Martin Yan của Việt Nam

Tôi quen Võ Quốc đã lâu, từng gặp nhau nhiều lần nhưng không mấy chú ý đến anh, đơn giản vì hình thức bề ngoài của người đàn ông này không có gì nổi bật, lại chỉ là một “người bạn của ông Táo”. Thế mà mới đây, trong khuôn khổ lễ trao giải cho các đầu bếp trẻ TPHCM, Hội Đầu bếp Chuyên nghiệp Sài Gòn - CLB Đầu bếp Trẻ đã đăng quang danh hiệu Đại sứ Văn hóa Ẩm thực Việt Nam cho Võ Quốc. Điều đó khiến tôi tò mò và quyết tâm tìm hiểu về anh.

Vua không ngai

Tiếp tôi trong căn phòng xinh xắn, khang trang ngay trên lầu của Công ty Món ngon Việt Nam, Võ Quốc tự hào giới thiệu về “mái ấm” của mình: Toàn bộ đồ đạc đều được sưu tầm trong những chuyến chu du hải ngoại của anh, trong đó có nhiều món đồ lưu niệm rất dễ thương và lạ lẫm mà chỉ người chịu khó lùng sục lắm mới có thể tìm được. Căn phòng thiết kế đơn giản nhưng gọn gàng, ngăn nắp, trái với suy nghĩ ban đầu của tôi khi chủ nhân là một chàng trai độc thân vui tính.

Tôi có ngay cơ hội được chứng kiến Võ Quốc trổ tài khi anh trấn an khách vì thấy đã quá trưa mà trời bên ngoài gay gắt nắng: “Chị yên tâm. Hôm nay, tự tay em chiêu đãi chị những món mới không đụng hàng ngay tại gian bếp trên lầu này. Này nhé, ốc hương rang muối, nghêu hấp lá quế, sò huyết nướng… rồi bún bò Huế kiểu Võ Quốc”. Miệng nói, tay làm, anh cứ thoăn thoắt.

Đợi tôi dùng xong tô bún bò “kiểu Võ Quốc”, anh liền xin phép xách valy ra sân bay cho kịp chuyến cuối cùng ra Hà Nội. Ở thủ đô, công việc đang chờ Võ Quốc - vị vua ẩm thực không ngai nhưng thật sự chinh phục nhiều người bằng tài năng, sự sáng tạo, tính kiên trì học hỏi và cái tâm rộng mở.

Người được “tổ đãi”

Quê ở tận Quảng Nam nhưng lưu lạc đến vùng kinh tế mới Bình Phước nên tuổi thơ của Quốc gắn liền với nghề làm vườn của cha mẹ vì anh là con út trong một gia đình có 8 anh em. Mãi đến cấp 3, Quốc mới chuyển lên TPHCM học ở Trường Bùi Thị Xuân, quận 1.

“Em học được lắm, từng là học sinh giỏi hóa TP, được đào tạo để dự thi Olympic. Thế nhưng, em lại “vô duyên” với ngưỡng cửa ĐH dù 3 lần dự thi. Thấy em vô công rỗi nghề, mẹ của người bạn là chuyên gia ẩm thực Nguyễn Dzoãn Cẩm Vân động viên em cùng con trai bà theo học lớp bếp ở Trường Trung học Nghiệp vụ du lịch và Khách sạn Saigontourist. Em chỉ nghĩ đi học cho vui, chủ yếu “giết thời gian” trong lúc chưa có nghề ngỗng gì. Song, khi vào trường, được tiếp xúc những “cây đa, cây đề” trong ngành ẩm thực Việt Nam, em thật sự đam mê nghề nấu nướng” - Quốc tâm sự

Càng học càng bén duyên với nghề, năm 2001, Quốc được các giảng viên của trường cử tham dự cuộc thi nghề châu Á tại Bắc Kinh. “Lúc ấy em chưa ý thức được tầm vóc cuộc thi, chỉ háo hức vì được đi nước ngoài. Sang đến Trung Quốc, gặp đối thủ từ các nước, em bắt đầu run khi họ được đào tạo từ bé nên biểu diễn xoong nồi cứ như múa. Trong khi đó, em lại chân chất kiểu đơn giản và áp dụng phương pháp chế biến lạ để tạo thành phẩm hấp dẫn” - Quốc nhớ lại.

Món dự thi của Quốc lần ấy là cơm chiên nhưng lại vừa giống hấp, theo nguyên tắc làm xôi vò, không dính dầu. Chính tư duy sáng tạo ấy đã giúp Quốc vượt qua 50 thí sinh đến từ 13 quốc gia châu Á để “ẵm” giải nhất cuộc thi. Cứ thế, nhờ “tổ đãi” nên “may mắn tiếp nối may mắn”, Quốc thẳng tiến vào nghề một cách tự tin.

