Từ những niên vụ trước, người dân đã hoài nghi nhà máy đường (NMĐ) có sự gian lận rất lớn về tỉ lệ tạp chất, chữ đường và đặc biệt là trọng lượng mía. Kinh nghiệm trồng mía của nông dân, kinh nghiệm lái xe chở mía cho các NMĐ từ Quảng Ngãi đến Ninh Thuận giúp họ nhìn xe mía là đoán biết trọng lượng. Theo những người trồng mía, nếu bị ăn gian trên dưới 5% trọng lượng thì khó phát hiện nhưng ăn gian quá nhiều thì không thể qua được mắt họ. Nhưng làm sao để chứng minh điều này là một thách đố lớn. NMĐ có 2 chiếc cân: Cân số 1 dùng để mua hàng (cân mía nhập kho). Cân số 2 để bán hàng và cân bao bì. Bằng giác quan của mình, nông dân đã nghi ngờ cân số 1 sai, giúp nhà máy ăn gian trọng lượng mía của họ.
Các cơ quan chức năng làm ngơ
Sau một vụ làm ăn thua lỗ với NMĐ, ông Đỗ Đức Thiệu, một nông dân trồng mía quyết định “chơi một canh bạc” với NMĐ. Có sự ủng hộ của một số “đồng nghiệp” ở vùng nguyên liệu mía Tân Minh, Tân Đức, Tân Nghĩa, Hàm Liêm, ông Thiệu thu hoạch 2.000 bó mía, cân từng bó để biết trọng lượng. Ngày 7-12-2004, ông chất mía lên xe chở bán. NMĐ Bình Thuận chỉ cân có 15.040 kg, giảm nhiều so với trọng lượng ban đầu. Ông Thiệu cho rằng cân số 1 sai, yêu cầu được cân lại bằng cân số 2 nhưng NMĐ không chấp nhận. Yêu cầu chính đáng, đơn giản này bị giám đốc nhà máy chối từ với lý do là cân số 1 tốt, chính xác. Nếu cân số 1 chính xác thì việc gì ông giám đốc phải lẩn tránh khi yêu cầu được dùng cân khác kiểm tra lại? Bởi thế, những người trồng mía càng quyết tâm tìm ra sự thật. Bốn ngày liền, từ ngày 7 đến 10-12, hàng chục nông dân chia làm 3 tốp, một tốp trông giữ xe mía và đấu tranh với giám đốc nhà máy yêu cầu cho cân lại xe mía này ở cân số 2, hai tốp còn lại chạy về tỉnh lỵcách 16 km trực tiếp đến nhiều cơ quan đưa đơn kêu cứu, yêu cầu nhanh chóng cho kiểm tra sự gian lận này. Nhưng... không một cơ quan nào hợp tác. Ngày 9-12, một số nhà báo đến nhưng giám đốc tránh mặt, bảo vệ thì cấm họ chụp ảnh.
Chênh lệch hơn 1.000 kg
Đêm 9-12 thực sự căng thẳng. Bảo vệ yêu cầu ông Thiệu phải chấp nhận trọng lượng 15.040 kg để xuống mía, giải phóng xe, nếu không phải cho xe mía này ra khỏi sân nhà máy. Ông Thiệu và nhiều người trồng mía kiên quyết phản đối. Khoảng 20 giờ 30 phút hôm đó có 3 thanh niên xuất hiện trong sân nhà máy, đến gặp và đe dọa ông Thiệu... nhưng ông Thiệu vẫn kiên quyết bám trụ. Một đêm căng thẳng và một ngày nắng như đổ lửa ở cực Nam Trung Bộ lại trôi qua. 17 giờ ngày 10-12, đại diện Công an huyện Hàm Thuận Bắc, Trung tâm Đo lường Chất lượng, đại diện Sở NN-PTNT tỉnh đến cùng lãnh đạo nhà máy và người trồng mía kiểm tra lại trọng lượng xe mía theo yêu cầu của nông dân. Sau khi chỉnh, thử cân số 1 qua các bước cần thiết, chiếc xe chở mía được đưa lên bàn cân số 1 lúc 20 giờ. Kết quả trọng lượng đạt 24.750 kg (xác xe 8.610 kg, trọng lượng mía 16.140 kg) tăng 1.100 kg so với trọng lượng cân trước đó dù đã qua 4 ngày mía bị phơi ngoài nắng. Chiếc xe chở mía tiếp tục được đưa lên cân số 2, kết quả vẫn không thay đổi. Đến 24 giờ ngày 10-12, lãnh đạo nhà máy đã phải ký vào biên bản.
Việc bắt quả tang vụ gian lận trọng lượng mía nói trên chỉ mới là thắng lợi bước đầu của người trồng mía. Còn hai vấn đề mờ ám nữa cần phải được làm sáng tỏ đó là NMĐ định tỉ lệ tạp chất trong mía quá cao và chữ đường quá thấp.
Bình luận (0)