Tàu HQ 936 mang truyền thống hải quân đánh thắng trận đầu

Là một con tàu làm nhiệm vụ vận tải quân sự, đưa đón các đoàn đại biểu từ mọi miền của Tổ quốc ra thăm quần đảo Trường Sa, HQ 936 có vinh dự mang trên mình tình cảm của đất liền và thế hệ cha anh đã đi qua hai cuộc kháng chiến. Trong những chuyến hải hành ấy, gian nan vất vả luôn gắn với truyền thống hào hùng của dân tộc.

Hội ngộ truyền thống

Bề dày tàu HQ 936 là những chuyến hải hành con thoi không ngơi nghỉ, nối đất liền với biển đảo Trường Sa. Nhưng bề dày góp vào kho tàng tinh thần mà chỉ những cán bộ, chiến sĩ ở đây mới có là những cuộc hội ngộ thế hệ qua mỗi chuyến đi. Từ anh dân quân Ngư Thủy (Quảng Bình) vang danh với khẩu đội pháo bờ biển bắn cháy tàu chiến Mỹ đến cô du kích địa đạo Củ Chi huyền thoại, một thời làm nên những chiến công anh hùng. Từ ca sĩ trẻ, khi cha anh cùng mắc võng trên rừng Trường Sơn, thì cô còn... chưa có trong bụng mẹ, đến những vị tướng, những đô đốc, phó đô đốc hải quân từng có tên trong những trang sách lịch sử quân sự... Tất cả họ đã lên con tàu HQ 936 này để ra thăm quần đảo Trường Sa. Trong chuyến đi mới đây, một trong những người đó là đại tá Anh hùng Lực lượng Vũ trang Hoàng Kim Nông. Không gì đơn giản hơn thế, nhân vật mà cán bộ, chiến sĩ tàu HQ 936 từng đọc thì nay xuất hiện trước mắt trong dáng vẻ bình dị của một cựu chiến binh. Chuyện của “bố” Nông làm tròn xoe những đôi mắt trẻ. Ngày 5-8-1964, anh Nông tròn 18 tuổi. Dù đã được quán triệt tinh thần cảnh giác, nhưng anh và đồng đội vẫn bàng hoàng bởi những loạt bom Mỹ đánh phá kho xăng Bến Thủy (Nghệ An). Khi những chiếc A4D bị quân dân ta đánh trả, bay tháo ra biển thì cũng là lúc con tàu 187 của anh Nông đón lõng ở cửa sông, quất những loạt đạn vỗ mặt. Ngay trận đó, tàu 187 đã bắn rơi 1 máy bay Mỹ, góp vào trang sử đánh thắng trận đầu của Hải quân Nhân dân Việt Nam trong cuộc chiến đấu chống chiến tranh phá hoại miền Bắc của giặc Mỹ. Rồi sau đó là năm tháng “rong ruổi” của đời lính: Những trận quyết chiến trên vùng biển Nghệ An, Hà Tĩnh; những ngày áp sát yếu địa ở mạn Bắc sông Hồng, bảo vệ cầu Long Biên; những đêm phục kích, đón lõng máy bay Mỹ bay thấp ở cửa sông Ba Lạt (Thái Bình); những năm tháng “cơm Bắc giặc Nam” của bộ đội đặc công nước, đêm đêm lầm lũi bơi ra Cửa Việt đánh chìm những chiếc tàu dầu của Mỹ... Và năm 1970, Hoàng Kim Nông được tuyên dương Anh hùng Lực lượng vũ trang khi mới 25 tuổi... Những dòng lịch sử sống động, không cần học cũng thuộc lòng ấy đã thấm đẫm tâm hồn kiêu hãnh của cán bộ, chiến sĩ tàu HQ 936.

Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành

Không thể kể hết những gian nan của cán bộ, chiến sĩ tàu HQ 936. “Cứ bảo chuyến đi nào là vất vả nhất thì chúng em không thể nhớ được. Chuyến nào cũng gian khổ, nhưng quen rồi, nên tất cả thành bình thường” - thiếu tá, thuyền trưởng Hà Văn Khuynh nói.

Dầu vậy, sóng gió vẫn là điều đáng ngại nhất. Gặp sự cố máy móc, sửa chữa khắc phục được, còn sóng gió nằm ngoài ý chí của con người. Nhưng sóng gió chưa phải là tất cả sự thử thách đối với lính hải quân. Như mọi con tàu vận tải khác, tàu HQ 936 phải làm mọi nhiệm vụ để bảo vệ chủ quyền biển đảo. Âm mưu của phía tranh chấp trên biển là khôn lường; tàu HQ 936 phải sẵn sàng đối phó. Thủ đoạn thông thường của chúng là dùng tàu nghiên cứu biển, tàu đo địa chấn, tàu giàn khoan, lảng vảng, lẩn quất tìm cách xâm phạm lãnh hải, cố tình khiêu khích để thăm dò phản ứng của ta. Một lần, tàu HQ 936 phát hiện một tàu lạ xâm phạm lãnh hải thuộc khu vực đảo Cô Lin, Gạc Ma. Thuyền trưởng Khuynh cho tàu đổi hướng, tăng tốc, bám sát đối tượng; mặc cho phía bên kia khiêu khích đứng trên boong quay phim, chụp ảnh, tàu HQ 936 vẫn bám sát không rời. Quần thảo chừng hơn 1 giờ, phía tranh chấp cho tàu chiến ra yểm hộ tàu lạ nhằm thị uy. Tàu ta kiên quyết bám đuổi, tàu lạ đội lốt “nghiên cứu biển” đành rút chạy. Đó là những giây phút căng thẳng nhưng tàu HQ 936 không núng, sẵn sàng ứng phó tình huống xấu nhất để bảo toàn vùng lãnh hải.

