Cũng giống như bao đứa trẻ vùng sông nước, ngay từ nhỏ, bé Diệu (tên ở nhà của Ánh Viên) đã biết vui đùa cùng bạn bè ở con rạch Ba Cau trước nhà (huyện Phong Điền, TP Cần Thơ). Dù vậy, cô bé bước đầu chỉ dám bơi “ốc”, bám theo những bẹ dừa nước, cây bần ven rạch mà không dám ra xa. Theo bà Nguyễn Thị Ánh Hồng, mẹ của Ánh Viên, năm 3 tuổi, Diệu bị té sông nhưng tự bò lên được.
Xa nhà từ tuổi 12
Nhìn đứa cháu cứ tung tăng dưới nước như một con lăng quăng nhưng lại sợ, ông nội bèn chỉ cho Diệu những động tác căn bản của “bơi vườn” nên 4 tuổi, Viên đã tự bơi mà không cần ai kẹp nách hay ôm bẹ dừa. Cứ sau giờ học, Ánh Viên lại ngụp lặn ngoài sông, rạch cùng bạn bè. Mà ngày ấy, sau khi vào tiểu học, ai cũng ngỡ Ánh Viên sẽ trở thành cô giáo khi rất thích các câu chuyện lịch sử và hay được thầy cô khen vì khả năng nhớ bài lâu.
Thầy cô đề nghị gia đình ủng hộ Ánh Viên tập bơi một cách chính quy, tham gia các phong trào TDTT, Hội khỏe Phù Đổng cho trường và huyện. Đến năm lớp 5, thầy Lê Tấn Thành, giáo viên Trường Tiểu học Long Tuyền 1, bỏ công hướng dẫn, đưa Ánh Viên đi bơi. Đây chính là bước ngoặt đầu tiên để Ánh Viên đạt thành tích cao tại Hội khỏe Phù Đổng, lọt vào mắt xanh của các thầy cô tuyển trạch Trung tâm TDTT Quốc phòng 4 (Quân khu 9).
Với dân thể thao, việc từ năm 12 tuổi phải xa nhà là chuyện thường và Ánh Viên cũng vậy. Háo hức vì được tập luyện thỏa thích với hồ nước lại gần nhà khiến Ánh Viên càng hăng say hơn. HLV Võ Thanh Bình, người thầy đầu tiên huấn luyện Ánh Viên tại Trung tâm 4, kể: “Lúc đó, Ánh Viên dùng chân đạp vào thành hồ bơi là cả người di chuyển êm ru với độ lướt cực tốt. Đặc biệt, độ nổi nước của Ánh Viên có thể đạt tới thời gian 35 giây, trong khi các em còn lại chỉ từ 7-10 giây. Điều đó làm mọi người hết sức kinh ngạc”.
Năm 2011, Ánh Viên đã đạt 10 HCV trong 10 nội dung đăng ký thi đấu tại giải bơi lội các nhóm tuổi vô địch toàn quốc. Niềm vui của cô gái 15 tuổi càng nhân đôi khi tại SEA Games 2011 ở Indonesia, Ánh Viên giành được 2 HCB ở nội dung 100 m bơi ngửa và 400 m hỗn hợp. 16 tuổi, Ánh Viên đã cao 1,7 m; sải tay dài 1,78 m; bàn chân to và có các nhóm cơ suôn dài là những tố chất rất thích hợp với môn bơi. Chỉ sau đó 1 năm, cô gái này vượt chuẩn B Olympic ở nội dung 200 m bơi ngửa với thời gian 2 phút 13 giây 66, giành HCV, vượt 4 chuẩn B Olympic tại Giải Bơi lội Đông Nam Á. Thành tích này giúp Ánh Viên trở thành đại diện cho Việt Nam tại Olympic 2012 trong các môn 200 m bơi ngửa và 400 m bơi hỗn hợp cá nhân. Cũng năm đó, Ánh Viên được Bộ Tư lệnh Quân khu 9 và Tổng cục TDTT đầu tư dài hạn, cho sang du học ở Florida - Mỹ. HLV Đặng Anh Tuấn nhớ lại: “Nhìn Ánh Viên bơi, tôi đã có cảm giác đây là một viên ngọc thô. Vì vậy, khi là HLV đội tuyển quốc gia, tôi đã đề nghị đưa em vào đội tuyển”.
Phong cách chuyên nghiệp
Nhiều người nói đi Mỹ sướng, Ánh Viên chỉ cười. Mấy ai biết để có được nụ cười rạng rỡ trên đất Singapore sau chiếc HCV cá nhân thứ 8, cô gái rất ít cười này đã trải qua những ngày gian khổ tập luyện trên đất Mỹ. Có lần thấy Ánh Viên ngồi khóc vì quá nhớ nhà và tập luyện nặng nhọc, HLV Đặng Anh Tuấn đã thu xếp vali sẵn cho cô về Việt Nam với lời nhắn: “Về luôn nhé con!”. Vậy là Ánh Viên bậm môi, lại xuống hồ tập tiếp.
