Giám đốc Công ty Bò sữa TPHCM xin lỗi nông dân

Phóng viên:  Trước sự cố về con bò Úc đang được dư luận quan tâm, với tư cách là Giám đốc Công ty Bò sữa, đơn vị có trách nhiệm chính trong việc nhập và bán bò, ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?

- Ông Phạm Đức Nhoai: Đối với chúng tôi, đây là một  sự cố hết sức đáng tiếc và trước tiên xin được chân thành xin lỗi bà con về những rủi ro này. Khi sang Úc chọn mua bò, chúng tôi đã căn cứ vào các tiêu chí như điều kiện khí hậu, ẩm độ, nhiệt độ... thích hợp với Việt Nam. Do vậy, lúc đầu chúng tôi khá yên tâm về chất lượng đàn bò. Chúng tôi cũng xin khẳng định là không có việc đổi bò khi chuyển xuống tàu như có dư luận đã nêu. Chỉ có 7 con bò do không đạt các điều kiện của Cục Thú y Úc nên chúng tôi đã yêu cầu bên trung gian bán bò đổi lại con khác. Phải thừa nhận rằng, các nhà khoa học đã có tiên đoán về mặt chuyên môn là đàn bò HF dù có thuần nhiệt đới nhưng khi có thay đổi về mặt khí hậu, địa dư cũng như quá trình chăm sóc thì sẽ bị ảnh hưởng về mặt sức khỏe và năng suất cho sữa...

Thực tế là đàn bò này được nhập về TP vào khoảng cuối tháng 3-2002 là khoảng thời gian địa phương đang có nhiệt độ khá nóng, có khi lên đến 39 0C nên có tác động xấu đến sức khỏe con vật. Trong thời gian nuôi cách ly, bò còn phải được tiêm vắcxin ngừa bệnh và lấy máu để kiểm tra bệnh tật... gây ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của bò, nhất là đối với bò đang mang thai. Tiếp đó, khi chuyển giao về cho người nuôi thì bà con lại không có thông tin đầy đủ về bò Úc, chưa nắm được quy trình chăm sóc, nuôi dưỡng... nên dẫn đến các sự cố đáng tiếc như vừa qua. Trước đây, các nhà khoa học đã khuyến cáo hai vấn đề chính khi nhập bò Úc, đó là không nên đưa bò cho người nuôi một cách vội vã mà phải có thời gian nuôi cách ly, khảo sát lâu dài và nếu chuyển giao cho dân thì chỉ giao cho những hộ có kinh nghiệm, tay nghề và có điều kiện chăm sóc bò một cách tốt nhất.

 Như vậy, lỗi cụ thể của Công ty Bò sữa TP trong sự cố này là gì?

- Chúng tôi có thiếu sót là đã vội chuyển giao bò cho dân với ý định là vừa nuôi vừa khảo sát. Ngoài ra, chưa làm tốt việc phối hợp với chính quyền các địa phương để chọn những hộ có khả năng và phù hợp nuôi bò Úc, dẫn đến việc nhiều hộ diện xóa đói giảm nghèo, mới nuôi bò lần đầu lại được giao nuôi bò Úc. Mặt khác, mạng lưới thú y tại cơ sở lại rất mỏng, công tác tập huấn cho người chăn nuôi chưa kỹ, chỉ mới chú trọng về mặt lý thuyết mà lẽ ra phải hướng dẫn thực hành cho người dân theo đặc thù điều kiện chăn nuôi, chăm sóc, chuồng trại. Đây là bài học kinh nghiệm lớn cho chúng tôi và chúng tôi lấy làm tiếc về sự cố này.

Công ty sẽ có  biện pháp cụ thể gì để khắc phục sự cố này, nhằm hạn chế  thiệt thòi cho các hộ dân đã mua trên 100 con bò Úc?

