Lô tô có triệt được số đề?

UBND tỉnh Hậu Giang vừa có văn bản thống nhất chủ trương cho Công ty TNHH MTV Xổ số kiến thiết Hậu Giang (gọi tắt là Công ty XSKT Hậu Giang) kinh doanh loại hình xổ số tự chọn (hay còn gọi là xổ số lô tô) kể từ ngày 1-7. Loại hình này có ngăn được nạn số đề như mục tiêu mà Công ty XSKT Hậu Giang đặt ra?

Thoải mái chơi… lô

Tại văn bản nói trên, UBND tỉnh Hậu Giang cho rằng lô tô là loại hình xổ số được thực hiện theo quy định của Bộ Tài chính về hoạt động kinh doanh xổ số. Với loại hình này, người mua tự do lựa chọn lô số, con số tùy thích để tham gia dự thưởng.

Theo đó, Công ty XSKT Hậu Giang sẽ phát hành 3 loại mệnh giá 10.000 đồng, 20.000 đồng và 50.000 đồng. Về hình thức dự thưởng, lô dự thưởng loại 2 số của xổ số lô tô sẽ được áp dụng như sau: lô đầu đối chiếu với lô 2 số trúng giải tám của loại vé số truyền thống và lô cuối đối chiếu với 2 số cuối trong dãy số trúng giải đặc biệt; lô đầu cuối đối chiếu với 2 số của giải tám và 2 số cuối của giải đặc biệt; lô 18 lô đối chiếu với 2 số của 18 lô từ giải tám đến giải đặc biệt. Đối với loại dự thưởng 3 số, lô đầu được đối chiếu với lô 3 số trúng giải bảy của vé số truyền thống; lô cuối đối chiếu với 3 số cuối của giải đặc biệt.

Mẫu vé số lô tô mà Công ty XSKT Hậu Giang sẽ phát hành Ảnh: NGUYỄN TRINH

Về trị giá giải thưởng, loại 2 số trúng thưởng 70 lần so với mệnh giá vé số; loại 3 số trúng thưởng 500 lần và loại 4 số trúng thưởng 3.200 lần. Tuy nhiên, cơ cấu trả thưởng cho từng số trúng (loại 2, 3 hoặc 4 số trúng) sẽ phụ thuộc vào số lô quy định (dạng bao lô) nên mỗi số trúng có mức trả thưởng cụ thể theo quy định. Chẳng hạn, với loại vé mệnh giá 50.000 đồng, nếu chơi loại 4 số trúng thì xổ 16 lô (dạng bao lô) trúng mỗi lô được 10 triệu đồng. Tương tự, loại 3 số trúng nếu chỉ mua số đầu/cuối thì khi trúng được trả thưởng 12,5 triệu đồng, còn mua loại 2 số nếu chỉ mua số đầu/cuối thì khi trúng được trả thưởng 1,75 triệu đồng. Cơ cấu trả thưởng các loại vé mệnh giá khác cũng áp dụng tương tự như vậy nhưng mức trả thưởng thấp hơn theo quy định.

Ông Cao Thanh Tùng, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Công ty XSKT Hậu Giang, cho biết công ty đã nghiên cứu kỹ các hình thức xổ số lô tô. “Hậu Giang là địa phương đầu tiên ở khu vực ĐBSCL áp dụng loại hình mới này, chúng tôi hy vọng nó sẽ góp phần hạn chế được tệ nạn chơi số đề tràn lan hiện nay” - ông Tùng nhấn mạnh. Ông Tùng còn khẳng định xổ số lô tô đáp ứng nhu cầu giải trí của người dân cũng như tạo ra nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Còn nhiều tranh luận

Nhiều công ty XSKT thể hiện sự đồng tình cao với Công ty XSKT Hậu Giang khi áp dụng xổ số lô tô. “Chúng tôi ủng hộ việc phát hành vé số lô tô. Chúng tôi đang xin ý kiến của UBND tỉnh Quảng Ngãi và nếu được sẽ triển khai loại hình này vào năm 2017” - đại diện Công ty XSKT Quảng Ngãi bày tỏ.

