Nỗi buồn cán bộ

Số liệu trên được nêu ra tại hội nghị tổng kết năm 2016 và triển khai nhiệm vụ năm 2017 của Sở Xây dựng TP HCM, tổ chức ngày 12-1. Số công trình xây không phép, sai phép nói trên tập trung chủ yếu ở huyện Bình Chánh, huyện Hóc Môn, quận 12 và quận Thủ Đức; đã bị xử phạt hành chính với tổng số tiền 16,4 tỉ đồng.

Thanh tra Sở Xây dựng sẽ phải nỗ lực nhiều hơn nữa trong việc kiểm tra, ngăn chặn tình trạng xây nhà sai phép, không phép ngay từ đầu. Nhưng trách nhiệm trước hết phải thuộc về chính quyền các quận, huyện. Hầu hết là công trình dân dụng, nhà ở chứ đâu phải là cây kim sợi chỉ mà cán bộ chuyên trách địa phương không thấy, không biết! Đúng như ông Lê Văn Khoa, Phó Chủ tịch UBND TP, phát biểu tại hội nghị nói trên: “… Vấn đề hiện nay là quản lý quá yếu kém. Xây một căn nhà lên làm sao không ai biết được?”.

Một dãy nhà không phép nằm trên một cánh đồng tại ấp 4 (Xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn) vào cuối tháng 10-2016. Ảnh tư liệu NLĐO

Có phải cán bộ quản lý ở cơ sở không thấy là vì bị đồng tiền làm mờ mắt không? Câu trả lời thế nào thì người trong cuộc tất biết, còn người ngoài cuộc thì thấy ngay rằng đã có sự tắc trách của các cá nhân trực tiếp theo dõi lĩnh vực và sự buông lỏng, xuê xoa trong giám sát, chế tài của các cơ quan hữu quan. Chủ công trình sai phép, không phép phạm luật đã rõ; những người có quyền thế dung túng cho vi phạm như thế phải nặng tội hơn.

Như vậy, cái gốc của vấn đề nằm ở con người, cụ thể là cán bộ nhà nước. Đây đó đã có không ít công trình to vật vã nhưng trái phép đã ngạo nghễ mọc lên, vậy mà cán bộ lại thấy và biết sau người dân; trong khi rất nhiều trường hợp, người dân ở trong hẻm sâu hay tuốt ngoại thành chỉ cần kêu thợ đến sửa mái hiên hoặc cơi nới gác bếp là cán bộ quản lý đô thị đã biết tin, đến kiểm tra và xử phạt… ngay lập tức.

Luật pháp có nghiêm minh đến mấy mà chính người thi hành công vụ không tuân thủ, lại cố tình bẻ cong vì lợi ích riêng thì không thể kêu gọi xã hội cùng người dân thượng tôn được. Không riêng trong xây dựng, tiêu cực của cán bộ xảy ra ở nhiều ngành nghề, lĩnh vực khác và rất khó trị. Đến dự hội nghị tổng kết công tác văn hóa, thể thao và du lịch năm 2016 và triển khai nhiệm vụ năm 2017 tổ chức ở Hà Nội ngày 12-1, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thẳng thắn chỉ ra rằng Việt Nam còn có thứ văn hóa “không nhúc nhích” như bàng quan vô cảm, thờ ơ trước những vấn đề của đất nước. Vô cảm trước nhân dân, đặc biệt là các vấn đề của xã hội, của đất nước, thấy tiêu cực mà không đấu tranh…

Trong một xã hội pháp quyền, không thể chấp nhận tình trạng vô pháp vô thiên kiểu như xây dựng không phép, sai phép và đã xây lên rồi thì công trình được cho phép tồn tại. Để quản lý xã hội tốt, phải bắt đầu từ khâu chất lượng và đạo đức cán bộ. Điều này, lúc sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng đúc kết: “Muốn việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém” và “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”.