- Ngay sau khi có thông tin phản ánh số bò sữa chuyển giao về người dân gặp sự cố, chúng tôi đã thành lập các đoàn khảo sát, xem xét từng trường hợp cụ thể về sự cố của con bò cũng như điều kiện chăm sóc, nuôi dưỡng của từng hộ nuôi bò để có biện pháp giải quyết, hỗ trợ  phù hợp. Trước mắt, chúng tôi đưa ra 6 biện pháp khắc phục sự cố này. Chúng tôi xin hứa sẽ cố gắng làm hết sức mình để tránh mọi thiệt thòi, rủi ro cho nông dân.

Hồng Hạnh thực hiện

Chúng ta nhập bò giống ồ ạt khi chưa đủ điều kiện

LTS:  Qua Báo Người Lao Động điện tử, ông Nguyễn Hồng Nguyên, nghiên cứu sinh tiến sĩ năm cuối chuyên ngành di truyền chọn giống động vật tại Đại học Queensland, Úc đã tham gia ý kiến từ góc độ khoa học về việc nhập bò Úc về TPHCM

Chủ đề nhập bò sữa Úc trên những số báo gần đây đã thôi thúc tôi bày tỏ một vài ý kiến chủ quan của bản thân. Trong bài viết này tôi xin được đề cập đến các vấn đề sau:

Trước tiên, gia súc nào cần nhập? Để nhập được gia súc có chất lượng giống tốt ta cần phải nhập những con vật có chỉ số giá trị giống cao từ những đàn hạt nhân trong chương trình cải thiện di truyền ở những nước phát triển. Chúng ta có thể chọn lựa trực tiếp từ các cơ sở dữ liệu (databases) có đầy đủ phả hệ của các hiệp hội sản xuất con giống ở những nước cần nhập. Không thể nhập con giống từ những đàn chăn nuôi thương phẩm với việc chọn mua theo cảm tính.

Thứ hai, quản lý các gia súc nhập nội ra sao? Nếu chúng ta không có một kế hoạch hay một chương trình giống cụ thể thì chất lượng các giống nhập nội sẽ bị suy giảm một cách nhanh chóng do hiện tượng đồng huyết. Đồng huyết do việc lai tạo giữa các con vật có huyết thống gần (ví dụ: giữa các anh chị em bố mẹ trong gia đình) sẽ làm giảm từ 10% đến 20% năng suất tùy theo tính trạng và loài gia súc.

Thứ ba, công tác thú y. Gia súc nên được nhập từ những đàn giống không có nguồn gốc bệnh tật. Khả năng di truyền của một số bệnh ở bò sữa khá cao, chẳng hạn như là bệnh viêm vú (mastitis). Những giống bò sữa cho năng suất cao thường rất nhạy cảm với nhiều loại bệnh tật. Một số nước đã tiến hành chọn những giống bò kết hợp cả tính năng sản xuất và khả năng đề kháng bệnh tật. Vì thế chúng ta một lần nữa cần phải tìm hiểu một cách đầy đủ những chương trình cải thiện di truyền của những nước cần nhập để có quyết định đúng đắn trước khi nhập gia súc về nước. Nếu không có những quan tâm thỏa đáng đến vấn đề thú y có thể là một hiểm họa mang tất cả các loại mầm bệnh khác nhau vào cho đất nước.

Cuối cùng, các chuyên gia ở nước xuất khẩu suy nghĩ về việc nhập bò sữa của ta như thế nào? Tôi có may mắn được tham dự một buổi họp gần đây của Phòng Thương mại bang Queensland-Úc tổ chức gồm các nhà khoa học và kinh doanh. Hầu hết những ý kiến đều cho rằng: Chúng ta đã nhập giống một cách ồ ạt trong khi chưa chuẩn bị một cách đầy đủ cơ sở vật chất, đặc biệt là kiến thức chăn nuôi. Bản thân những nhà kinh doanh cũng đã tỏ ra ái ngại cho ta! Điều này chứng minh rằng cách làm của ta chưa thực sự dựa trên những cơ sở khoa học và đang đặt ra một câu hỏi lớn cho các nhà chuyên môn và quản lý.

Brisbane, ngày 17 - 6-2002

Nguyễn Hồng Nguyên