Ánh Viên bộc bạch: “Thương thầy lắm! Em cực một, thầy cực mười. Thầy vừa dạy em kỹ thuật và tiếng Anh cùng các HLV Mỹ vừa tự học nấu nướng để em có được bữa ăn ấm cúng trên đất khách. Ngay cả ăn, thầy cũng xây dựng chế độ khoa học với hàm lượng và số lượng rất lớn, tính kỹ lưỡng tùy theo thời khóa biểu hoạt động hằng ngày và việc ngủ đúng giờ giấc cũng giúp em nhanh chóng phục hồi. Sang Mỹ, sau gần 2 năm khoác áo CLB bơi Saint Augustine (Florida), Ánh Viên đầu quân CLB nổi tiếng Ebiscobal và được dẫn dắt bởi chuyên gia Cray Anthony Teeters - một trong những HLV giỏi nhất của làng bơi lội nước này.
Tập luyện theo phong cách chuyên nghiệp và vô cùng khắc nghiệt là “chuyện thường ngày” đối với “cô gái vàng” của Việt Nam. “Việc ngủ đúng giờ rất quan trọng mà không phải ai cũng thực hiện được. Cứ đúng 21 giờ là em đi ngủ; muốn dùng iPad thì phải xin phép, mỗi ngày chỉ được khoảng 30 phút. Tập luyện và ăn nghỉ theo đúng chế độ cũng có lúc nhàm chán nhưng em quen rồi. Nhiều VĐV đẳng cấp châu lục, thế giới còn có chế độ khắc nghiệt hơn nhiều nhưng vì chiến thắng, vì ý chí, vì đam mê, họ vẫn làm được!” - Ánh Viên bộc bạch.
Em tiếp bước chị?
Nối tiếp niềm đam mê và những thành công của chị, Nguyễn Quang Thuấn (9 tuổi, em của Ánh Viên) vừa được Trung tâm TDTT Quốc phòng 4 đón về tập luyện và học tập. HLV Võ Thanh Bình cho biết: “Thuấn có nhiều ưu điểm như sải tay dài và cơ thon, độ nổi và lướt nước rất tốt. Đặc biệt, 2 chị em có điểm giống nhau như đúc chính là tình yêu cuồng nhiệt dành cho bơi lội”.
Dồn sức ra biển lớn
Đề tài tranh cãi nảy lửa trong những ngày vừa qua tại đấu trường SEA Games 28 có lẽ là việc xác định giữa Joseph Schooling và Nguyễn Thị Ánh Viên, ai sẽ là VĐV xuất sắc nhất đại hội. Khoan tính đến chuyện Ánh Viên có trở thành số 1 hay không, bản thân việc một VĐV Việt Nam trở thành ứng viên nặng ký của cuộc bình chọn này đã là điều hết sức thú vị, chưa từng có trong lịch sử hội nhập quốc tế của thể thao Việt Nam.
Qua rồi thời kỳ đi tắt đón đầu, đầu tư môn mới để gia nhập tốp quốc gia dẫn đầu SEA Games. Giờ đây, thể thao Việt Nam đã có thể tự hào trình làng những cá nhân xuất sắc, đủ sức khuynh đảo cuộc chơi tầm khu vực lâu nay vẫn mang tiếng “ao làng”, đồng thời có đủ khả năng vươn ra đấu trường châu lục và thế giới ở các môn chính thống.
Tham dự 12 nội dung, đoạt 8 HCV, 8 lần phá kỷ lục ở 7 nội dung, 2 lần khác có tên trên bục nhận huy chương, Ánh Viên đã tạo nên cơn sốt mới trong khu vực, trở thành thần tượng của giới trẻ Việt Nam về ý thức phấn đấu, chí tiến thủ cũng như sự khiêm cung, dung dị trong giao tiếp, ứng xử đời thường.
Đánh giá cao tài năng của Ánh Viên, giới chuyên môn trong khu vực có chung nhận định: Đã đến lúc kình ngư trẻ tuổi này hướng ra đấu trường châu lục và xa hơn là sân chơi thế giới, Olympic... Tất nhiên, “biển lớn” chỉ dành cho các tay bơi chuyên nghiệp. Olympic luôn nghiệt ngã nhưng cũng rộng cửa tiếp đón các tài năng thật sự, nhất là khi họ biết dồn sức vào những cự ly sở trường, chỉ nên là 1-2 môn thế mạnh, để có thể hy vọng đua tranh thành tích.
Theo chuyên gia Nguyễn Hồng Minh, nguyên Vụ trưởng Vụ Thể thao thành tích cao - Tổng cục TDTT, việc Ánh Viên tham dự nhiều cự ly thi đấu như ở SEA Games 2015 khẳng định sự toàn diện của “cô gái vàng” này, nhất là ở một số nội dung cô hơn người về nhì nửa chiều dài hồ hoặc về đích trước cả chục giây. Việc ban tổ chức SEA Games 18 “thiết kế” lịch thi đấu quá thiếu khoa học góp phần hạn chế thành tích của Ánh Viên nhưng cũng qua đó cho thấy nếu không vì áp lực thành tích chung, có lẽ Ánh Viên sẽ còn bơi tốt hơn ở các cự ly sở trường.
Đào Tùng
và quét mã QR
Bình luận (0)