Dự án triệu đô làm khổ dân

Dự án trồng chuối xuất khẩu tại xã Viên Thành (huyện Yên Thành, tỉnh Nghệ An), do Công ty TNHH Globe Farm Hàn Quốc (Công ty Globe Farm) làm chủ đầu tư với vốn đăng ký 3 triệu USD, theo dự kiến thì bình quân mỗi năm xuất khẩu 100.000 tấn chuối quả và sẽ tạo ra nhiều việc làm cho người dân địa phương.

Dự án trồng chuối xuất khẩu tại xã Viên Thành đang trở thành bãi đất hoang, cỏ dại mọc um tùm

Năm 2012, sau khi khảo sát, Công ty Globe Farm làm thủ tục thuê 45 ha đất nông nghiệp của người dân xã Viên Thành với giá 600 USD/năm/ha, thanh toán từng năm một.

Trái với kỳ vọng, sau gần 5 năm hoạt động, dự án này đang đứng trước nguy cơ phá sản. Có mặt tại khu vực dự án, chúng tôi chứng kiến những cây chuối mọc lèo tèo lẫn cỏ dại, nhiều khu vực thành bãi chăn thả trâu bò. Nguyên nhân được xác định là do cây chuối không phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, thời tiết ở đây nên chất lượng quả không tốt, không bảo đảm điều kiện xuất khẩu dẫn tới chủ đầu tư thua lỗ. Sau 2 năm hoạt động, đến năm 2014, chủ đầu tư không tiếp tục đầu tư sản xuất, dự án bị bỏ hoang từ đó tới nay.

Việc dự án có nguy cơ chết yểu đã tạo ra nhiều hệ lụy. Cụ thể, hiện Công ty Globe Farm còn nợ tiền công chăm sóc chuối của nhiều người dân địa phương. Ngoài ra, theo phản ánh của các hộ dân, Công ty Globe Farm còn nợ tiền thuê đất trong vòng 2 năm.

Ông Hoàng Công Hùng, ngụ xã Viên Thành, bất bình: “Năm 2011, gia đình tôi cho Công ty Globe Farm thuê 1.750 m2 đất sản xuất để trồng chuối. Hiện công ty mới trả tiền thuê đất được 2 năm, nợ 2 năm. Nhà có 6 người, nếu dự án không hoạt động thì trả đất cho chúng tôi để sản xuất chứ kéo dài thế này thì gia đình tôi biết lấy gì sống”. Ông Nguyễn Hữu Nhàn, Chủ tịch UBND xã Viên Thành, cho biết Công ty Globe Farm đang nợ tiền thuê đất, tiền lương công nhân, xã đã rất nhiều lần kiến nghị tỉnh yêu cầu doanh nghiệp (DN) phải trả nhưng không kết quả.

Bà Nguyễn Thị Giang, Phó Phòng Kinh tế đối ngoại của Sở Kế hoạch Đầu tư tỉnh Nghệ An, khẳng định Công ty Globe Farm đã đầu tư vào dự án hơn 1.725.000 USD nhưng do khí hậu không phù hợp với sự phát triển của cây chuối nên dự án không hiệu quả. DN này đang nợ hơn 53.000 USD tiền thuê đất của người dân địa phương.

Đó là chưa nói đến việc để tạo điều kiện thu hút dự án trồng chuối xuất khẩu của Công ty Globe Farm, tỉnh Nghệ An đã đầu tư hàng chục tỉ đồng để xây dựng hạ tầng, làm đường. Tuy nhiên, số tiền trên có thể bị lãng phí do dự án đứng trước nguy cơ phá sản.