Về phía tỉnh Quảng Bình cũng như Ban Quản lý Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng không mấy ngạc nhiên trước sự công nhận của UNESCO, bởi vì Phong Nha - Kẻ Bàng hoàn toàn xứng đáng giành danh hiệu đó. Xưa nay, một số người vẫn quen nghĩ Phong Nha - Kẻ Bàng chỉ gắn với động Phong Nha, nếu chỉ có như vậy chắc thế giới không công nhận là di sản thiên nhiên.
Khu đa dạng sinh học.- Với tổng diện tích quản lý 85.754 ha (trong đó phân khu bảo vệ nghiêm ngặt là 64.894 ha và phân khu phục hồi là 17.449 ha) được bao quanh bởi 203.222 ha diện tích vùng đệm trải dài trên 9 xã của huyện Bố Trạch, Vườn Quốc gia này đang giữ một kho báu đa dạng sinh học lớn về động vật cũng như về thực vật, trong đó có không ít loài quý hiếm đang có nguy cơ tuyệt chủng đã được ghi trong sách đỏ Việt Nam.
Trong tổng 85.754 ha ấy thì rừng nguyên sinh chiếm đến 75.712 ha và chưa hoặc ít có bàn tay của con người tác động đến. Nét độc đáo ở đây là hệ sinh thái thực vật trên địa hình núi đá vôi chiếm một tỉ lệ đáng kể. Hệ thực vật gồm 140 họ, 427 chi, 751 loài thực vật bậc cao. Trong đó, 36 loài đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng đã được ghi trong sách đỏ và có 2 loài quý hiếm đang bị đe dọa lớn nhưng chưa được sách đỏ ghi là mun sọc (tên khoa học là Diospy Ros) và huê mộc (Dalbergiasp). Nét đặc biệt của hệ thực vật ở đây chính là điểm giao lưu tận cùng của 2 khu hệ thực vật Nam - Bắc. Đây là ranh giới tận cùng về phía Nam của một số loài thực vật phía Bắc như nghiến, chò nước... và ranh giới tận cùng về phía Bắc của một số loài thực vật phía Nam như dầu ke, dầu đọt tím...
Phong Nha - Kẻ Bàng cũng đang lưu giữ một hệ động vật phong phú, quý hiếm chẳng kém nếu so với hệ thực vật. Đến nay, đã thống kê được 140 loài thú, 356 loài chim, 71 loài bò sát, 32 loài lưỡng cư, 60 loài cá, 270 loài bướm. Hệ thống khối núi đá vôi có phạm vi trải rộng sang Lào chiếm 200.000 ha, trong đó có nhiều đỉnh chưa có dấu chân người chạm đến như Co Preu (1.213 m), Phu Tạo (1.174 m)... và từng được xét là một trong những khối đá vôi lớn nhất thế giới - là một môi trường sống, phát triển thích hợp cho các loài linh trưởng. Tổng số có 10 loài - tức là 40,9% các loài linh trưởng của nước ta đang trú ngụ nơi đây và có đến 7 loài được ghi trong sách đỏ Việt Nam là hổ, gấu ngựa, gấu chó, bò tót, vượn skii, voọc gáy trắng, chà vá chân nâu. Không chỉ riêng 7 loài đang sinh sống trong Vườn Quốc gia này “được” ghi trong sách đỏ mà 36 loài thú, 12 loài chim, 15 loài bò sát, 3 loài ếch nhái quý hiếm sống ở đây cũng đã được sách đỏ ghi nhận.
Nơi giao lưu danh thắng và lịch sử.- Một quần thể núi non trùng điệp là ấn tượng đầu tiên đập vào mắt ai lần đầu tiên đặt chân đến đây. Núi đá vôi Kẻ Bàng xen lẫn núi đất với kiến tạo địa chất lâu đời, đa dạng tạo nên sự trùng điệp đó. Khối núi đá vôi ở đây được nhìn nhận là một trong những khối núi đá vôi lớn nhất thế giới, trong đó sự hoang sơ kỳ vĩ như đã từng nhắc tới, sẽ là sự tìm kiếm thú vị của những ai ưa mạo hiểm. Thảm thực vật rừng kín và xanh quanh năm tạo nên môi trường trong lành cho những ai thích nghỉ dưỡng.
