Luật nghiêm, sao trẻ vẫn bị xâm hại?

Thông tin từ Bộ Công an, trong 5 năm (2011-2015), cả nước phát hiện trên 8.200 vụ xâm hại trẻ em với gần 10.000 nạn nhân, tăng 258 nạn nhân so với 5 năm trước. Trong đó, số vụ xâm hại tình dục chiếm tới 5.300 vụ (khoảng 65%) và gia tăng xâm hại tình dục nam.

Nỗi đau dai dẳng

Cơ quan CSĐT Công an huyện Mường Khương, tỉnh Lào Cai vừa khởi tố vụ án, khởi tố bị can, tạm giam 3 tháng đối với Đỗ Văn Nam (SN 1981; ngụ xã La Pan Tẩn, huyện Mường Khương). Nghi can này bị tạm giam để điều tra về hành vi dâm ô hơn 10 học sinh từ 6-11 tuổi tại Trường Tiểu học Dân tộc bán trú La Pan Tẩn (huyện Mường Khương).

Sự việc xảy ra từ năm 2014 nhưng chỉ bị phát giác khi nhiều học sinh không dám đến trường. Khi bố mẹ gặng hỏi, các em kể rằng đã bị bảo vệ của trường là Nam dụ dỗ vào phòng bảo vệ giở trò đồi bại.

Mới đây, Cơ quan CSĐT Công an huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai cũng đã tạm giữ A.Q.S (giáo viên Trường Tiểu học Bản Khoang, huyện Sa Pa) sau khi một học sinh lớp 5 tố cáo bị ông này giở trò dâm ô.

Liên tiếp các vụ án xâm hại tình dục trẻ em xảy ra gần đây và các số liệu của cơ quan chức năng cho thấy số vụ xâm hại tình dục trẻ em đang gia tăng với mức độ ngày càng nghiêm trọng. Theo các bác sĩ (BS) tâm lý, trẻ em bị xâm hại tình dục thường bị ám ảnh suốt thời gian dài. Nếu gia đình không có biện pháp trị liệu thích hợp sẽ ảnh hưởng nặng đến đời sống tình dục khi trưởng thành, nỗi đau ấy sẽ theo các nạn nhân suốt cuộc đời.

Một nữ chuyên gia tâm lý của Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP HCM) chia sẻ chị từng tư vấn, điều trị cho các bé gái bị xâm hại tình dục. Hầu hết các em đều rơi vào trạng thái khủng hoảng cực độ và có xu hướng sợ hãi khi tiếp xúc với người khác phái. Cách đây không lâu, bệnh viện tiếp nhận một bé gái khoảng 7 tuổi ở miền Tây bị một nam thanh niên hàng xóm tấn công tình dục. Bé lo sợ, hoảng loạn, thường la to khi ngủ. Sau đó, gia đình đưa em đến gặp các chuyên viên tâm lý nhằm tìm phương pháp điều trị phù hợp giúp em vượt qua giai đoạn này.

Ban đầu, nạn nhân rất sợ sệt khi tiếp xúc người lạ, co rúm mỗi khi được hỏi chuyện. Sau một thời gian, nạn nhân chịu tiếp xúc, các BS đã đưa cho em tờ giấy trắng và bút màu, khuyến khích em vẽ những chủ đề mình thích. Tuy nhiên, bé chỉ tô một màu đen lên tờ giấy và không vẽ gì thêm. Thời gian trôi đi, gia đình vẫn kiên trì đưa em đến bệnh viện. Sau này, từ một màu đen trên tờ giấy trắng, em đã bắt đầu vẽ ngôi nhà với hàng dừa, đám mây trên cao, ông mặt trời tỏa sáng… Sau đó, gia đình đã chuyển đi một nơi thật xa, xây dựng cho em một cuộc sống mới hoàn toàn.

Nữ chuyên gia tâm lý này cho biết những nạn nhân bị tấn công tình dục thường bị ám ảnh bởi quá khứ đau buồn và ảnh hưởng nặng nề đến đời sống tình dục. Một người bạn của chuyên gia này lúc nhỏ bị gia sư xâm hại. Đến khi trưởng thành, nạn nhân không dám kết hôn do quá sợ đàn ông.

