Khen thưởng lại về tay quan chức

Danh sách đề nghị phong tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc đợt 3 năm 2013 đang được Ban Thi đua - Khen thưởng trung ương (Bộ Nội vụ) đưa ra lấy ý kiến tại website http://banthiduakhenthuongtw.gov.vn có 83 cá nhân, trong đó 55 người thuộc khối bộ, ngành và 28 người thuộc khối địa phương.

Vẫn như cũ

Theo danh sách đề nghị, cá nhân duy nhất thuộc khối bộ, ngành trực tiếp lao động sản xuất có lẽ là ông Chu Văn Giỏi (công nhân sửa chữa xưởng cơ khí Công ty Xi măng Vicem Hoàng Thạch thuộc Tổng Công ty Công nghiệp xi măng Việt Nam - Bộ Xây dựng).

Cần có thêm hình thức vinh danh người lao động trực tiếp. Trong ảnh: Công nhân Tổng Công ty Dệt May Gia Định sản xuất hàng xuất khẩu Ảnh: Tấn Thạnh

Ngoài ra, 2 “nhân viên” khác là bà Trần Thị Cúc Hòa (nghiên cứu viên chính Viện Lúa ĐBSCL thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) và ông Đỗ Xuân Bình (chuyên viên chính Vụ Khoa học và Công nghệ - Bộ Thông tin và Truyền thông).

Những người còn lại đều đang nắm giữ các vị trí lãnh đạo tại cơ quan, như phó chánh án TAND, cục trưởng, phó viện trưởng, tổng giám đốc, giám đốc, trưởng phòng, chánh văn phòng…

Khối địa phương cũng chủ yếu là những người “quyền cao, chức trọng” như giám đốc và phó giám đốc sở, phó chủ tịch UBND, trưởng ban tuyên giáo… Trong đó, chỉ có bà Võ Thị Hạnh (giáo viên Trường THCS Ân Thạnh, huyện Hoài Ân, tỉnh Bình Định) là người không nắm giữ chức vụ quản lý.

Nếu lật lại danh sách đợt 1 và đợt 2 đã được Ban Thi đua - Khen thưởng trung ương tổng hợp từ báo cáo của các bộ, ngành, địa phương gửi Thủ tướng đề nghị phong tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc năm 2013 với hơn 70 cá nhân, cũng khó tìm được cá nhân trực tiếp lao động sản xuất. Người duy nhất không nắm vị trí quản lý, lãnh đạo trong 2 đợt này có lẽ là bà Phạm Vĩnh Lộc (giáo viên Trung tâm Kỹ thuật tổng hợp - hướng nghiệp, Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Tân Phú, TP HCM).

Như Báo Người Lao Động đã thông tin, Chiến sĩ thi đua toàn quốc năm 2012 cũng hầu hết là những người có chức sắc.

Chưa thể theo quy định mới

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngày 23-12, ông Kiều Sơn, Vụ trưởng Vụ Nghiên cứu tổng hợp Ban Thi đua - Khen thưởng trung ương, cho biết danh sách đề nghị phong tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc đợt 3 năm 2013 vẫn đang trong giai đoạn lấy ý kiến.

Theo quy định hiện hành, cá nhân được đề nghị phải vượt qua rất nhiều khâu, cấp xét duyệt. Người được đề nghị trao tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc phải có 2 lần liên tục đạt danh hiệu Chiến sĩ thi đua cấp bộ, ngành, tỉnh, đoàn thể trung ương hoặc có thành tích đột xuất được tặng bằng khen của Thủ tướng; có sáng kiến, giải pháp kỹ thuật trong công tác, lao động sản xuất được ghi nhận theo quy định của Tổng LĐLĐ Việt Nam…

Từ những điều kiện bắt buộc đó, cấp cơ sở sẽ lựa chọn ra những cá nhân đạt yêu cầu để tiến hành bỏ phiếu và gửi danh sách này tới bộ trưởng, chủ tịch UBND tỉnh hoặc cấp tương đương xem xét, phê duyệt trước khi gửi về Ban Thi đua - Khen thưởng trung ương. Tiếp đó, Ban Thi đua - Khen thưởng trung ương sẽ lựa chọn những người đáp ứng đủ các tiêu chí để có văn bản đề nghị Hội đồng Thi đua - Khen thưởng trung ương xem xét và trình Thủ tướng phê duyệt.

Lý giải nguyên nhân vắng các đối tượng lao động trực tiếp trong danh sách đề nghị Thủ tướng phong tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc năm 2013, ông Kiều Sơn cho rằng danh sách được các bộ, ngành, địa phương gửi về vẫn được áp dụng các tiêu chí, bình bầu như quy định cũ và còn nhiều vấn đề bất cập.

Quốc hội (QH) vừa thông qua Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng. Tuy nhiên, luật mới phải đến ngày 1-6-2014 mới có hiệu lực. Sau đó, Bộ Nội vụ phải giúp Chính phủ xây dựng nghị định và các thông tư hướng dẫn thực hiện nên chưa thể áp dụng quy định mới.

Theo ông Kiều Sơn, Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng đã bổ sung nguyên tắc “Không tặng thưởng nhiều hình thức cho một thành tích đạt được”. Hiện Ban Thi đua - Khen thưởng trung ương đang xây dựng thông tư hướng dẫn nhằm khắc phục những vấn đề mà dư luận bức xúc thời gian qua theo hướng “giúp” người lao động trực tiếp có thể tiếp cận gần hơn với các danh hiệu thi đua, khen thưởng.

“Chúng tôi đang xây dựng quy định để nông dân, công nhân chỉ cần có sáng chế mang lại hiệu quả tốt cho cộng đồng thì cũng có thể được xem xét” - ông Sơn nói.

Tuy nhiên, theo ông Sơn, tiêu chuẩn để xem xét đề xuất Thủ tướng phong tặng danh hiệu Chiến sĩ thi đua toàn quốc trong luật mới vẫn phải bảo đảm 2 lần là Chiến sĩ thi đua cấp bộ, ngành (trong thời gian 6 năm) như hiện hành.