Sử dụng công sản còn lãng phí

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng vừa gửi đến kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIII báo cáo về tình hình quản lý, sử dụng tài sản nhà nước (TSNN) năm 2014.

Bán, chuyển nhượng gần 10 triệu m2 đất

Bộ Tài chính cho biết cơ sở dữ liệu quốc gia (CSDLQG) về TSNN đang theo dõi đối với 5 loại tài sản, gồm: đất thuộc trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp; nhà thuộc trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp; ô tô các loại; tài sản khác có nguyên giá từ 500 triệu đồng trở lên/đơn vị tài sản; tài sản khác có nguyên giá dưới 500 triệu đồng/đơn vị tài sản phục vụ hoạt động của các dự án sử dụng vốn nhà nước.

Báo cáo của Chính phủ nêu rõ tổng giá trị TSNN tại CSDLQG tính đến ngày 31-12-2014 là 999.692,08 tỉ đồng (gần 1 triệu tỉ đồng - PV). Trong đó, tài sản là quyền sử dụng đất 692.372,26 tỉ đồng; tài sản là nhà 240.641,96 tỉ đồng; tài sản là ô tô 20.623,27 tỉ đồng; tài sản khác có nguyên giá từ 500 triệu đồng trở lên/đơn vị tài sản 45.911,83 tỉ đồng; tài sản khác có nguyên giá dưới 500 triệu đồng của các dự án sử dụng vốn nhà nước: 142,76 tỉ đồng (trong đó, TSNN thuộc các bộ, cơ quan trung ương quản lý là 263.440,20 tỉ đồng, thuộc địa phương quản lý là 736.251,88 tỉ đồng).

Như vậy, tổng giá trị TSNN (theo nguyên giá) tăng trong năm 2014 là 26.481,18 tỉ đồng. Trong đó, tài sản là quyền sử dụng đất tăng 11.190,74 tỉ đồng; tài sản là nhà tăng 11.187,54 tỉ đồng; tài sản là ô tô tăng 1.046,52 tỉ đồng; tài sản khác có nguyên giá từ 500 triệu đồng trở lên tăng 3.031,14 tỉ đồng; tài sản khác có nguyên giá dưới 500 triệu đồng của các dự án sử dụng vốn nhà nước tăng 25,24 tỉ đồng.

Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, cũng có diện tích đất giảm do thu hồi, điều chuyển, chuyển nhượng là 67,22 triệu m2 với tổng giá trị 1.388,02 tỉ đồng. Tổng quỹ đất do các cơ quan, tổ chức, đơn vị quản lý, sử dụng là 2.473,36 triệu m2 với tổng giá trị 692.372,26 tỉ đồng (chiếm 69,26% tổng giá trị toàn bộ TSNN). Bên cạnh diện tích nhà tăng (do xây dựng mới, tiếp nhận) là 6,73 triệu m2 với tổng nguyên giá 11.187,54 tỉ đồng cũng có diện tích nhà giảm do thu hồi, điều chuyển, bán, thanh lý là 0,42 triệu m2 với tổng nguyên giá 657,13 tỉ đồng. Tổng quỹ nhà do các cơ quan, tổ chức, đơn vị hiện đang quản lý, sử dụng là 126,93 triệu m2 với tổng nguyên giá theo sổ sách kế toán là 240.641,96 tỉ đồng.

Trong năm 2014, các bộ, ngành, địa phương đã bán, chuyển nhượng gần 6,2 triệu m2 đất; chuyển mục đích sử dụng đất trên 3 triệu m2 đất. Tổng số tiền thu được từ bán tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất và chuyển mục đích sử dụng đất của các bộ, ngành, tập đoàn, tổng công ty nhà nước và các địa phương trên phạm vi cả nước là trên 33.000 tỉ đồng.

Bộ trưởng Tài chính thừa nhận sau một thời gian triển khai thực hiện Luật Quản lý, sử dụng TSNN năm 2008 đã bộc lộ những tồn tại, hạn chế cần khắc phục để bảo đảm hiệu lực, hiệu quả quản lý TSNN trong tình hình mới. Cụ thể: phạm vi điều chỉnh của luật còn hẹp, chưa bao quát hết các loại TSNN, mới chỉ một nhóm là TSNN khu vực hành chính sự nghiệp. Vì vậy, hạn chế hiệu quả, hiệu lực trong quản lý, sử dụng TSNN.

