Phá tàu đem bán sắt vụn

Những "bộ xương cá voi" khổng lồ

Lợi thế về địa lý (sông Ninh Cơ) cộng với nghề truyền thống (vận tải biển, cơ khí) khiến nghề đóng tàu biển tại Xuân Trường trở thành ngành công nghiệp chủ lực trong khoảng 5 năm trở lại đây. Ít tháng trước, hơn chục km sông Ninh Cơ chảy qua huyện Xuân Trường (Nam Định) còn là một đại công trường đóng tàu biển khổng lồ. Tiếng sắt thép va đập rổn rảng, mùi que hàn khen khét xuôi theo gió biển. Hàng trăm con tàu biển trọng tải từ 500 tấn đến 5.200 tấn nằm dọc bờ sông chờ hoàn thiện, hạ thủy. Đầu tháng 7, chúng tôi trở lại Xuân Trường, cả khu công nghiệp tàu thủy im lìm như một khu thu mua phế liệu ế khách. Mỗi doanh nghiệp đồng thời đóng từ 6 – 10 chiếc tàu lớn nhỏ. Những chiếc tàu vận tải biển trọng tải hàng ngàn tấn mới dựng xong khung xương, chĩa lên trời tua tủa như những bộ xương cá voi khổng lồ. Không một bóng công nhân. Chỉ còn một số ít doanh nghiệp lớn thuộc Vinashin, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản và Công ty TNHH Việt Tiến là còn túc tắc hoạt động. Ông Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Xuân Trường – trực tiếp phụ trách khu công nghiệp tàu thủy, buồn bã nói: “Ngành đóng tàu ở Xuân Trường đang phải chịu tác động kép của cả lạm phát và lệnh cấm xuất khẩu than ngoài Quảng Ninh. Tám doanh nghiệp trong Khu Công nghiệp Xuân Trường sử dụng 2.000 lao động, giờ bình quân mỗi doanh nghiệp phải cắt giảm 30% nhân công, có nơi giảm tới 60% – 70%”.

Không vay được tiền… hóa may!

Dọc đường từ Xuân Trường sang Giao Thủy, hơn 14 km, những âu thuyền hoang phế san sát. Chỉ mấy tháng không sản xuất, cỏ đã mọc kín nền đá hộc. Những con tàu đang vào vỏ dở dang, gặp mấy trận mưa gần đây, gỉ sét như những chiếc đang nằm chờ trong bãi phá dỡ tàu cũ.

Mấy ngày này, dân đóng tàu ở Xuân Trường và Giao Thủy xôn xao chuyện đại gia N.T.B phải dỡ hai con tàu 3.000 tấn và 1.000 tấn ra bán sắt vụn để gỡ gạc lại phần nào số vốn ứng trước đóng tàu cho chủ đầu tư. Vẫn chưa đủ, ông B. phải bán lỗ 600 triệu đồng một chiếc cẩu 45 tấn mới mua trị giá 4,8 tỉ đồng. Chúng tôi tìm đến huyện Giao Thủy, khuôn mặt thất thần, ông B. xua tay nói: “Thôi thôi, đừng nói chuyện tàu bè nữa”. Một nhân viên của ông B. giảng giải: Mỗi con tàu, chủ ứng trước khoảng 30% giá trị. Tàu trọng tải 1.000 tấn thì sử dụng hết khoảng 500 tấn thép khung xương và vỏ tàu; trọng tải 3.200 tấn thì hết khoảng 1.000 tấn thép. Chia trung bình, giá mỗi kg sắt thép khung vỏ cộng với tiền công, que hàn, tiền điện, giá thành khoảng 24.000 – 25.000 đồng (máy tàu tính riêng). Giờ phá dỡ ra bán sắt vụn được khoảng 12.000 đồng/kg, cộng với tiền ứng trước bù được kha khá tiền lỗ.

Còn đối với ông Nguyễn Văn Tá (Giám đốc Công ty TNHH Hữu Tá, huyện Xuân Trường, Nam Định), nhận đóng hai chiếc 1.000 tấn, một chiếc 400 tấn. Khi công việc đang dở dang trên ụ thì chủ tàu hết tiền. Mấy hồ sơ vay vốn, nộp lên ngân hàng từ cuối năm 2007, giờ chưa thấy hồi âm. Thở dài như trút được gánh nặng, ông Tá cho biết: May mà không vay được vốn, có đến đâu đầu tư đến đấy chứ vay được chục tỉ đồng chắc giờ ngập đầu trong đống nợ nần vì đã vay là phải đầu tư, mở rộng sản xuất chứ ai đem một cục về cất tủ! Với 3 con tàu đang nằm ụ, ông đã tính đến nước bán nốt số trang sức vợ và con gái dành dụm mấy chục năm qua.