Dù vậy, ngay cả các công ty XSKT cũng đặt ra nhiều băn khoăn về loại hình xổ số mới này. Theo lãnh đạo một công ty xổ số, ưu điểm của xổ số lô tô thủ công như tỉnh Hậu Giang sắp kinh doanh là người mua được lựa chọn con số mình thích và mua bao nhiêu vé cũng được. Mỗi vé tối đa 10.000 đồng nên có thể khuyến khích người chơi tham gia thêm sau khi mua xổ số truyền thống. Tuy nhiên, hạn chế của nó là việc bán vé, lưu trữ cuống vé, đối chiếu vé trúng thưởng hoàn toàn thủ công nên tốn kém chi phí và thời gian trong việc in ấn, lưu trữ, quản lý. Về phía người mua, điểm bất tiện là phải đến đúng đại lý bán vé để lĩnh thưởng vì trên vé số có chữ ký của người bán. Bên cạnh đó, cơ cấu giải thưởng của sổ xố lô tô thấp, không hấp dẫn người mua. Đáng chú ý hơn cả là với loại hình này, đại lý có thể bị lừa đảo, giả mạo chữ số, chữ ký.

Về khả năng phát hành sổ xố lô tô có tác dụng làm giảm nạn đánh đề trong xã hội, vị lãnh đạo trên nhận định khả năng này là có nhưng rất hạn chế. Ông cảnh báo thêm: “Trước hết, ở tâm lý người chơi, một số bộ phận người chơi lô đề bất hợp pháp của các chủ số đề có thể chuyển sang loại hình hợp pháp của các công ty xổ số. Khi đó, nhiều đại lý bán lô tô cho các công ty xổ số chỉ là hình thức che giấu bán lô tô bất hợp pháp. Các chủ số đề có thể sử dụng kênh xổ số lô tô hợp pháp để chuyển rủi ro khi khách hàng mua cùng số với số lượng lớn”.

Luật sư Nguyễn Văn Quynh (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng việc ra đời hình thức xổ số lô tô chắc chắn sẽ hạn chế được tệ nạn số đề. Bởi lẽ, xổ số lô tô do nhà nước phát hành và có đóng thuế vào ngân sách nhà nước và được pháp luật cho phép, còn ghi số đề do cá nhân hưởng lợi và không được pháp luật cho phép. Tuy nhiên, luật sư Quynh đặt ra nhiều băn khoăn: “Cơ cấu trả thưởng của vé số lô tô giống với cơ cấu trả thưởng của số đề. Nếu khi xổ số lô tô phát hành, nạn số đề sẽ điều chỉnh cơ cấu giải thưởng tăng lên thì liệu cơ cấu trả thưởng của xổ số lô tô có “chạy” theo?”.

Ông LÊ VĂN KHANH, Giám đốc Công ty XSKT Sóc Trăng:

Giải quyết việc làm cho nhiều người

Bộ Tài chính đã cho phép kinh doanh xổ số lô tô từ lâu. Chúng tôi cũng đã có ý định kinh doanh mô hình này nhưng đi sau Công ty XSKT Hậu Giang. Tôi đồng tình với hình thức kinh doanh mới này bởi ngoài việc đóng góp thêm vào ngân sách nhà nước, hạn chế tệ nạn số đề và hệ lụy của số đề, nó còn góp phần giải quyết việc làm cho đội ngũ người lao động ở các công ty XSKT, các đại lý vé số, kể cả một bộ phận không nhỏ người ghi số đề bất hợp pháp như lâu nay.

Luật sư NGUYỄN VĂN ĐỨC, Công ty Luật Kinh Luân:

Không nên hợp pháp hóa loại hình đánh bạc

Tôi cho rằng việc các công ty XSKT mở thêm loại hình xổ số lô tô về bản chất là nhằm mục đích tăng thêm nguồn thu cho ngân sách địa phương. Còn ý kiến cho rằng mở thêm loại hình này để hạn chế số đề thì chỉ là cách nói, chưa thể kiểm chứng được. Xem qua cơ cấu giải thưởng thì không khác mấy so với cách trả thưởng hiện nay của các “huyện đề”. Hai loại hình này chỉ khác nhau một điểm là một bên chơi đề hợp pháp, một bên không hợp pháp.

Quan điểm cá nhân tôi là không nên mở thêm các loại hình xổ số nữa, không nên hợp pháp hóa loại hình đánh bạc. Hiện nay, có quá nhiều địa phương mở công ty xổ số, người dân bị bội thực vé số. Ra đường, người bán vé số quá nhiều, có khi còn nhiều hơn người mua. Buổi sáng ngồi cà phê chưa đầy 30 phút, lắm lúc phải từ chối cả chục người bán vé số. Nhìn từ góc độ xã hội, đây là điều cần phải suy nghĩ. Trong một xã hội tiến bộ, không nên khuyến khích người dân tham gia các loại hình đánh bạc, kể cả hợp pháp. Việc đánh bạc không đem lại giá trị thặng dư, tạo ra của cải cho xã hội mà ở chừng mực nào đó, làm bất ổn xã hội hơn.

N.Trinh - T.Bình ghi