Hệ lụy của thủy điện: Ruộng khô hạn, sông nhiễm mặn

Trạm thủy nông huyện Vĩnh Điện, tỉnh Quảng Nam bị nhiễm mặn phải ngừng hoạt động. Ảnh: Đại An

Thủy điện chặn nước

Việc thủy điện ngừng xả nước hoặc xả nhỏ giọt làm cho hạn hán, nhiễm mặn ở Quảng Nam đạt mức kỷ lục. Nồng độ mặn tại trạm bơm Cẩm Sa là 1,0%, trạm Thanh Quýt là 0,95%, Vĩnh Điện là 0,56%, Xuyên Đông là 0,20%... Trong khi đó, nồng độ mặn tối đa cho phép với cây trồng chỉ ở mức 0,08%. Có hơn 36.000 ha lúa và 10.000 ha hoa màu ở phía Bắc tỉnh Quảng Nam đứng trước nguy cơ chết trắng.

Tại huyện Điện Bàn, có gần 2.000 ha lúa trong số 5.700 ha lúa vụ hè thu bị ảnh hưởng nặng bởi thiếu nước. Ngành nông nghiệp huyện đã huy động khẩn cấp các máy bơm tìm nguồn nước ngọt tưới tiêu cho lúa. Tuy nhiên, chỉ có 2 máy bơm hoạt động hết công suất ở hồ Bàu Sen, còn lại các hệ thống thủy lợi đều hoạt động cầm chừng vì thiếu nước.

Tại Đà Nẵng, hơn 2.000 ha lúa và hoa màu đứng trước nguy cơ khô cháy. “Nếu không có những cơn mưa dông trong những ngày qua thì gần 2.000 ha lúa và hoa màu ở Đà Nẵng sẽ chết khát” - ông Huỳnh Vạn Thắng, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT TP Đà Nẵng, nhận định. Theo ông Thắng, những cơn mưa dông chỉ “chữa cháy” tạm thời trong vòng vài ngày, nguy cơ khô hạn vẫn luôn thường trực nếu các thủy điện không chịu xả nước thường xuyên. 

Cuống cuồng chống hạn

Ông Nguyễn Thanh Quang, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Nam, cho biết: “Sở đã gửi công văn đến Bộ NN - PTNT đề nghị có phương án xử lý khẩn cấp. Đồng thời sẽ nạo vét ngay 3 tuyến sông chính gồm: sông Vu Gia đoạn qua trạm bơm Ái Nghĩa (huyện Đại Lộc) phục vụ việc tưới tiêu chống hạn cho hơn 400 ha lúa của 2 huyện Đại Lộc và Điện Bàn. Nạo vét sông Vĩnh Điện (Vòm Cẩm Đồng) tăng cường lượng nước từ sông Thu Bồn về sông Vĩnh Điện phục vụ các trạm bơm Vĩnh Điện, Tứ Câu, Cẩm Sa và cung cấp nước sinh hoạt cho TP Hội An. Nạo vét ngã ba sông Lạc Thành (xã Điện Hồng, Điện Bàn)  để tăng cường nước từ sông Vu Gia về Bàu Nít và Thanh Quýt tưới cho 6.000 ha lúa của huyện Điện Bàn”.