Nổi bật nhất là hệ thống hang động. Phong Nha - Kẻ Bàng đang chứa trong mình nó một hệ thống hang động có đầy đủ “4 nhất” của hang động nước ta: sông ngầm dài nhất, có cửa hang cao và rộng nhất, bãi cát rộng và đẹp nhất, thạch nhũ đẹp nhất. Theo số liệu khảo sát năm 1997, Phong Nha - Kẻ Bàng có 20 hang động trong 2 hệ thống hang động lớn (hệ thống hang động Phong Nha và hệ thống hang Vòm) với tổng chiều dài trên 70 km. Vừa qua, những hang động này đã được đoàn khảo sát Hoàng gia Anh phối hợp với Khoa Địa lý Trường ĐH Quốc gia Hà Nội khảo sát có hệ thống, rất kỹ lưỡng và đã được công bố trên tạp chí về hang động thế giới. Hệ thống hang động Phong Nha từ bao đời nay vẫn được xem là “tiên cảnh” mê đắm không chỉ với những kẻ phàm trần và được liệt vào hàng “đệ nhất thắng cảnh Việt Nam”. Phong Nha có tổng chiều dài 33.758 m. Hệ thống hang Vòm tuy không nằm trong cụm từ hoa mỹ đó nhưng lại là một trong những hệ thống hang động dài nhất châu Á với tổng chiều dài lên đến 30.627 m, bên cạnh đó Phong Nha còn có nhiều hang độc đáo và bí ẩn.
100 km đường Hồ Chí Minh huyền thoại chạy dọc ranh giới Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, làm tăng thêm giá trị của di sản này.
Ngày mai với Phong Nha - Kẻ Bàng.- Năm 1993, UBND Quảng Bình thành lập Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Phong Nha - Kẻ Bàng (sau này được nâng hạng thành Vườn Quốc gia theo Quyết định 189/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 12-12-2001) nhằm bảo tồn nguồn đa dạng sinh học. Mục tiêu chính vẫn là bảo vệ toàn vẹn tài nguyên rừng, bảo vệ những giá trị khoa học và đa dạng sinh học trên hệ sinh thái đá vôi rộng lớn. Chuyện của 10 năm qua là thế, khi Phong Nha - Kẻ Bàng đang là của Quảng Bình, của Việt Nam. Nay, đã được thế giới công nhận, thì những ngày này tỉnh Quảng Bình đang gấp rút những công việc mới gắn với những mục tiêu mang tầm vĩ mô hơn.
Trước hết, hạn chế tình trạng săn bắt và khai thác trái phép. Hiện tại, hơn 100 cán bộ kiểm lâm và 60 nhân viên trên 6 trạm đóng 2 trục đường chính và phân theo 2 đội kiểm lâm cơ động đang ngày đêm bảo vệ “di sản thiên nhiên thế giới”. Chuyện chấm dứt nạn săn bắt, khai thác trái phép thú rừng, gỗ đang là chuyện của... tương lai. Bởi như lời ông Lưu Minh Thành, phó giám đốc Vườn Quốc gia: “Tôi không khẳng định các quán thịt rừng ở Đồng Hới là nhập thú ở đâu về, nhưng tôi cũng không phủ nhận là thú ở đây có chảy ra đó”.
Năm 2002, UBND tỉnh Quảng Bình, Ban Quản lý Vườn Quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng và các sở trong tỉnh xây dựng dự án phát triển kinh tế vùng đệm với giá trị 16 triệu đô la nhằm tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho 9 người dân 9 xã vùng đệm. Một cách “xây để chống” áp lực với Vườn Quốc gia, cũng là một cách nâng tầm bảo vệ hơn nữa của vùng đệm Vườn Quốc gia và đã được Chính phủ rất hoan nghênh.
Còn công việc tuyên truyền ý thức bảo vệ Vườn Quốc gia cho dân địa phương thì về phía tỉnh Quảng Bình và Ban Quản lý Vườn Quốc gia hoàn toàn tự tin, vì như ông Lưu Minh Thành khẳng định: “Có thể đời sống đồng bào ở đây còn khó khăn nhưng dân trí của họ bây giờ không còn thấp nữa”. Đó là cơ sở để chúng ta tin rằng Phong Nha - Kẻ Bàng sẽ được bảo vệ một cách tốt nhất, bởi đó không chỉ là tài sản quý giá của Quảng Bình, của VN mà còn là của thế giới.
và quét mã QR
Bình luận (0)