Chuyên viên tư vấn tâm lý Trương Quốc Cường, Khoa Tâm lý Bệnh viện Nhi Đồng 2 (TP HCM), cho hay thỉnh thoảng bệnh viện tiếp nhận các bé bị xâm hại tình dục bởi những người thân quen, ruột thịt trong gia đình, tài xế xe ôm, người thuê nhà trọ... Các em thường bị người lớn dụ dỗ bằng tiền, quà tặng. Khi bị lạm dụng quá mức, trẻ sẽ phản kháng và bị các đối tượng xâm hại khống chế, hăm dọa kể “chuyện xấu” cho người khác nghe, tung ảnh lên mạng… khiến nạn nhân càng hoảng sợ.

Nhiều học sinh Trường Tiểu học Dân tộc bán trú La Pan Tẩn 1 đã trở lại trường sau vụ 1 bảo vệ trường xâm hại nữ sinh Ảnh: TTXVN

Y Sun Niê (24 tuổi; ngụ phường Tân An, TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk) lãnh 16 năm tù về tội “Hiếp dâm trẻ em” Ảnh: CAO NGUYÊN

Gia đình thường che giấu

Theo đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Trịnh Thị Thanh Bình, nguyên Chánh án TAND tỉnh Bến Tre, có năm, địa phương này phát hiện hàng chục vụ xâm hại tình dục, phổ biến nhất là hành vi hiếp dâm trẻ em và giao cấu với người chưa thành niên. Còn hành vi dâm ô đối với trẻ em dù có xảy ra nhưng để làm rõ và xử lý ở mức độ hình sự thì tương đối khó.

Do đối tượng gây ra hành vi này thường là người rất thân thiết, gần gũi với các em nên khó phát hiện. Lúc phát hiện, vì mặc cảm, xấu hổ, sợ mang tiếng, chính bậc cha mẹ lại che giấu sự việc. “Có nhiều gia đình bị hại phải ngậm đắng nuốt cay, không muốn đưa ra trước ánh sáng pháp luật để bảo vệ con mình. Điều này bị ảnh hưởng từ quan niệm, nhìn nhận của xã hội” - bà Bình nói.

Ngoài ra, để bắt được nghi can, cơ quan tố tụng cũng phải có các chứng cứ đáng tin cậy. Giữa yêu cầu xử lý nhanh chóng tội phạm với việc sợ oan sai dẫn đến thách thức rất lớn đối với người làm công tác tố tụng. “Giằng co giữa 2 vấn đề này khiến trong một số trường hợp, việc xử lý không nhanh chóng như ở nước khác” - bà Bình nhấn mạnh.

Theo luật sư Nguyễn Văn Hậu (Phó Chủ tịch Hội Luật gia TP HCM), Việt Nam là nước đầu tiên ở châu Á và thứ hai trên thế giới phê chuẩn Công ước Liên Hiệp Quốc về quyền trẻ em mà không bảo lưu một điều khoản nào. Những hình phạt mà Việt Nam áp dụng đối với các tội phạm về xâm phạm tình dục trẻ em tương đối nghiêm khắc (trừ tội dâm ô trẻ em thì hình phạt thấp nhất là từ 6 tháng đến 3 năm tù). Mọi trường hợp giao cấu với trẻ em chưa đủ 13 tuổi là phạm tội hiếp dâm trẻ em và người phạm tội bị phạt tù từ 12-20 năm, chung thân hoặc tử hình.

Tuy nhiên, so với các nước, hình phạt bổ sung của Việt Nam chỉ là bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm thì chưa mang tính ràng buộc bằng các nước. Ở Mỹ, người phạm tội này khi chấp hành hình phạt tù thường phải giam giữ riêng với các phạm nhân khác vì phạm nhân rất ghét tội phạm xâm phạm tình dục trẻ em và có thể dẫn đến xô xát, xung đột. Sau khi thi hành án xong, phạm nhân xâm hại tình dục trẻ em ở Mỹ còn bị gắn chíp theo dõi và phải tránh xa trẻ em; bị ghi danh suốt đời trong hồ sơ tấn công tình dục...