Mai Chí Thọ - Một người luôn lo cho dân

Nghỉ hưu từ năm 1991, sống ở TPHCM, thực chất ông Mai Chí Thọ không hề ngơi nghỉ, mà tham gia ngay các phong trào lớn của TP - xóa đói giảm nghèo. Ông hay bàn luận về việc này đến nỗi có người trêu ông: Lúc nào cũng nói chuyện xóa đói giảm nghèo. Ông cũng trêu lại: Người Cộng sản không nói chuyện xóa đói nghèo cho dân thì nói chuyện gì?

Hết lòng vì người nghèo

Phát triển kinh tế giàu mạnh, nhưng phải công bằng xã hội, phải dân chủ và văn minh nữa chứ. Mở kinh tế thị trường phải hơn nữa, bây giờ còn hạn chế. Nhưng nếu không có gì để đối trọng với mặt trái kinh tế thị trường sẽ dẫn đến khủng hoảng niềm tin với chủ nghĩa xã hội. Phải có chủ nghĩa xã hội trên thực tế để có sức thuyết phục cao. Trong khi chủ nghĩa xã hội đó chưa có gì rõ nét cả. Cái quyết định của chủ nghĩa xã hội là không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân lao động. Giảm khoảng cách giàu nghèo. Nhưng thực tế khoảng cách giàu nghèo hiện nay đang bị dãn ra.

Ông cho rằng sau khi thực hiện đổi mới và kinh tế thị trường, những người thiệt nhất là người nghèo, cán bộ công nhân viên cấp thấp, gia đình chính sách. Các cơ sở của Đảng nhiều nơi đối phó lại bằng xóa đói giảm nghèo, tăng cường chính sách xã hội. Đó là những hành động mới hết sức đúng, đã trở thành chính sách lớn, đạt nhiều thành tựu nhưng chưa đủ liều lượng để trở thành định hướng thật rõ nét của chủ nghĩa xã hội.

Bên cạnh kêu gọi và tôn vinh làm giàu, phải phát huy sáng tạo này, tập trung đúng mức vào xóa đói, giảm nghèo, tăng cường mạnh mẽ các chính sách xã hội. Theo ông, cán bộ đảng viên phải tham gia phong trào này. Cả các doanh nghiệp nữa, càng làm giàu, càng xóa đói giảm nghèo, đó là rèn luyện lý tưởng và tình cảm giai cấp.

Cần kiệm, liêm khiết, gần dân

Có một câu chuyện cụ thể: “TP cử đoàn đại biểu đi thăm một số nước do ông làm trưởng đoàn (lúc đó có ông Vĩnh Nghiệp - phó chủ tịch, ông Quýnh - ủy viên UBND TPHCM, phó đoàn, có cả ông Mười Phi - thứ trưởng ngoại thương). Đoàn vừa nghiên cứu tình hình, học tập kinh nghiệm quản lý kinh tế. Đi Bulgaria, Hungary, Thụy Sĩ, Pháp, Singapore, Thái Lan. Ở Ấn Độ, ông được bà Gandhi tiếp rất trân trọng. Cả đoàn 6 - 7 người, TP chi cho 7.000 USD vừa vé máy bay và tiền tiêu vặt, phòng khi vô toilet, mua xà bông. Một ngày anh Năm tiêu 5 hào, chúng tôi 4 hào. Lại còn nói tết người ta biếu ông quà cáp. Ông Năm Xuân bảo: Hãy hỏi những người giúp việc của tôi. Anh Tâm gặp tôi hỏi về chuyến đi. Sau khi nghe tôi nói sự thật, anh Tâm phải ngạc nhiên vì sao chi tiêu ít vậy.

Ông phân công cho anh Minh thư ký nhận thư từ gửi tới phải bóc, xem, báo cáo và chuẩn bị trả lời không sót một ai. Ông bảo: Người ta gửi cho Đảng đó, không làm, người ta không tin Đảng nữa. Thiệt hại uy tín của Đảng là từ những anh cán bộ, các cậu phải nghiên cứu, phải trả lời cho rõ các thư khiếu nại. Có cái nào cần thiết, đưa tôi xem và ký tên vào. Người ta khó khăn hoặc hiểu không đủ mới cần mình. Công an liên quan nhiều đến quyền lợi của dân: hộ khẩu, đi xuất cảnh, giải quyết khó khăn.

Ông tự nhớ lại thời kỳ làm chủ tịch TP được vị chủ tịch TP Leipzig của Đức kết nghĩa mời sang tham quan, dẫn ông đi thăm TP Dresden. Ông này đã làm chủ tịch 4 năm nhưng khi dẫn khách đi tham quan, gặp người dân, họ chẳng chào hỏi gì vị thị trưởng cũ của mình. Lúc đó ông nghĩ ở VN mà chủ tịch một địa phương dù đã nghỉ hưu mà dân không biết, không vui vẻ, chắc không ổn.