“Việc sử dụng tài sản công ở một số nơi còn lãng phí, không đạt được mục tiêu đầu tư đặt ra. Tình trạng đầu tư xây dựng quảng trường, trung tâm hội nghị, nhà văn hóa, cảng biển của một số địa phương vượt quá nhu cầu cần thiết, tần suất sử dụng thấp, kinh phí bảo dưỡng, duy trì lớn trong khi ngân sách nhà  nước đang rất khó khăn, chưa phù hợp với thực tiễn, gây lãng phí” - Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng đánh giá.

Theo ông Dũng, kết quả kiểm tra việc triển khai, thực hiện phương án sắp xếp lại, xử lý nhà đất thuộc sở hữu nhà nước đã được phê duyệt trên địa bàn TP HCM cho thấy những hạn chế. Đó là, tỉ lệ hoàn thành việc thực hiện phương án được cấp có thẩm quyền phê duyệt thấp; việc thực hiện di dời các hộ gia đình đã bố trí trong khuôn viên trụ sở, cơ sở sản xuất kinh doanh theo phương án đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt đạt tỉ lệ thấp (11,9%); thậm chí còn xảy ra hiện tượng tiếp diễn việc bố trí các hộ gia đình làm nhà ở trong khuôn viên trụ sở cơ quan. Bên cạnh đó là việc cho thuê, liên doanh, liên kết không đúng quy định chưa được chấm dứt hoàn toàn; thậm chí có nơi vẫn phát sinh cho thuê, liên doanh liên kết không đúng quy định sau khi cơ quan có thẩm quyền đã phê duyệt phương án.

Xe công tăng 1.142 chiếc

Đáng chú ý, số ô tô công tăng (mua mới, tiếp nhận) là 1.142 chiếc với tổng nguyên giá 1.046,52 tỉ đồng. Trong đó, khối trung ương tăng 288 chiếc với tổng nguyên giá 399,07 tỉ đồng; khối địa phương tăng 854 chiếc với tổng nguyên giá 647,45 tỉ đồng. Tổng số ô tô công hiện có 36.897 chiếc với tổng nguyên giá 20.623,27 tỉ đồng (chiếm 2,07% tổng giá trị TSNN). Ô tô công được phân bổ theo 3 nhóm đối tượng phục vụ, gồm: phục vụ chức danh, phục vụ công tác chung và xe chuyên dùng.

“Tư lệnh” ngành tài chính cho biết thêm: Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã giao các bộ, cơ quan trung ương, UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thuộc phạm vi quản lý thực hiện triệt để tiết kiệm trong mua sắm TSNN. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, một số bộ, ngành, địa phương gặp vướng mắc trong triển khai nhiệm vụ do phải tạm ngừng mua ô tô phục vụ công tác; chỉ được mua sắm ô tô phục vụ công tác trong 2 trường hợp: đơn vị thành lập mới mà không có ô tô để điều chuyển; do nguyên nhân bất khả kháng dẫn đến không còn ô tô phục vụ công tác.

Trong năm 2015, theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, Chính phủ thực hiện nhất quán chính sách tài khóa chặt chẽ, triệt để tiết kiệm trong đầu tư xây dựng, mua sắm TSNN. Theo đó, chỉ đạo rà soát, quản lý chặt chẽ các khoản chi, bảo đảm đúng dự toán được duyệt. Không mua ô tô công (trừ xe chuyên dùng theo quy định của pháp luật). Rà soát các nội dung đầu tư, cắt giảm các chi phí, hạng mục chưa cần thiết, bảo đảm triệt để tiết kiệm, đúng chế độ quy định. Đẩy mạnh khoán xe công tại các cơ quan, tổ chức, đơn vị; nghiên cứu, xây dựng mô hình tập trung xe công theo phạm vi cấp bộ, ngành, tỉnh, huyện có trụ sở, địa bàn hoạt động tập trung nhằm sử dụng tối đa hiệu năng và tiết kiệm.