Bù lại những giây phút căng thẳng là sự chứng kiến những cung bậc tình cảm của đại biểu khi tàu đến gần một hòn đảo. Thiếu tá Khuynh kể: Những lúc khách náo nức, xúc động, vui sướng chờ phút vào đảo, chúng em lại thấy mình thật hạnh phúc. Như chuyến đi các anh đi vừa rồi chẳng hạn, tàu được lệnh cho đoàn đại biểu tắm biển. Nhìn những vị khách vùng vẫy trong làn nước trong veo ở một bãi biển cách xa đất liền hàng trăm hải lý, có người còn cao hứng hét lên: “Ta về ta tắm biển của ta”, chúng em cũng vui lây.

Biển một bên và em một bên...

Có ai đó từng nhận xét lính hải quân có tâm hồn lãng mạn. Không ai công nhận nhưng cũng không có ai chối bỏ điều này.

Như một quy luật: Cán bộ HQ 936 đều đã có vợ con, còn đa số chiến sĩ thì vẫn đang... thăm dò luồng lạch. Cuộc đời lính thường giống nhau. Thời chiến cũng như thời bình, vợ bộ đội là phải xa chồng. Một năm, may mắn được một lần phép và một lần về “tranh thủ”. Nỗi nhớ đau đáu khiến ai cũng như ai: Ảnh vợ, con (và cả ảnh bạn gái) gắn chặt trong cabin, biển một bên và em một bên.

Xa gia đình, xa người yêu, tình cảm của họ dồn hết vào những người khách: Chăm sóc từ nơi ăn chốn nghỉ. Ngay cả người già, vững chãi trong vai trò trụ cột gia đình, nhưng trên tàu HQ 936, họ vẫn được các cán bộ, chiến sĩ thăm hỏi từng bữa ăn, giấc ngủ. Lính hải quân là lính đa tài. Thành thục các thao tác trên tàu, thông thạo biển đảo Trường Sa như lòng bàn tay đã đành, họ còn là những người đầu bếp, câu cá cực giỏi. Tay sát cá nhất phải kể đến đại úy, máy trưởng Trần Công Chứ; đại úy, máy 1 Nguyễn Quang Tâm; thượng úy, thủy thủ trưởng Nguyễn Văn Tăng. Chỉ một đêm thả neo chờ trời sáng cho đoàn ghé đảo Nam Yết, các anh đã kéo lên boong vài chục con thu ngừ, mỗi con trên dưới chục ký. Cuối chuyến đi ấy, mỗi đại biểu của TPHCM nhận từ tay những chiến sĩ hải quân xuất cá (người cái đầu, người cái đuôi) mà lòng ai nấy đều lâng lâng niềm trân trọng. Chị Hà Thị Hồng Vân, Chủ tịch Hội Nông dân TPHCM, cảm động “kêu trời”, tưởng mấy chú câu cá để làm khô, ai dè tặng đoàn. Còn đại tá Hoàng Kim Nông, dù lăn lộn với đời lính hải quân vẫn tấm tắc: Lớp hải quân ngày nay được trang bị phương tiện kỹ thuật hiện đại, họ tinh thông và giỏi hơn cánh cha anh thuở trước.

Lúc bài viết này hoàn thành thì con tàu HQ 936 đang nằm đốc ở xưởng hải quân X51 (huyện Nhà Bè - TPHCM). Thiếu tá, kỹ sư Trần Anh Tiến, chủ nhiệm sản phẩm, cho biết: HQ 936 sẽ được sửa chữa, nâng cấp ở mức “xịn”, các phòng được lắp máy lạnh... Tôi đã từng đi tàu HQ 936 trong cơn gió cấp 5, sóng gào thét, phủ kín boong mà tàu vẫn ung dung hành tiến. HQ 936 có mí nước thấp, chạy “đầm”, có thể đi trong mọi cấp gió và đi “ngầm” dưới mặt nước trong trường hợp sóng lớn. Rồi đây, HQ 936 lại tiếp tục thực hiện những chuyến con thoi nối đất liền và biển đảo. Chỉ nghĩ đến đây thôi, tôi thầm ước ao lại có một lần ngồi trên tàu HQ 936, cùng cán bộ, chiến sĩ ra thăm quần đảo Trường Sa; lại được tắm mình trong trời của ta, biển của ta; tắm mình trong truyền thống của Hải quân Nhân dân Việt Nam anh hùng.