Sức bật của quảng trường lớn nhất nước

Số vốn để xây dựng quảng trường Thủ Thiêm - quảng trường lớn nhất Việt Nam trong tương lai - là gần 2.000 tỉ đồng cùng với dự án gần 10.000 tỉ đồng xây dựng 4 tuyến đường chính tại khu đô thị mới này.

Đây là một chủ trương hết sức đúng đắn nhưng việc chọn những dự án nào tại Thủ Thiêm để khai triển trước lại là vấn đề cần phải hết sức cân nhắc, bởi vì nguồn vốn ngân sách nhà nước thì có hạn nên phải ưu tiên sử dụng vốn vào việc tạo tiền đề kích thích và thu hút đầu tư tư nhân nhằm phát triển Thủ Thiêm một cách hữu hiệu nhất, thay vì đầu tư cho những dự án hào nhoáng mà tốn kém, lâu thu hồi vốn, lại không giúp thu hút đầu tư tư nhân.

Phối cảnh quảng trường trung tâm và công viên bờ sông của khu đô thị mới Thủ Thiêm, quận 2, TP HCM Ảnh: Defrain Souquet Deso

Thực tế là cho đến nay, Thủ Thiêm vẫn chưa thành lập và khai thác được lợi thế các khu đất vàng tiềm năng của mình do chưa tạo được các tiền đề cần thiết cho việc tạo lập giá trị vàng cho các khu đất ở đây. Nguồn vốn lớn tư nhân vẫn chủ yếu đang chảy vào các dự án bờ Tây, cho dù điều đó chưa chắc đã tốt cho khu trung tâm bờ Tây, do tình trạng đã bị quá tải về hạ tầng giao thông và hạ tầng kỹ thuật.

Thông thường, các tiền đề cần thiết để tạo nên giá trị “vàng” cho một khu đất là: 1. Vị trí chiến lược; 2. Kết nối chiến lược; 3. Quy hoạch phù hợp; 4. Hạ tầng kỹ thuật hoàn chỉnh; 5. Chính sách thuận lợi hoặc mang tính khuyến khích đầu tư; 6. Các yếu tố chủ quan và khách quan khác.

Chúng ta cần xác định mục tiêu chiến lược của việc dùng vốn ngân sách cho bất kỳ dự án nào của Thủ Thiêm là phải thu hút được vốn đầu tư tư nhân lớn hơn vốn ngân sách đã bỏ ra vào khu vực xây dựng, hay nói cách khác là biến khu vực lân cận thành những khu đất vàng có giá trị thu hút đầu tư.

Nói cụ thể hơn, cần tạo ra các tiền đề để thu hút chủ đầu tư tư nhân của các đề xuất những cụm dự án phức hợp cao tầng quy mô lớn tại khu trung tâm bờ Tây (như Thương xá Tax và tại các khu sẽ di dời như Tân Cảng, Ba Son, cảng Sài Gòn), xem xét khả năng chuyển sang phát triển chúng tại bờ Đông Thủ Thiêm.

Quảng trường Thủ Thiêm chỉ phát huy tác dụng tốt khi được hoàn thành đồng bộ cùng với các dự án sau:

- Dự án kết nối xe và bộ với khu trung tâm hiện hữu bờ Tây, bao gồm cầu đi bộ.

- Các dự án cao tầng nằm hai bên quảng trường.

- Xây dựng các cầu giao thông khác cốt để bảo đảm giao thông xe và bộ không bị giao cắt chồng chéo khi trục quảng trường Thủ Thiêm bị cắt bởi 7 tuyến xe giao thông vòng cung.

- Thực hiện dự án hồ Thủ Thiêm và kênh rạch nối ra sông Sài Gòn và xác định được các cốt nền phù hợp.

- Nhu cầu thực sự phải có một quảng trường quy mô lớn nhất Đông Nam Á phục vụ cho 1 triệu người và cung cấp giải pháp giao thông cùng dịch vụ phù hợp cho 1 triệu người đó.

Ở góc nhìn như vậy, chúng ta thấy dự án quảng trường Thủ Thiêm sẽ tốn kém hơn nhiều so với số vốn 2.000 tỉ đồng mà lại ít có tác dụng thu hút đầu tư công trình cao tầng vào khu vực, do đó chưa nên đầu tư quy mô lớn vào thời điểm hiện tại mà nên dành nguồn vốn ngân sách ít ỏi hiện nay cho các dự án hạ tầng cùng cầu, đường để kích thích phát triển Thủ Thiêm trước. Khi khu trung tâm Thủ Thiêm đã thành hình cơ bản, lúc đó, việc xây dựng quảng trường Thủ Thiêm mới thực sự phát huy hiệu quả.