Mất tiền tỉ vì bị lừa học phi công ở Mỹ

Theo chủ trương xã hội hóa đào tạo phi công, nhiều gia đình Việt Nam đã bỏ hàng tỉ đồng cho con em mình đi học ở nước ngoài để khi tốt nghiệp về nước lái máy bay cho các hãng hàng không nội địa. Thế nhưng mới đây, 79 học viên người Việt Nam rơi vào cảnh “tiền mất tật mang” khi một “lò” đào tạo phi công của Mỹ bất ngờ đóng cửa.

Trường đóng cửa, chủ bỏ trốn

Theo đại diện gia đình các học viên, con em họ đi học tại Trung tâm Huấn luyện phi công Ahart, ký hợp đồng trực tiếp với ông Nguyễn Đức Minh, chủ cơ sở đào tạo, mỗi học viên đã nộp khoảng 85.000 USD gồm học phí và tiền thuê nhà. Cuối năm 2014, Ahart đóng cửa, ông Minh bỏ trốn, học viên bị đuổi ra khỏi nơi cư trú vì trường không nộp tiền.

Cục Hàng không Việt Nam (HKVN) cho biết đã liên hệ với Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) và được thông báo giấy chứng nhận tổ chức huấn luyện của Ahart chấm dứt hiệu lực từ tháng 7-2013. Sau đó, Ahart đã 2 lần làm thủ tục đề nghị cấp lại nhưng không đáp ứng được một số quy định trong Quy chế An toàn hàng không Liên bang Mỹ nên FAA đã đình chỉ hoạt động của trung tâm này từ tháng 10-2014. Tính đến thời điểm đó, có 79 học viên người Việt Nam đang theo học tại Ahart, bao gồm 21 học viên do hãng hàng không VietJet gửi sang, còn lại là tự túc.

VietJet đã cử cán bộ sang Mỹ giải quyết vụ việc và hỗ trợ kinh phí (10.000 USD/người). Đối với học viên tự túc, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Đinh La Thăng đã đề nghị Vietnam Airlines (VNA) hỗ trợ 50% kinh phí để họ học tiếp tại cơ sở đào tạo khác, sau này về làm việc cho VNA thì sẽ trừ dần vào lương. Đại diện VNA đã chấp nhận ứng trước 50% học phí cho các học viên có nhu cầu với điều kiện phải làm đơn đề xuất và có bảo lãnh của ngân hàng để trường hợp kết quả học tập hoặc tuyển dụng không đáp ứng được yêu cầu thì phải hoàn trả số tiền VNA đã hỗ trợ. Dự kiến, sự việc này sẽ được giải quyết trong vòng 2 tháng.

Bất cập trong đào tạo phi công

Cục trưởng Cục HKVN Lại Xuân Thanh cho biết vụ lừa đảo đối với 79 học viên phi công Ahart không phải do lỗi của ngành hàng không nhưng không thể phủ nhận có nguyên nhân từ tồn tại, hạn chế trong công tác đào tạo nhân sự của ngành. Vì chưa đủ năng lực đào tạo phi công cơ bản trong nước nên nhiều người phải đi đào tạo ở nước ngoài, ẩn chứa nhiều rủi ro.

Những hạn chế này đã được “mổ xẻ” trong hội nghị đánh giá chất lượng đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng cán bộ nhân viên hàng không do Cục HKVN tổ chức ngày 23-1 tại Hà Nội. Theo dự báo của Cục HKVN, đến năm 2020, ngành hàng không cần bổ sung 45.000 lao động, còn nhu cầu đào tạo lên đến khoảng 115.000 lượt người nhưng các cơ sở trong nước không đáp ứng nổi.

Theo đại diện VNA, toàn bộ phi công của hãng này đều được đào tạo cơ bản ở nước ngoài với chi phí khoảng 100.000 USD/học viên (bằng nguồn vốn của hãng hoặc xã hội hóa), sau đó phải tốn thêm khoảng 30.000 USD để chuyển loại mới có thể trở thành lái phụ cho các loại máy bay hãng đang khai thác.

Về phía VietJet, Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Đức Tâm cho biết hãng đang thực hiện đào tạo phi công theo chính sách xã hội hóa với học phí tự túc khoảng 60.000 USD và 90 triệu đồng/người trả cho nhà quản lý tổ chức khóa học.