Tốt nghiệp xuất sắc lớp bếp Việt Nam tại Trường Trung học Nghiệp vụ du lịch và Khách sạn năm 2001, Quốc nhận học bổng tham gia lớp nâng cao dành cho bếp trưởng các nhà hàng của Saigontourist. Lại đứng đầu lớp bếp nâng cao, Quốc nhận thêm suất học bổng tại khách sạn nổi tiếng Raffle ở Singapore và học chuyên ngành Food Stylist (trình bày món ăn) trong 6 tháng. Anh cũng được cấp bằng chuyên gia ẩm thực của Hiệp hội Đầu bếp châu Á.

Có được những thành quả ngay từ thuở còn chân ướt chân ráo đến với nghề bếp nhưng khi tốt nghiệp, Quốc đã từ chối lời đề nghị về làm bếp trưởng một khách sạn 4 sao tại Phú Quốc. “Không phải chê cái nghề “Quanh năm xoong chảo đen sì/ Khói bay mù mịt thấy gì tương lai” mà do bản tính nóng nảy, em cảm nhận mình không phù hợp trong môi trường nhà bếp” - Quốc giải thích.

Một lần nữa, Quốc lại rẽ sang lớp thẩm định giá và marketing, những mong làm giàu nhanh chóng. Được một người quen giới thiệu vào làm việc ở Ngân hàng ACB nhưng chỉ sau một tháng, anh lại bỏ nghề.

Đầu bếp chủ bút

Khi ấy, vài người quen nhờ Quốc thực hiện một số món ăn để chụp hình đăng trên các tạp chí. Thấy đúng sở trường, năm 2004, Quốc cùng bạn bè lập Công ty Món ngon Việt Nam - đơn vị sở hữu 3 ấn phẩm Món ngon Việt Nam, Gia đình vào bếp và Vietnamese Delicious - chính thức xâm nhập lĩnh vực mới: chuyên trình bày hình ảnh món ăn để quảng cáo cho các công ty thực phẩm. Công việc này đã mang về cho Quốc bộn tiền và anh thật sự bị cuốn hút bởi việc trang trí món ăn, nhất là món Việt.

Nhìn lại chặng đường đã qua, Võ Quốc cho rằng thành công nhất của anh là đã khai sinh và nuôi nấng đến trưởng thành đứa con tinh thần Món ngon Việt Nam. Hiện giờ, cả nước chỉ tồn tại tạp chí của anh chuyên về ẩm thực, trong khi vài năm trước đó, loại tạp chí này tràn ngập thị trường. Thông qua Món ngon Việt Nam, Quốc muốn chia sẻ với mọi người rằng những món ăn ngon và mới giúp làm phong phú hơn bữa cơm gia đình Việt.

Quốc cho biết khi đặt chân đến vùng đất mới nào, dù trong hay ngoài nước, địa chỉ đầu tiên anh tìm đến là các chợ. Ở đó, anh tìm được những công thức đặc thù của từng món ăn địa phương do các tiểu thương truyền đạt. Mỗi vùng đều có đặc sản nên riêng món canh chua, Quốc có thể nấu theo 40 cách. Anh đang ấp ủ xuất bản ấn phẩm Chợ Việt Nam, trong đó là những hình ảnh và thông tin về các chợ mà anh góp nhặt bao năm qua.

Khi Hội Đầu bếp Thế giới yêu cầu Hội Đầu bếp Chuyên nghiệp Sài Gòn - CLB Đầu bếp Trẻ chọn một gương mặt trẻ xuất sắc trong nghề bếp, am hiểu ẩm thực Việt, năng động, có khả năng ngoại giao làm Đại sứ Văn hóa Ẩm thực Việt Nam, Võ Quốc đã được “chọn mặt gửi vàng” trong 5 năm. Nhận trọng trách này với Quốc là cả sự hãnh diện nhưng cũng rất nặng nề trong việc quảng bá rộng rãi ẩm thực Việt Nam ra nước ngoài, tạo chỗ đứng xứng đáng cho ẩm thực nước ta trên trường quốc tế.

Ngay từ khi vừa nhận nhiệm vụ đại sứ, Quốc đã tất bật chuẩn bị cho chương trình Lễ hội Món ngon đường phố do Tổng cục Du lịch Singapore tổ chức với 10 nước tham dự tại đảo quốc sư tử vào tháng 6-2013. Ngoài một nhà hàng Việt Nam đã mở ở Thượng Hải - Trung Quốc, Quốc đang chuẩn bị mở thêm một nhà hàng nữa ở Singapore. Nhiều người kỳ vọng đại sứ Võ Quốc sẽ giúp ẩm thực Việt Nam thật sự thăng hoa.