Họp… hành

Thế nên không ngạc nhiên khi ông Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng than với ông Mai Tiến Dũng, Tổ trưởng Tổ Công tác của Thủ tướng, đồng thời là Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, rằng một trong khó khăn nhất là… họp. Theo ông bộ trưởng, mỗi tuần, riêng bộ của ông nhận được trung bình 30 giấy mời họp, tuần nhiều lên tới 40 cái. Khó tới mức chỉ riêng việc phân công lãnh đạo bộ đi họp thôi đã “mệt mỏi rồi” và nếu có một lãnh đạo nào đi công tác đột xuất là “đảo lộn hết tất cả”.

Liên quan tới chuyện họp hành và hành chính, hơn 8 tháng đầu năm, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng nhận và xử lý khối lượng rất lớn, mà tính riêng số văn bản tiếp nhận đã lên tới trên 36.000 cái, đã xử lý, phát hành được hơn 9.000 văn bản. Tính ra với hơn 20 đầu mối các vụ và cục, việc tiếp nhận, giải quyết và ban hành hàng chục ngàn văn bản trong hơn 200 ngày làm việc vừa qua đã tốn khá nhiều thời gian.

Năm 2002, trong một cuộc họp kiểm điểm thực hiện nghị định về việc phân cấp cho TP HCM, một vị phó giám đốc sở đã đưa ra con số gây sửng sốt. Đó là cán bộ của sở phải tham dự tới 192 cuộc họp các loại trong 1 tuần.

Gần 15 năm sau, dường như “căn bệnh” họp hành không giảm cho dù đã có không biết bao nhiêu cuộc cải cách hành chính, lề lối làm việc nhằm tăng cường hiệu quả của bộ máy hành chính. Họp nhiều nhưng vẫn xuất hiện những văn bản pháp quy chưa đi vào cuộc sống thì đã “chết yểu”. Bấp chấp hàng chục cuộc họp, vẫn để xảy ra sai phạm tại tòa nhà 8B Lê Trực. Và nay, khi ít nhất 3 lần Thủ tướng Chính phủ đã ra văn bản và trực tiếp yêu cầu thì việc xử lý sai phạm vẫn… chậm tiến độ.

Có nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng “lạm phát” họp hành nhưng có lẽ nguyên nhân then chốt là chưa làm rõ thẩm quyền và trách nhiệm cá nhân, đi đôi với đó có biểu hiện né tránh trách nhiệm. Một trong những yêu cầu quan trọng nhất với việc cải cách hành chính là xác định rõ và phát huy trách nhiệm người đứng đầu.

Để chữa căn nguyên của “bệnh” họp nhiều, cần phải hạn chế càng nhiều càng tốt những quyết định tập thể mà thay vào đó là phân cấp, phân nhiệm cụ thể, rõ ràng. Người đứng đầu khi được giao nhiệm vụ phải được giao quyền và chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Chỉ thực sự phân cấp, phân quyền và xác định rõ trách nhiệm, quyền hạn cá nhân mới có thể giảm bớt họp hành, khắc phục tình trạng nói mà không làm, nói nhiều làm ít, thậm chí nói một đằng làm một nẻo.