Mỗi bộ có không quá 5 thứ trưởng

Sáng 1-6, Quốc hội (QH) tiếp tục thảo luận về dự thảo Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi). Ông Phan Trung Lý - Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của QH - trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo.

Cần làm rõ chế độ báo cáo

Đề cập vai trò của người đứng đầu Chính phủ, đại biểu (ĐB) Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) cho rằng quy định quyền hạn của Thủ tướng Chính phủ rất lớn nhưng trách nhiệm chỉ có báo cáo trước QH, Chủ tịch nước, Ủy ban Thường vụ QH, khi vắng mặt thì ủy quyền… là chưa hợp lý. ĐB Thuyền lưu ý thêm là Chính phủ đã có nghị định quy định xử lý trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị khi để xảy ra tham nhũng tại nơi mình quản lý, phụ trách.

Đại biểu Huỳnh Văn Tiếp (Cần Thơ) yêu cầu bổ sung từ “trách nhiệm” và làm rõ hơn quyền hạn và trách nhiệm của Thủ tướng Chính phủ Ảnh: HÀ THÀNH

Đồng tình, ĐB Phùng Đức Tiến (Hà Nam) đánh giá cao quy định chế độ báo cáo trước nhân dân của Thủ tướng và thành viên Chính phủ. Tuy nhiên, ĐB Tiến cũng cho rằng chỉ có trách nhiệm báo cáo công tác mà không đề cập trách nhiệm khác là chưa theo logic, trách nhiệm phải tương xứng với quyền hạn. Vì thế, nên bổ sung trách nhiệm báo cáo của bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ trước QH về những vấn đề quan trọng, trách nhiệm quản lý và trả lời chất vấn tại kỳ họp của QH.

ĐB Huỳnh Văn Tiếp (Cần Thơ) yêu cầu bổ sung từ “trách nhiệm” ở các điều và làm rõ hơn, đầy đủ hơn về nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của Chính phủ, trong đó có điều hành phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng, trách nhiệm trong đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí.

“Vừa qua, trong bộ máy còn xảy ra tham nhũng nhưng trách nhiệm của Chính phủ không rõ ràng” - ĐB Tiếp nói thêm.

Chuyên viên “to” hơn thứ trưởng (?!)

Về số lượng cấp phó ở bộ, cơ quan ngang bộ, có ý kiến đề nghị không quy định “cứng” trong luật nhưng Ủy ban Thường vụ QH cho rằng việc quy định trong luật là cần thiết. Do vậy, đề nghị QH cho xác định rõ số lượng tối đa thứ trưởng, phó thủ trưởng cơ quan ngang bộ là không quá 5. Trong đó, các bộ Quốc phòng, Công an và Ngoại giao là không quá 6; số lượng cấp phó của tổng cục là không quá 4 và của cục, vụ, văn phòng, thanh tra và các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc bộ, cơ quan ngang bộ là không quá 3.

ĐB Danh Út (Kiên Giang) và ĐB Trần Du Lịch (TP HCM) đồng tình với quan điểm này và đề nghị quy định “cứng” các con số. Theo ông Lịch, đối với một số bộ và cơ quan ngang bộ khác có nhiệm vụ quản lý trong từng thời kỳ sẽ được QH quyết định ở đầu nhiệm kỳ khi phê chuẩn các thành viên của Chính phủ. Điều này đã thực hiện tại nhiều nước trên thế giới.

ĐB Bùi Thị An (Hà Nội) lên tiếng: “Nếu bộ trưởng giỏi, thủ trưởng giỏi thì không cần quá nhiều cấp phó”.

Đáng chú ý, ĐB Chu Sơn Hà (Hà Nội) đề cập một cơ quan chưa được quy định rõ về điều này. “Quy định số lượng thứ trưởng ở các bộ, cơ quan ngang bộ, vậy thì Văn phòng Chính phủ (VPCP) có bao nhiêu phó chủ nhiệm? Nếu không quy định thì 7, 8, 9, 10 người cũng được?” - ĐB Hà băn khoăn và đề nghị luật phải xác định rõ địa vị pháp lý của VPCP vì không phải là bộ nhưng có phải là cơ quan ngang bộ hay không. Vì thế, cần có một khoản quy định liên quan đến VPCP và phải quy định rõ số lượng các phó chủ nhiệm VPCP cũng chỉ trong khung chung là 5 người, không thể đứng ngoài cơ cấu về số lượng cấp phó.

“Chúng ta đang nói đến cải cách hành chính, rút ngắn quy trình thủ tục ở các cơ quan, địa phương… Vậy thì ngay trong nội bộ VPCP cũng phải cải cách hành chính” - ĐB Hà nhấn mạnh và thẳng thắn nói: “VPCP không phải là bộ mà là siêu bộ. Một đồng chí chuyên viên VPCP còn to hơn thứ trưởng, thậm chí lớn hơn một đồng chí ủy viên trung ương là bộ trưởng bởi trình các báo cáo, dự án sang đó có được trình lên Chính phủ hay không là do đồng chí ấy quyết định”.

n