cho một số người dân thuê khoán có chứng từ. "Chỉ đến khi quân đội giao đất cho Tập đoàn Viễn thông Quân đội (Viettel) mới xuất hiện việc người dân vào lấn chiếm. Theo hiểu biết của tôi, đồng thời căn cứ trên tài liệu điều tra của Công an TP và chính cụ Lê Đình Kình nói thì ở đây có một nhóm người kích động, có sự gian dối để kích động mong muốn đòi quyền lợi" - ông Chung trần tình.

Dù vậy, người đứng đầu TP Hà Nội giao trưởng đoàn thanh tra tiếp thu đầy đủ những ý kiến của bà con, trên cơ sở đó sẽ ký kết luận thanh tra và công bố công khai, minh bạch. "Tất cả chúng ta phải thượng tôn pháp luật, lấy pháp luật làm trọng và chúng ta phải chấp hành"- ông Chung bày tỏ.