Chiều nay, tự dưng lòng vương vấn hai câu thơ của Phạm Trường Phục:
Ta biết đêm nay sao vẫn mọc
Tiễn đưa chiều, bóng tối phất phơ bay.
Ở TP ít khi được nhìn sao. Nhưng trong thời gian tham gia TNXP, ở rừng núi, ở đồng sâu, đêm nào cũng được ngắm cả một trời sao.
“Trong đục một dòng thôi”
Nhà thơ Phạm Trường Phục (tên thật là Phạm Khiết, nguyên Phó Ban Chính trị Công đoàn Báo Người Lao Động), vào khoảng năm 1976 - 1977, là cán bộ văn hóa của Liên đội Quyết Tâm, đóng quân tại xã Minh Hòa, huyện Chơn Thành, tỉnh Sông Bé cũ.
Tuy bệnh tật nhưng công việc viết lách vẫn chưa “mỏi” đối với nhà thơ Phạm Trường Phục
Nơi anh ở là một căn nhà nhỏ dưới tán cây dầu cao. Nơi đây vừa là thư viện vừa là lớp dạy bổ túc văn hóa của liên đội, đêm đêm, đèn dầu vẫn sáng đến khuya. Nhiều đội viên TNXP thường đến trao gửi tâm sự với anh và thường gọi anh là “bố Khiết”.
Những mẩu chuyện đó có lẽ đọng lại trong anh rất sâu, để sau này hóa thân thành những câu thơ:
Đón giao thừa mắt em sao ướt thế!
Sạch chưa em, bụi bặm của lề đời?
Em cứ khóc, mắt sẽ thôi khô khốc
Để nhìn đời: Trong đục một dòng thôi.
Nhạc sĩ Quỳnh Hợp đã phổ bài thơ Tự hát này của anh thành ca khúc Đón Tết giữa rừng trong nhịp điệu samba rộn ràng mà ẩn chứa nhiều nỗi niềm.
Cái hào sảng một thời trai trẻ của anh dồn xuống ngòi bút:
Ta những muốn hóa thân thành thiên lý mã
Có buông cương vẫn thẳng hướng mặt trời
đã được anh sống thật và gìn giữ như thế suốt nhiều năm dài. Anh công tác qua nhiều địa bàn: Đồng Nai, Sông Bé; có một thời ở Tổng đội 3 Biên giới đóng quân kề bên suối Tha La, Tây Ninh.
Chẳng mòn nghĩa khí lúc ra đi!
Sau này, được điều về Phòng Chính trị, phụ trách công tác bổ túc văn hóa của toàn lực lượng, anh lại có dịp đi khắp các địa bàn đóng quân của TNXP, gặp gỡ và ghi nhận nhiều hơn nữa tâm tình của những đồng đội TNXP.
Phòng anh ở lúc bấy giờ là tầng thượng của nhà tập thể TNXP, trên đường Học Lạc, quận 5 - TPHCM. Chính tại căn phòng nhỏ đó, nhiều cây bút TNXP đã đến tụ họp, uống rượu, hát - đọc thơ và ngủ qua đêm như Nguyễn Nhật Ánh, Đỗ Trung Quân, Phan Tiến Trình, Lâm Quang Kiệt, Nguyễn Quang Minh, Lã Văn Cường, Tôn Thất Tùng Lâm (đã qua đời)… và cả anh Lê Văn Mai, đội trưởng đội Văn Công. Lúc đó, đôi khi, mấy anh em kéo nhau ra quán “Ông già đầu bạc” ngồi rôm rả, bàn chuyện “tuyến đầu”.
Căn phòng đó, sau này anh đưa chị Ngọc Hân từ Phú Yên vào sống chung, người vợ mà anh thường âu yếm gọi là “Công chúa của tôi”.
Trong bài thơ Lửa vẫn cháy của Phạm Trường Phục đăng trên Báo Nhân Dân (trang 2, ngày 19-8-1982):
…
Thanh niên xung phong cũng hành quân qua chốt xuyên rừng
Cũng rung động trước một nhành hoa đẹp
Đốn gỗ, đào kinh, mình trần, chân đất
Vẫn vui, vẫn cười, vẫn soạn nhạc, vẫn làm thơ
Vẫn là mình khi “đón Tết giữa rừng”, anh gửi gắm tâm trạng:
Cái phút lặng cũng làm giông làm bão
Ngỡ trong lòng ùa cả dậy thời gian
và
Ly rượu nào ta uống với ta đây
Huynh và đệ, và em, và trăng muộn.
Ơi những viên bi lăn trên bàn vọng tưởng
Sao chẳng mòn nghĩa khí lúc ra đi!
(Cho tình yêu thuở ấy; nghệ sĩ Quỳnh Hợp phổ thành ca khúc Tình yêu thuở ấy).
“Con rồng” đã mỏi!
Bên cạnh những câu giản dị kiểu văn nói đời thường:
Nhớ nhà chăng? Chẳng nhớ được ư! (thơ)
Nhớ nhà chăng? Không nhớ sao được (ca từ)
thì phần lớn thơ anh đậm chất luận lý nhưng vẫn đằm đằm tình cảm. Suy tư là chuyện riêng, còn cảm xúc luôn hòa chung với đồng đội:
Nhớ cái Tết giữa rừng, quanh đống lửa
Mừng Nông - Pênh giải phóng: Múa lâm thôn
Nhớ cái Tết giữa rừng quanh bếp lửa
Có ché rượu cần của người Mơ - Nông.
Chính vì vậy, đồng đội TNXP khi nói về “anh Chín” (Chín Khiết), hầu như ai cũng biết. Có anh góp mặt vào là bàn tiệc, buổi tiệc bỗng vui-nổ-tung-trời.
Như một con rồng đã mỏi (nhà thơ tuổi Nhâm Thìn), lúc này đây anh đang chống chọi với hai căn bệnh: gan và tiểu đường.
Anh vẫn còn đi tới đi lui được; còn đọc thơ bạn bè và bình phẩm được; còn nghe ca khúc Đón Tết giữa rừng và những bài hát mới nhất về TNXP trong album Cỏ hát của nhạc sĩ Quỳnh Hợp. Chỉ có điều bị bác sĩ cấm hẳn: không được hút thuốc lá và uống bia rượu!
Ngày trước, đón Tết giữa rừng, anh nhớ vô vàn tâm tình của đồng đội. Còn năm nay, đón-Tết ở-nhà-giữa-phố, anh nhớ gì? Mong những điều anh nhớ và nghĩ đến, sẽ lại thành thơ. Để tháng 3 này, anh em lại có dịp cùng nhau uống với anh một ly bia phá-lệ, mừng sinh nhật lần thứ 35 của TNXP chúng mình.
Bình luận (0)