Hiểm họa từ tàu bay mô hình

Bộ Quốc phòng vừa có văn bản yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tăng cường quản lý máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ để bảo đảm an toàn, an ninh hàng không và trật tự xã hội.

Rất dễ gây tai nạn

Phong trào sử dụng máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ đang được nhiều người ưa chuộng trong nhiếp ảnh, quay phim hoặc đơn giản là thú vui khám phá những trò chơi mới.

Người dân TP HCM mày mò tự chế tàu bay mô hình. Ảnh: SỸ ĐÔNG

Tại TP HCM, hơn 1 năm qua, khu đất trống gần đường Nguyễn Thị Định (phường Thạnh Mỹ Lợi, quận 2) đã trở thành điểm đến của những người chơi máy bay mô hình vào những ngày cuối tuần. Nhóm anh Nguyễn Văn Hải, ngụ quận 9, đã tập trung ở khu vực này khá lâu. Theo anh Hải, người mới chơi thường mua máy bay mô hình bán sẵn với giá hơn 1 triệu đồng để tập điều khiển. Sau khi thành thạo, người chơi có thể mua thiết bị về lắp ráp, chế tạo theo ý muốn của mình. Chỉ vào chiếc máy bay mới ráp dài khoảng 80 cm, anh Hải cho biết toàn bộ chi phí chưa tới 2 triệu đồng.

Anh Lê Vĩnh Thuận (ngụ quận 2) đã chơi flycam (thiết bị bay mô hình có gắn camera để quay phim, chụp hình từ trên cao) nhiều năm nay. Theo anh Thuận, thú chơi này tiềm ẩn nhiều rủi ro và đặc biệt nguy hiểm ở khu vực đông dân cư. “Chơi flycam đòi hỏi kỹ thuật khá phức tạp nên những người mới chơi rất khó điều khiển, phải mất khoảng nửa năm thường xuyên luyện tập mới có thể điều khiển được. Khi chơi trong khu dân cư, người điều khiển nếu thiếu kinh nghiệm rất dễ làm máy bay va đụng vào các tòa nhà hoặc vướng vào đường dây cao thế, gây chập điện. Đồng thời, nhiều chiếc nhỏ chỉ bay ở tầm thấp, người chơi thường mải mê nhìn lên phía trên và liều lĩnh băng qua đường khi nhiều phương tiện đang lưu thông, rất dễ xảy ra tai nạn” - anh Thuận nhận xét.

Sản xuất, kinh doanh, sử dụng flycam phải xin phép

Qua khảo sát, Bộ Quốc phòng khẳng định thú chơi các phương tiện bay siêu nhẹ hiện phổ biến tại Công viên Thống Nhất (xã Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội); khu Cát Lái (quận 2), khu Cầu Đỏ (quận 7), Đông Hưng Thuận (quận 12), khu Cầu An Hạ (huyện Củ Chi) ở TP HCM); khu vực Đồng Nghệ (huyện Hòa Vang), KCN Hòa Khánh (quận Liên Chiểu) thuộc TP Đà Nẵng...

Đặc biệt, Lữ đoàn 144, Bộ Tổng Tham mưu Bộ Quốc phòng đã kịp thời phát hiện, ngăn chặn 2 vụ tổ chức bay trái phép trong ngày 31-5 và ngày 21-6 tại Hà Nội. Do cả 2 trường hợp trên, trước khi tổ chức bay đã không xin cấp phép bay của cơ quan có thẩm quyền là Cục Tác chiến, Bộ Tổng Tham mưu, bay trong khu vực cấm bay nên các cơ quan chức năng Bộ Quốc phòng đã lập biên bản, tạm thời thu giữ phương tiện để điều tra.

Trước sự phát triển tự phát của các phương tiện bay siêu nhẹ, máy bay không người lái, Bộ Quốc phòng đã gửi công văn đến các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về việc tăng cường quản lý các hoạt động này. Theo đó, các tổ chức, cá nhân trước khi bay phải thực hiện xin phép bay và chỉ được tổ chức bay khi được cấp phép. Khi có nhu cầu nhập - xuất khẩu, thiết kế sản xuất, thử nghiệm, kinh doanh các phương tiện này phải có văn bản được Bộ Quốc phòng chấp thuận.

Phó Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Võ Huy Cường cho biết đã gửi công văn đề nghị Bộ Quốc phòng phối hợp trong vấn đề này. Theo ông Cường, ở một số nước, thiết bị bay không người lái từng suýt va chạm với máy bay dân dụng khi nó hoạt động gần sân bay nên các nước đã có quy định quản lý khá chặt chẽ. Tại Việt Nam, các thiết bị flycam đang xuất hiện ngày càng nhiều, đòi hỏi phải có sự quản lý chặt chẽ vì tầm bay của flycam rất cao, ở mức 4.500 - 6.000 m, nên có nguy cơ ảnh hưởng đến hoạt động của máy bay thương mại.

Trung tướng Võ Văn Tuấn, Phó Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, cho hay những vụ việc bị bắt là do các thiết bị bay hoạt động ở ngay khu vực quân sự. Còn những hoạt động sử dụng flycam hay các thiết bị bay khác không bị bắt là do chưa bị phát hiện... “Nếu những thiết bị này bay cao một vài trăm mét và khi các máy bay quân sự hay máy bay dân dụng va đập vào thì sẽ rất nguy hiểm, có thể xảy ra tai nạn thảm khốc” - ông Tuấn nhấn mạnh.

Trong thời gian tới, theo ông Tuấn, cơ quan có thẩm quyền sẽ tiến hành xây dựng Đề án CLB Hàng không Việt Nam mang tính xã hội hóa cao để là sân chơi lành mạnh, nền nếp đáp ứng nhu cầu của người dân.