Hệ thống đa cấp Liên kết Việt đã sụp đổ sau ngày 19-2 khi Cơ quan CSĐT Bộ Công an khởi tố bị can và bắt tạm giam Lê Xuân Giang, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Liên kết sản xuất thương mại Việt Nam (Công ty Liên kết Việt), cùng đồng phạm về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Tuy nhiên, vụ việc này đặt ra nhiều lo ngại trong quản lý kinh doanh đa cấp đang ngày càng biến tướng.
Phạt xong rồi thôi
Việc quản lý doanh nghiệp (DN) kinh doanh đa cấp hiện nay thuộc thẩm quyền của Cục Quản lý cạnh tranh - Bộ Công Thương. Đây cũng là đơn vị đã cấp phép cho Công ty Liên kết Việt vào cuối năm 2014. Đáng chú ý, trong vụ việc nghiêm trọng này, trước khi cơ quan điều tra Bộ Công an khởi tố vụ án, từ tháng 7-2015, Cục Quản lý cạnh tranh qua hậu kiểm đã phát hiện nhiều vi phạm của Liên kết Việt. Tuy nhiên, sau khi ra quyết định xử phạt 570 triệu đồng, cơ quan này không đưa ra một cảnh báo nào cho cơ quan chức năng cũng như người dân. Chính ông Bạch Văn Mừng, Cục trưởng Cục Quản lý cạnh tranh, thừa nhận đã phát hiện nhiều sai phạm tại công ty này.
Đánh giá về thủ đoạn của Liên kết Việt, bà Trương Thị Nhi, Chủ tịch Hiệp hội Bán hàng đa cấp Việt Nam, cho biết công ty này sử dụng mô hình kim tự tháp, vốn bị cấm theo Nghị định 42/2014/NĐ-CP. Theo đó, thu nhập của người tham gia chủ yếu từ việc tuyển dụng người tham gia mới; việc gia hạn hợp đồng của người đã tham gia; phí, tiền đặt cọc hoặc khoản đầu tư của người tham gia trong mạng lưới.
Luật sư Trần Văn Toàn, Văn phòng Luật sư Khánh Hưng (Đoàn Luật sư Hà Nội), cho rằng Cục Quản lý cạnh tranh (Bộ Công Thương) đã thực hiện đúng chức năng, quyền hạn theo quy định tại Nghị định 42/2014/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý bán hàng đa cấp khi hậu kiểm và xử phạt vi phạm Công ty Liên kết Việt theo mô hình kim tự tháp. Thế nhưng, ở góc độ quản lý nhà nước, sau khi cấp phép, cơ quan này vẫn phải thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động bán hàng đa cấp. Nếu quá trình cấp phép, thanh - kiểm tra và tham mưu có vi phạm thì cơ quan này phải có trách nhiệm xử lý.
Không ngăn chặn kịp thời
Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Võ Đan Mạch, Tổng Thư ký Hiệp hội Bán hàng đa cấp Việt Nam, cho biết tính đến tháng 12-2015, hiệp hội có 24 hội viên. Hoạt động bán hàng đa cấp đã dần đi vào ổn định, đa phần DN chấp hành tốt các quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, vẫn có một số DN vi phạm, biến tướng kinh doanh đa cấp theo mô hình kim tự tháp trái phép. Các DN này thường dụ dỗ, lôi kéo người tham gia vào mạng lưới để thu tiền mà không liên quan đến bán hàng; kêu gọi đầu tư tài chính sinh lời cao nhằm đánh vào lòng tham. Để người tiêu dùng tin tưởng, ngay khi đóng tiền, DN kinh doanh đa cấp sẽ tổ chức lễ chia hoa hồng rồi chuyển tiền vào tài khoản mà họ vừa đóng vào. “Việc Công ty Liên kết Việt thu 1.900 tỉ đồng nhưng trả hoa hồng hết gần 1.000 tỉ đồng trong khi tiền nhập hàng chỉ 6,1 tỉ đồng và tiền bán hàng 9 tỉ đồng là do chiêu thức này. Như vậy là lấy tiền của người này trả cho người kia chứ không có quan hệ mua bán tạo ra giá trị kinh doanh nào cả” - ông Mạch lý giải.
Cũng theo ông Võ Đan Mạch, sai phạm trong lĩnh vực bán hàng đa cấp tồn tại dai dẳng vì cơ quan chức năng chưa thực sự quyết tâm, triệt để và sâu sát trong khâu quản lý, giám sát, kiểm tra và xử lý. Những biểu hiện sai phạm rất dễ nhận ra và diễn ra hằng ngày, hằng giờ nhưng không bị ngăn chặn kịp thời. “Cần khách quan hơn trong thanh tra, kiểm tra và có cơ chế phối hợp với cơ quan công an vì việc xử lý vi phạm hành chính không đủ tính răn đe” - ông Mạch đề nghị.
Ủy thác điều tra cho 27 cơ quan CSĐT
Bộ Công an cho biết đến thời điểm này, xác định có khoảng 60.000 người là nạn nhân của Công ty Liên kết Việt với tổng số tiền 1.900 tỉ đồng. Tuy nhiên, đây chỉ là con số tạm tính dựa trên số tiền do các bị hại nộp vào Công ty Liên kết Việt qua tài khoản, trong khi nhiều nạn nhân nộp tiền mặt chưa thể thống kê hết. Do số bị hại quá lớn, Bộ Công an đã ủy thác cho 27 cơ quan CSĐT tại các tỉnh, thành nơi Công ty Liên kết Việt mở chi nhánh và văn phòng đại diện để tiếp tục điều tra.
Thực hiện ủy thác trên, Công an tỉnh Kon Tum đang khẩn trương điều tra hoạt động bán hàng đa cấp của Công ty Liên kết Việt trên địa bàn. Qua điều tra ban đầu, Công ty Liên kết Việt đã mở một đại lý ký gửi hàng hóa tại số nhà 63 Lê Hồng Phong, TP Kon Tum do Trần Văn Trọng làm trưởng đại lý và đại diện. Trong thời gian hoạt động, Trọng đã lôi kéo được 88 lượt người tham gia bán hàng đa cấp, thu về 1,6 tỉ đồng.
N.Quyết - H.Thanh
Bắt một giám đốc công ty kinh doanh đa cấp
Phòng CSĐT tội phạm về trật tự quản lý kinh tế và chức vụ (PC 46) - Công an tỉnh Bắc Ninh vừa khởi tố bị can, bắt tạm giam Nguyễn Thị Thu (SN 1970; ngụ phường Liễu Giai, quận Ba Đình, TP Hà Nội), Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư Thương mại và Phát triển Việt Phát (Vipha), về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Từ năm 2014, Thu lập DN trên rồi mở nhiều đại lý tại các tỉnh, trong đó có Bắc Ninh, để phát triển hệ thống kinh doanh đa cấp. Nhằm thu hút được đông đảo người dân tham gia, Thu và đồng bọn đã xây dựng “Dự án Vipha”, kinh doanh đa cấp thực phẩm chức năng như Male Strength, Vipha Calci, Thấu cốt trụy phong hoàn... Với các chiêu trò như thành lập đại lý cấp huyện, chiêu mộ cộng tác viên và bằng nhiều loại giải thưởng khác nhau, Thu và đồng bọn đã lôi kéo được gần 500 khách hàng tại các huyện Gia Bình, Lương Tài, Thuận Thành, Quế Võ (Bắc Ninh) tham gia với số tiền khoảng 20 tỉ đồng.N.Duy
và quét mã QR
Bình luận (0)