Dẹp đi chứ!

Theo dự án, nhà máy thủy điện Ea K’tuor sẽ được xây dựng trong Vườn quốc gia Chư Yang Sin, nơi hiện có hơn 2.000 loài động - thực vật, trong đó có hàng trăm loài đặc hữu quý hiếm có tên trong Sách đỏ Việt Nam và thế giới. Tại khu vực dự kiến xây dựng thủy điện, qua khảo sát thấy xuất hiện hầu hết các loài động - thực vật quý hiếm, đặc hữu như: khướu đầu đen má xám, ếch cây Chư Yang Sin, mang lớn, vượn má hung, chà vá chân đen, pơmu, hồng tùng, thông 5 lá, lan kim tuyến…

Trong khi đó, công suất thủy điện Ea K’tuor chỉ vỏn vẹn có 5 MW, tức là nếu hoàn thành xây dựng cũng đóng góp không đáng kể trong tổng công suất phát điện của cả nước.

Thế nhưng, một thủy điện công suất nhỏ bé như vậy vẫn được các cơ quan chức năng của tỉnh Ðắk Lắk "bật đèn xanh" cho hoàn tất các thủ tục để tiến hành xây dựng, bất chấp sự phản đối dữ dội của lãnh đạo VQG Chư Yang Sin cũng như các chuyên gia. Chính các sở, ngành của tỉnh này dù khẳng định nơi dự kiến xây dựng thủy điện thuộc khu vực bảo vệ nghiêm ngặt, tác động lớn đến đa dạng sinh học song vẫn đồng ý để chủ đầu tư lập đánh giá tác động môi trường, mở đường cho việc xây thủy điện. Thậm chí, dự án này cũng đã nằm trong quy hoạch dự án thủy điện vừa và nhỏ đã được UBND tỉnh Ðắk Lắk phê duyệt và được Bộ Công Thương cho phép nghiên cứu đầu tư xây dựng.

Vì sao dự án thủy điện Ea K’tuor vẫn được "bật đèn xanh"? Phải chăng vì lợi ích kinh tế không lớn mà những cơ quan và cá nhân có trách nhiệm đang tâm đánh đổi lấy môi trường? Hay còn vì lý do "tế nhị" nào khác?...

Bên cạnh những đóng góp được ghi nhận vào tổng sản lượng điện cả nước, hệ thống thủy điện cũng đã bộc lộ những hạn chế, mặt trái nghiêm trọng, đặc biệt là đối với môi trường - điều mà cả thế giới đã thấy rằng không thể đánh đổi bằng lợi ích kinh tế và nếu đánh đổi sẽ phải trả giá vô cùng đắt. Cũng chính vì những hệ lụy từ thủy điện mà Ban Chỉ đạo Tây Nguyên đã đề nghị ngừng xây dựng mới tất cả các dự án vừa và nhỏ ở khu vực này. Trước đó, thủy điện cũng đã trở thành một vấn đề nóng bỏng trên diễn đàn Quốc hội. Ðích thân Thủ tướng Chính phủ khi trả lời chất vấn về vấn đề này vào cuối năm 2012 đã đưa ra 5 yêu cầu nghiêm ngặt khi xây dựng thủy điện, trong đó không được tác động xấu đến môi trường sống.

Bởi thế, cần phải đặt ra câu hỏi nghiêm túc với các cơ quan, cá nhân hữu trách ở Ðắk Lắk cũng như các bộ, ngành liên quan: Vì sao đến nay vẫn chưa dẹp bỏ dự án thủy điện Ea K’tuor?