Dịch bệnh và trách nhiệm

Đến thời điểm này, đã có hơn 66.000 ca mắc bệnh với 119 trường hợp tử vong, trong đó chủ yếu là trẻ em, vậy mà họ  luôn cho rằng dịch bệnh vẫn trong tầm kiểm soát, chưa cần thiết phải công bố dịch.

Điều rất đáng nói là câu “dịch bệnh vẫn trong tầm kiểm soát, chưa cần thiết phải công bố dịch” được một vị lãnh đạo Bộ Y tế phát biểu cách đây hơn một tháng rưỡi. Lúc đó, cũng đã có hơn 35.000 ca mắc bệnh tay chân miệng tại 59 tỉnh và TP, trong đó có 83 trường hợp tử vong.

Nay, khi số người mắc bệnh đã tăng gần gấp đôi và đặc biệt là số tử vong đã tăng gần gấp rưỡi thì các quan chức y tế vẫn lặp lại điệp khúc trên. Trước đòi hỏi của dư luận về việc cần thiết phải công bố dịch bệnh tay chân miệng để áp dụng các biện pháp cần thiết cũng như gia tăng ý thức của cộng đồng nhằm đối phó hữu hiệu hơn với căn bệnh nguy hiểm này, Bộ Y tế lại “chỉ” xuống địa phương khi cho rằng công bố hay không là quyền của UBND tỉnh vì dịch bệnh thuộc nhóm B.

Trong khi đó, chẳng địa phương nào muốn công bố dịch vì phải huy động nhiều nguồn lực để chống, chưa kể đến những khó khăn khác sẽ gặp phải như hạn chế kêu gọi đầu tư, phát triển du lịch…

Vì thế, trách nhiệm công bố dịch biến thành quả bóng lửng lơ giữa cơ quan y tế Trung ương và chính quyền địa phương. Cho dù trách nhiệm công bố dịch có thuộc về ai đi chăng nữa thì ngành y tế không thể thoái thác trách nhiệm trước việc để dịch bệnh tay chân miệng hoành hành suốt 10 tháng qua khiến 119 người tử vong.

Cần phải quy trách nhiệm cụ thể nếu để dịch bệnh tiếp tục hoành hành và cướp đi thêm các sinh mạng.

Dịch bệnh tay chân miệng hiện nay làm chúng ta nhớ lại bài học công khai hóa giúp Việt Nam trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới khống chế thành công dịch bệnh hội chứng hô hấp cấp (SARS) cách đây hơn 8 năm. Lúc bệnh dịch chết người này mới bùng phát, chúng ta đã phải đứng trước sự lựa chọn đầy thử thách: Hoặc “đóng cửa” để một mình lặng lẽ đối phó hoặc công bố công khai về một dịch bệnh hết sức nguy hiểm. Thời điểm đó, chúng ta đã có sự lựa chọn dũng cảm: Công khai dịch bệnh. Chính sự dũng cảm và sáng suốt đó đã giúp Việt Nam nhanh chóng khống chế được bệnh dịch nguy hiểm cho dù điều kiện mọi mặt thua xa nhiều nước và khu vực cùng có dịch.

Bài học xử lý bệnh dịch SARS ngày nào vẫn còn nóng hổi tính thời sự, thúc giục cơ quan có trách nhiệm nhìn nhận và quyết định dũng cảm đúng với bản chất dịch bệnh hiện nay.