Hút thuốc nơi công cộng: Ai phạt ?

Có thể nhận thấy quyết định cấm hút thuốc nơi công cộng chỉ mới nhận được sự đồng tình ủng hộ từ... những người không hút thuốc! Trong khi đó, những người hút thuốc lá dường như lại rất thờ ơ.

Khi được hỏi, nhiều người cho rằng không dễ thực hiện được việc cấm hút thuốc lá nơi công cộng nếu không có quy định, chế tài rõ ràng và việc thực thi cương quyết. 

Chưa ai bị phạt!

Theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 1-1-2010, thêm nhiều điểm công cộng và nơi làm việc trong nhà sẽ bị cấm hút thuốc. Dù các bộ, ngành đã lên kế hoạch thực hiện song ai kiểm tra, xử phạt hành vi này vẫn chưa rõ ràng.

Cách đây 4 năm, hành vi hút thuốc lá tại nhiều nơi công cộng đã bị cấm. Dù Nghị định 45/CP quy định rõ cảnh cáo hoặc phạt tiền 50.000 đồng - 100.000 đồng đối với hút thuốc lá nơi công cộng, song ai là người thẩm quyền phạt và số tiền phạt sử dụng như thế nào thì chưa được đề cập.

Ngay tại Bệnh viện K- nơi điều trị bệnh nhân ung thư vẫn bắt gặp hình ảnh những người đàn ông phì phèo phun khói thuốc. Ảnh: N.DUNG

Vì thế, sau 4 năm áp dụng, chưa có trường hợp nào bị phạt khi hút thuốc lá nơi công cộng cũng như trong bệnh viện (BV). Đại diện các BV thắc mắc nộp phạt thì phải có biên lai, vậy biên lai lấy đâu ra, đã có cơ quan nào in biên lai nộp phạt kiểu này chưa?

Theo Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Xuyên, kể từ ngày 1-1- 2010, ngành y tế sẽ thực thi nghiêm chế tài xử phạt đối với hành vi hút thuốc lá nơi công cộng theo quy định của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế.

Nếu phát hiện người hút thuốc lá, cơ quan chức năng sẽ tiến hành lập biên bản và xử phạt. Các cán bộ thanh tra Bộ Y tế, sở y tế, UBND các cấp sẽ thực hiện việc xử phạt hành vi hút thuốc lá nơi công cộng.

Cấm cũng như không

Đáng nói nhất là tại các BV, nơi cần hạn chế tối đa việc hút thuốc, lại là nơi luôn bị khói thuốc lá  bao vây. Ở các BV lớn tại Hà Nội, như: Phụ sản Trung ương, Bạch Mai, Xanh Pôn, Thanh Nhàn... khói thuốc mờ mịt từ bãi giữ xe vào bên trong. 

Chỉ ở khoa và phòng bệnh, khói thuốc mới không hiện diện. BV nào cũng treo biển cấm hút thuốc ở nhiều nơi nhưng dường như không được nhiều người chú ý.

Những nỗ lực cấm hút thuốc trong BV dường như rất khó khăn. Theo bác sĩ Đỗ Hồng Kiên, Trưởng Phòng Kế hoạch Tổng hợp BV K, nơi này đã thành lập một tổ kiểm soát việc cấm hút và bán thuốc lá trong BV.

“Nhân viên y tế trong BV hút thuốc sẽ bị xử phạt bằng cách trừ điểm thi đua, khen thưởng. Tuy nhiên, với người nhà bệnh nhân, việc xử lý mới chỉ dừng lại ở việc nhắc nhở vì không có quyền xử phạt” - bác sĩ Kiên cho biết.

Anh Minh, nhân viên bảo vệ BV K, thừa nhận nhiều người vẫn vô tư hút thuốc trong BV, thậm chí ngay cả khi đứng trước biển cấm.

Trước đó, Hà Nội đã thí điểm cấm hút thuốc trong công sở và nơi công cộng, song việc thực hiện vẫn chỉ mang tính hình thức. Theo đánh giá của Văn phòng Chương trình Phòng chống tác hại thuốc lá quốc gia - Bộ Y tế (VINACOS), một số cơ quan truyền thông, cơ sở y tế, trường học thực hiện có vẻ nghiêm túc, còn nhiều nơi khác vẫn phớt lờ lệnh cấm này.

Thống kê của VINACOS cho thấy 80% cơ sở y tế treo biển thông báo các quy định về cấm hút thuốc nhưng có đến 20% vẫn cho phép bán thuốc lá trong cơ sở của mình.
 
Tương tự, 80% cơ sở giáo dục phổ biến nội quy với mức báo phạt rõ ràng và treo biển cấm hút thuốc, song vẫn còn đến 10% có bán thuốc lá trong trường. Gần 70% cơ quan, công sở treo biển cấm hút thuốc lá nhưng 70% nhân viên hút thuốc ở hành lang và hầu như chẳng có ai bị nhắc nhở...